سه سال وقتکشی کردیم چند ماه دیگر روی آن(!)(خبر ویژه)
درماندگی و در عین حال تناقضگویی درباره وعده بازگشت دولت بایدن به تعهدات برجامی، محافل رسانهای دولتی را فرا گرفته است.
خبرگزاری دولتی خبرآنلاین در تحلیلی نوشت: سخنان وزیر خارجه جدید آمریکا و رئیس جمهور فرانسه حاکی از این است که با مواضعی سختگیرانهتر از حد انتظار از جانب دولتهای غربی مواجه هستیم. پیششرطهایی که مقامات آمریکایی طی روزهای گذشته برای بازگشت به برجام مطرح کردهاند(شامل برداشتن گام اول از سوی ایران و مذاکره در مورد «سایر نگرانیها»).
عامل سیال در این میان ترکیب تیم امنیت ملی بایدن است. مقامات آمریکایی چند بار تاکید کردهاند که ترکیب تیم طرف کار با ایران را به عمد متنوع با دیدگاههای مختلف در نظر گرفتهاند. در حالی که به نظر میرسد بلینکن از سرسختترینها در قبال ایران باشد، احتمالا قرار است دیدگاههای او از سوی کسانی مانند رابرت مالی، نماینده امور ایران، و وندی شرمن، معاون وزارت خارجه، تعدیل شود، ضمن اینکه جیک سولیوان، مشاور امنیت ملی، نیز شاید به این جناح نزدیکتر باشد هر چند که او نظرات نسبتا تندی در مورد حقوق بشر دارد.
با وجود اعتراف به پیشبینی غلط و غیرواقعی درباره دولت بایدن، خبرآنلاین مدعی شد: «شرایط اکنون در مقایسه با قبل از شروع به کار بایدن دشوارتر به نظر میرسد، اما هنوز نباید اوضاع را تثبیت شده تصور کرد. هنوز میتوان احتمال داد که طرفین مشغول ارزیابی یکدیگرند و آنچه که از آنها میشنویم مواضع مذاکراتی است. هنوز محتمل است که در اثر تحولات دیپلماتیک چه در روند مذاکره آمریکا با متحدان و چه از طریق میانجیگری یا مذاکره بین ایران و آمریکا طرفین تعدیلاتی در مواضع خود در جهت نزدیک شدن به هم ایجاد کنند. اما آنچه که تقریبا روشن است این است که آمریکا عجلهای برای تسریع در کار ندارد. روشن نیست ما که ۳ سال «فشار حداکثری» ترامپ را تحمل کردیم، چرا حاضر نشدیم دو تا سه ماه برای محک زدن دولت بایدن صبر پیشه کنیم.ضمنا باید در نظر داشت که در گذشته اوضاع از جهت اجماع جامعه جهانی در مخالفت با دولت ترامپ و محق دانستن ایران آسانتر بود. اکنون با بازگشت یک دولت عادی به کار در واشنگتن و عادی شدن روابط آمریکا با دنیا و نیز اعلام آمادگی دولت آمریکا برای بازگشت به برجام، کار ایران از جهت روابط عمومی و حفظ حمایت سیاسی و اخلاقی بینالمللی قطعا دشوارتر خواهد بود.
تحلیل این خبرگزاری دولتی در حالی است که حدود سه سال قبل، دولت تهدید کرد درصورت خروج آمریکا از برجام ما هم از توافق خارج میشویم. پس از خروج آمریکا هم، به اروپا مهلت یکی دو ماهه دادند که این مهلت بالغ بر 2 سال کش پیدا کرد و اکنون هم معلوم نیست با وجود اعتراف به وارونه از آب درآمدن تحلیلهای باسمهایشان درباره دولتمردان خبیث آمریکایی (دولت بایدن) چرا باز هم میگویند صبر کنید و قرار است تا کی نسخه انفعال بپیچند و به واسطه کنار آمدن با پیمانشکنی آمریکا، ابطال حقوق ایران را امضا کنند؟!
نکته دیگر این است که آمریکا از توافق (اجرای تعهداتش برای لغو تحریمها) خارج شده و ایران هم با دو سال تاخیر، واکنشی جزئی نشان داده است. طبق قواعد حقوقی، اقدام متقابل حق طبیعی ایران بوده که حداقلیترین شکل آن را برای بازدارندگی اعمال کرده است. منطقا هم پس از این، دولت آمریکاست که باید با برداشتن واقعی تحریمها، به نقطه آغازین تعهداتش برگردد و پس از آن، انتظار از ایران برای انجام تعهداتش، پذیرفتنی میشود. ترجمه دیگر پیشنهاد خبرگزاری دولتی این میشود که سه سال از برداشته نشدن تحریمها به عنوان حق خود کوتاه آمدیم، باز هم کوتاه بیاییم و اصلا هم نپرسیم که اگر قرار بود، تحریمها برداشته نشود، چرا تعهدات برجامی را پذیرفته و بخش عمدهای از برنامه هستهای را واگذار یا تعلیق کردیم؟!