سرویس سیاسی-

نشریه «کانتر پانچ» طی یادداشتی به قلم «لارنس دیویدسون» تحلیلگر آمریکایی و استاد دانشگاه وست‌چِستر، به بررسی مخالفت دولت جدید ایالات‌متحده به ریاست «جو بایدن» در قبال ایران پرداخته و تحلیل کرد که آنها نیز رویکردی مشابه سیاست‌های «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق این کشور علیه تهران اتخاذ کرده‌اند.
در ابتدای این یادداشت با ‌اشاره به خروج یکجانبه ترامپ از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸، آمده است: تا ژانویه ۲۰۲۰ نیز ترامپ شمار تحریم‌های مرتبط با ایران را به بیش از یک هزار تحریم افزایش داد... ترامپ واقعا یک خیال‌باف بی‌اخلاق بود. او ذاتاََ با رژیم‌های بی‌اخلاق که لابی‌های فعال در ایالات متحده داشتند، مانند عربستان سعودی و اسرائیل، همراه شد و رویکرد پول در ازای کار را برای دریافت کمک‌های مالی از آمریکایی‌هایی که با ایران دشمنی داشتند، در پیش گرفت. در اینجا می‌توان نه تنها صهیونیست‌ها، بلکه سلطنت‌طلب‌های متمول ایرانی که از بعد از انقلاب از این کشور به آمریکا‌ گریختند را نام ببریم. این تحلیلگر آمریکایی واکنش دولت ایران به خروج آمریکا از برجام و بازگرداندن تحریم‌ها را «قابل درک» توصیف کرده و نوشت: آنها دیدند که خودشان طرف متضرر [در این توافق] هستند. آنها برجام را با حسن‌نیت مذاکره کرده بودند. آنها شرایط توافق را انجام داده و ناظران بین‌المللی را راضی کرده بودند. طرف دیگر (آمریکا و اروپا) اما آنطور که وعده داده بود، عمل نکرد. آمریکا نه تنها بدون دلیل، توافق را شکست بلکه به متحدان اروپایی خود برای زیر پا گذاشتن تعهداتشان ذیل توافق فشار آورد.
شروط زیاده‌خواهانه بایدن
نشریه کانتر پانچ ادامه داد: بعد از حدود یک سال، ایران با توجه به اینکه تنها طرفی بود که توافق را اجرا می‌کرد و تحریم هم شده بود، به آهستگی شروع به فاصله گرفتن از مفاد توافق کرد. با این حال، ژانویه ۲۰۲۰ بود که ایرانی‌ها اعلام کردند دیگر هیچ محدودیتی برای تعداد سانتریفیوژها و ظرفیت غنی‌سازی اورانیم قائل نیستند.
این یادداشت سپس به روی کار آمدن بایدن به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا پرداخته و توضیح داد: غمگین‌انگیز است اما جای تعجب ندارد که ته‌مانده‌هایی از بی‌قانونی [ترامپ] هنوز در سیاست خارجی بایدن وجود دارد. می‌توانیم این مسئله را از نحوه بازی دادن ایران توسط او درک کنیم.
دیویدسون در ادامه تحلیل خود خاطر نشان کرد: جو بایدن، کسی که فعلا آن کار درست را انجام نداده (بازگشت به برجام)، می‌گوید دولتش تمایل دارد به توافق هسته‌ای ایران بازگردد. لکن او گفته که ابتدا ایران باید به توافق بازگردد تا آمریکا نیز این کار را انجام دهد و سپس از آن به عنوان نقطه شروع مذاکرات آتی استفاده خواهد کرد. بعد از آن، او گفت که مذاکرات آتی شامل نقض حقوق بشر در ایران و نقش این کشور در مناقشات منطقه‌ای خواهد بود.
بایدن اکنون مسئول تحریم‌ها علیه ایران است
وی درباره این اظهارات بایدن نوشت: اما این دعوت [از ایران] برای بازگشت به وضعیت باثبات یا حتی مسیر معتبر دیپلماسی نیست. این مطالبه، از نوع «همین است که هست» می‌باشد. این موضع به طرز چشمگیری شبیه موضع‌گیری ترامپ برای مذاکرات جدید [با ایران] در سال ۲۰۱۹ است. با توجه به اینکه بایدن در روز هفتم فوریه ۲۰۲۱ با برداشتن تحریم‌های ایران مخالفت کرد، این تحریم‌ها دیگر تحریم‌های ترامپ نیستند. بایدن اکنون مالک این نمایش ترسناک است. به گزارش فارس، نویسنده این یادداشت، وجود هرگونه بحران و تنش بین ایران و آمریکا را به دلیل کوتاهی واشنگتن در انجام تعهداتش ذیل برجام دانسته و افزود: ایرانی‌ها بارها تصریح کرده‌اند که هیچ علاقه‌ای به تسلیحات اتمی ندارند. می‌توان تصور کرد که تنها چیزی که می‌تواند ذهنیت آن را تغییر دهد، یک تهدید موجودیتی از بیرون است که تا امروز، تنها تهدیدهایی که علیه آنها وجود دارد، از سوی متحدان آمریکا یعنی اسرائیل و عربستان سعودی است.
اظهارات کودکانه بلینکن
 اول تو به برجام برگرد!
کانتر پانچ در ادامه، اظهارات «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا درباره اینکه ایران ابتدا باید به برجام بازگردد را «کودکانه» توصیف کرده و نوشت: او سپس گفت که بعد از بازگشت ایران به تعهداتش، واشنگتن برای تدوین توافق قوی‌تر و طولانی‌تر که نگرانی‌های بیشتر را پوشش دهد، تلاش خواهد کرد. او (بلینکن) البته آن موارد را ذکر نکرد ولی بایدن به نوبه خود، توسعه موشک‌های بالستیک توسط ایران و حمایت‌ها از نیروها در عراق، سوریه، لبنان و یمن را از جمله این موارد دانست. البته برای ایرانی‌ها نیز طولی نکشید که متوجه شوند، این قمار، تلاشی برای گسترش محدودیت‌ها بر توانمندی‌های نظامی ایران ورای توافق اصلی ۲۰۱۵ است.
این یادداشت سپس به پیشنهاد «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره گام‌های همزمان برای بازگشت دو کشور به تعهدات برجامی‌اشاره کرده و ادامه داد: دولت بایدن اما به پیشنهاد ظریف نه گفت و عاقلان با توجه به این مسئله می‌توانند نیشخندهای شبه‌ترامپ را در این فضا بشنوند.
نیشخندهای ترامپ
در فضای دولت بایدن
دیویدسون نوشت: اکنون باید از بایدن بپرسیم که چرا تصمیم گرفته از شخص پیشین خود تقلید کند و رویکرد افراطی در قبال همان کشور (ایران) را ادامه دهد. جواب مشخص است، بایدن هم تحت فشار لابی‌گری همان گروه‌هایی قرار دارد که [ترامپ] با آنها همذات‌پنداری داشت. در میان آنها، اسرائیل و حامیان صهیونیست‌ها در صدر جدول قرار دارند.
در پایان این یادداشت آمده است: سخت است که بدانیم چه چیزی در ذهن بایدن درباره این موضوع (ایران و برجام) می‌گذرد. اما می‌توانیم باور داشته باشیم که چیزی واقعا تحلیلی نیست. اقدامات دولت او تاکنون برخلاف چیزی بوده که درخصوص همکاری‌ها و راهبری بین‌المللی تشریح کرده بود. آن اقدامات همچنین غیرمنطقی هستند.
مجلس شورای اسلامی در چارچوب گام‌های کاهش تعهدات هسته‌ای و نامه رئیس جمهور ایران به کشورهای اروپایی، در پاسخ به روند اقدامات خصمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و همراهی کشورهای اروپایی با آن، طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها را به تصویب نهایی
رساندند.
براساس ماده ۱ مصوب این طرح در راستای تامین شروط ۹ گانه مقام معظم رهبری درخصوص توافق هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی ایران موظف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، جهت مسائل صلح‌آمیز نسبت به تولید اورانیوم با غنای ۲۰درصد اقدام و سالانه به میزان حداقل ۱۲۰ کیلوگرم آن را در داخل کشور ذخیره کند و همچنین سازمان مذکور موظف است نیاز کشور برای مصارف صلح‌آمیز به اورانیوم با غنای بالای ۲۰ درصد را به طور کامل و بدون تأخیر تأمین کند.
در روزهای گذشته «ند پرایس» سخنگوی خارجه آمریکا با طفره رفتن از اظهار نظر درباره گزارش آژانس اتمی مبنی بر آغاز تولید اورانیوم فلزی در ایران، گفت که واشنگتن فعلا گزینه‌های روی میز برای تعامل با ایران را علنی نمی‌کند.
همصدایی بایدن با ترامپ
در روزهای گذشته، «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا در مصاحبه با شبکه سی.بی.اس گفت:«آمریکا برای برگرداندن ایران به میز مذاکرات «برنامه جامع اقدام مشترک»(برجام)، تحریم علیه این کشور را لغو نمی‌کند».
این اظهارنظر دقیقا تکرار اظهارات ترامپ درباره برجام و تحریم‌هاست. بایدن پیش از این معاون اول دولت اوباما بوده است، همان دولتی که در اولین روز اجرای تعهدات 1+5 ذیل برجام، به‌جای لغو تحریم‌ها، تحریم‌های جدید علیه ایران وضع کرد.
دولت اوباما در حدود 40 سال گذشته رکورددار تحریم‌های ضدایرانی است و حالا معاون اول همان دولت در کسوت رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دقیقا همراستا با سیاست‌های دولت ترامپ و اوباما، مدعی است که تحریم‌های ضدایرانی را لغو نمی‌کند.
در روزهای گذشته پایگاه تحلیلی «بلومبرگ» در گزارشی نوشت که دولت بایدن در پی احیای برجام بدون لغو تحریم‌ها و از جمله پابرجا ماندن تحریم‌های حوزه نفت است. «جن ساکی» سخنگوی کاخ سفید پنجشنبه هفته گذشته در کنفرانس خبری بار دیگر موضع دولت آمریکا درباره بازگشت این کشور به برجام را تکرار کرد.
سخنگوی کاخ سفید در پاسخ به پرسشی درباره برنامه دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا درخصوص برجام گفت: «چنانچه ایران به رعایت کامل تعهداتش ذیل برجام برگردد ایالات متحده همین کار را انجام خواهد داد».
با آنکه واشنگتن طرفی بوده که توافق هسته‌ای را نقض کرده و از آن خارج شده است دولت آمریکا می‌گوید بازگشت به برجام منوط به این است که جمهوری اسلامی ایران گام‌هایی را که در واکنش به نقض عهد آمریکا برداشته به عقب برگرداند.
جمهوری اسلامی ایران تصریح کرده که با توجه به آنکه واشنگتن طرفی بوده که توافق را نقض کرده و کاهش تعهدات تهران در واکنش به اقدام غیرقانونی آمریکا انجام شده هر گامی از سوی تهران بعد از لغو تحریم‌ها صورت خواهد گرفت.
منابع رسانه‌ای در فلسطین‌اشغالی از اقدام بنیامین نتانیاهو برای تعیین یک نماینده ویژه درباره رایزنی‌ها با دولت جو بایدن درخصوص توافق هسته‌ای ایران و گفت‌و‌گوی اخیر این نماینده با مشاور امنیت ملی کاخ سفید خبر داد.
همچنین، گابی‌اشکنازی، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی، چهارشنبه هفته گذشته تلفنی با «دومینیک راب» وزیر خارجه انگلیس گفت‌وگو کرد. وزیر خارجه رژیم صهیونیستی با‌اشاره به این گفت‌و‌گوی تلفنی تاکید کرد: ما درباره تهدید ایران گفت‌وگو کرده و درباره اهمیت حفظ فشار بین‌المللی بر ایران تاکید کردیم.
قبل از حرافی به برجام پایبند شوید
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه در حساب کاربری خود در توییتر به زیاده‌خواهی‌های برجامی دولت «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا پاسخ داد.
ظریف در توییتر نوشت: مقام‌های دولت بایدن به صحبت کردن درباره پایبندی ایران به برجام ادامه می‌دهند. بر چه اساسی؟آمریکا مشارکتش را مه ۲۰۱۸ متوقف کرد، برجام را نقض کرد و طرف‌های پایبند به قطعنامه سازمان ملل را مورد تنبیه قرار داد. تا همین امروز ایالات متحده دقیقاً در همان موضع قرار دارد. قبل از حرافی به برجام پایبند شوید. وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در مصاحبه با شبکه فنیکس گفت: تاکنون به جز حرف چیزی از دولت جدید آمریکا نشنیدیم.
وی افزود: بازگرداندن پول‌های بلوکه شده ایران که پول دارو و غذای مردم است نشان‌دهنده حسن‌نیت دولت آمریکا خواهد بود.
پایگاه اینترنتی روزنامه آمریکایی لس‌آنجلس تایمز در مطلبی نوشت: دولت آمریکا نباید منتظر بازگشت ایران به تعهداتش بماند و پیش از آن باید نشان دهد عزمش برای نجات برجام جدی است.
فریز در برابر فریز
لورا روزن، خبرنگار آمریکایی گزارش داده است آمریکا قصد دارد پیش از تلاش برای مذاکره پیرامون بازگشت به توافق هسته‌ای، رویکرد «فریز در برابر فریز» را به عنوان قدم ابتدایی، اجرایی کند و سپس با شرکا برای مذاکره برای توافقی گسترده‌تر و با مدتی طولانی‌تر کار کند.
یک منبع نزدیک به دولت بایدن به روزن گفته‌ است هدف دولت همچنان بازگشت کامل ایران به اجرای تعهدات است و مقامات آمریکایی نمی‌خواهند مذاکرات برای برجام 2 (توافقی با محدودیت‌های بیشتر) را پیش از بازگشت کامل محدودیت‌های توافق فعلی آغاز کنند. آنها مایل هستند در مقطع فعلی، ایران در مقابل برداشتن محدود برخی تحریم‌ها، برخی ابعاد مسئله‌برانگیز برنامه هسته‌ای را متوقف کند. آنچه که از آن به عنوان «فریز در برابر فریز» یاد می‌شود.
بنا بر این گزارش، کارشناسان از اتلاف وقت توسط بایدن شگفت‌زده شده‌اند. یک کارشناس کنترل تسلیحات به روزن گفته است: «اگر جو بایدن مایل به بازگشت به برجام است، زمان رو به اتمام است، چون که اگر آمریکا سیگنالی در جهت رفع تحریم‌های مرتبط با برجام ارسال نکند، ایرانیان در مسیری استوار برای کنار گذاشتن سایر تعهدات خود اقدام خواهند کرد. در ماه‌های گذشته، دانیل بناییم، از مشاوران جو بایدن در مصاحبه با ماهنامه جاکوبین گفته بود: «...به منظور بازگرداندن ایرانی‌ها به میز مذاکره، باید امتیازات جذاب اما غیرراهبردی به ایران داده شود. دادن امتیازات جذاب اما غیرراهبردی به ایران باید با حفظ ساختار تحریم‌ها و کارزار فشار حداکثری صورت گیرد».
گستاخی فرانسه
وزارت امور خارجه فرانسه در واکنشی گستاخانه از ایران خواست از برداشتن گام‌هایی که به ادعای این وزارتخانه می‌تواند به وخیم‌تر شدن وضعیت برجام منجر شود خودداری کند. فرانسه در کنار انگلیس، آلمان و آمریکا جزو بدهکارهای برجام هستند. تروئیکای اروپایی در برجام 11 تعهد داشت اما به هیچکدام از تعهدات خود عمل نکرد.
 آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی جدید مدعی شده ایران اقدام به مستقر کردن تجهیزات جدید در تاسیسات هسته‌ای اصفهان کرده و تولید اورانیوم فلزی را از روز ۸ فوریه (۲۰ بهمن) آغاز کرده است. ماده‌ای که تولید شده فلز اورانیوم طبیعی بوده که ایران گفته از آن برای اهداف تحقیقاتی استفاده می‌کند.
تروئیکای اروپایی چندی پیش در بیانیه‌ای گستاخانه اعلام کرده بودند: ما دولت‌های فرانسه، آلمان و انگلیس عمیقاً از اعلامیه ایران مبنی بر آماده شدن برای تولید اورانیوم فلزی نگران هستیم. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز 30 دی و در واکنش به این هیاهوی سه کشور اروپایی گفت: همانگونه که از سوی سازمان انرژی اتمی نیز اعلام شد، بهره‌برداری از کارخانه تولید اورانیوم فلزی اصفهان مندرج در قانون مجلس شورای اسلامی و تولید سوخت پیشرفته (سیلیساید) برای استفاده در راکتور تحقیقاتی تهران، دو موضوع کاملاً متفاوت از هم هستند.