خرید واکسن آمریکایی، تازه‌ترین جنجال غربگراها - بخش دوم
وقتی مرغ همسایه غاز می‌شود!
شهریاری رئیس‌کمیسیون بهداشت و درمان مجلس: ما سفارش‌های لازم را به مسئولان انجام داده‌ایم و باید دنبال کنیم که منابع ثابتی در کمیسیون تلفیق و در قالب بودجه برای حمایت از شرکت‌های دانش بنیان فعال در حوزه تولید واکسن کرونا پیش‌بینی بشود. چرا که خارج از چارچوب کمیسیون تلفیق و فصل‌های بودجه امکان دیگری برای حمایت از این شرکت‌ها وجود ندارد و در هر قالب دیگری بخواهد مطرح بشود مغایر با اصل 75 قانون اساسی خواهد بود و شورای محترم نگهبان ایراد خواهد گرفت.
سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس: در حال حاضر مبلغ یک میلیارد یورو به بهانه کرونا از صندوق ذخیره ارزی برداشت صورت گرفته است. یکی از شرکت‌های تولید‌کننده واکسن داخلی، حدود چهار ماه گذشته که پیش پرداخت‌هایی برای واردات واکسن صورت می‌گرفت، به ما در کمیسیون بهداشت اعلام کرد که برای تولید واکسن کرونا تنها به سی میلیون یورو ارز نیاز دارند. یعنی حدود یک سی ام مبلغی که از صندوق برداشت شده است. بسیاری از شرکت‌های دیگر حتی اعلام کردند که نیازی به حمایت ارزی هم ندارند
و فقط به حمایت‌های قانونی نیاز دارند. اما متاسفانه در این حد هم حمایت نشده بودند.
سال‌ها دل طلب جام جم از ما می‌کرد
وان چه خود داشت ز بیگانه تمنا می‌کرد
مصداق این بیت زیبا از لسان الغیب، حضرت حافظ کسانی هستند که امروز بدون توجه به ظرفیت‌های داخلی در تولید واکسن کرونا، دائماً بر طبل واردات می‌کوبند. آن هم واردات واکسن‌هایی که هنوز قابل اطمینان نبوده و بعضاً نتایج عکس داشته و با عوارض‌هایی جبران ناپذیر همراه بوده است.
معمولاً وقتی اصرارهای اینچنینی در واردات را در حوزه‌های مختلف دنبال می‌کنیم به سرنخ‌هایی می‌رسیم که واردات در راستای منافع برخی مجریان تعریف می‌شود.
در ماجرای اصرار برخی بر واردات واکسن کرونا (آن هم از آمریکا و اروپا) نیز این فرضیه مطرح است که تعارض منافع برخی باعث شده تا تولید واکسن‌های داخلی معطل بماند و اولویت به واردات داده شود.
خانم دکتر زهرا شیخی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در گفت‌وگو با گزارشگر روزنامه کیهان در این باره می‌گوید: «پس از پیگیری‌هایی که درخصوص لزوم حمایت از شرکت‌های داخلی در کمیسیون بهداشت و درمان شروع کردیم، برایمان کاملاً محرز شد که متاسفانه روند تولید واکسن از سوی شرکت‌های داخلی معطل مانده است. هم در بحث اخذ مجوزهای لازم و هم در مرحله داوری‌هایی که باید تاییدیه می‌گرفتند. عمده دلایل این سنگ‌اندازی‌ها نیز به وجود برخی تعارض منافع‌ها در این مسیر برمی‌گردد که بعضاً باعث شده مسیر تکامل تولید واکسن معطل بماند.»
او می‌افزاید: «متاسفانه هم اکنون نیز علیرغم تاکید رهبر انقلاب بر حمایت از شرکت‌های داخلی که برای همه فصل الخطاب است، ما شاهد هستیم که حمایت درخوری صورت نگرفته است. بی‌اعتمادی ما در این حوزه به کشورهای غربی کاملاً طبیعی است، چرا که هنوز آثار و تبعات ورود خون‌های آلوده فرانسوی در کشور مشهود است و تحریم‌های ظالمانه در حوزه بیماری‌های خاص که نیاز شدیدی به دارو و تجهیزات بهداشتی درمانی دارند مقابل چشمان ماست. لذا این همه سر و صدا و ایجاد عطش کاذب در جامعه برای واردات واکسن آن هم از کشورهایی که خصومت‌شان با ما مشخص است اصلاً قابل درک نیست.»
ورود واکسن ایرانی
به مرحله کارآزمایی بالینی
جو‌سازی برخی برای واردات بی‌قید و شرط واکسن خارجی در حالی است که در روزهای اخیر تولید واکسن‌های داخلی وارد مرحله کارآزمایی بالینی شده و دکتر کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو از کارآزمایی بالینی فاز 2/1 واکسن جدید ایرانی کرونا متعلق به مؤسسه سرم و واکسن‌‌سازی رازی، با تصویب کمیته ملی اخلاق خبر داده است.
پیش از این نیز دو واکسن ایرانی کرونا موفق به اخذ مجوز از کمیته ملی اخلاق شده بودند که مراحل تست انسانی آنها در حال انجام است و تاکنون هیچ عارضه‌ای میان دریافت‌کنندگان آنها مشاهده نشده است.
سید حامد حسینی، مدیر مرکز کارآزمایی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز درخصوص پیشرفت واکسن‌های تولید شده اظهار می‌دارد: « داده‌های ۱۴ داوطلبی که واکسن ایرانی کرونا را دریافت کرده بودند به کمیته پایش ایمنی داده ارسال شد. پس از آن این کمیته مجوز داد که واکسن بر روی ۷ داوطلب دیگر تزریق شود.»
خانم دکتر شیخی درخصوص وضعیت پیشرفت تولید واکسن در دیگر کشورها توضیح می‌دهد: «تمام واکسن‌های دنیا در حال کارآزمایی بالینی است. یعنی در حال حاضر هنوز در هیچ جای دنیا واکسیناسیون عمومی انجام نشده است. آنچه در حال رخداد است اینکه کشورها فعالیت‌های تحقیقاتی خود برای ساخت واکسن را شروع کرده‌اند و فقط کشورهای خاصی به مرحله کارآزمایی بالینی رسیده‌اند. اتفاقاً کشور ما هم در این زمینه پیشتاز بوده و جزء اولین کشورهای دنیاست که به این مرحله رسیده است.»
واردات واکسن تضمین نشده ممنوع
با این حال، اینکه برخی مسئولان ما این‌قدر به کشورهای دیگر توجه دارند و اصرار بر واردات، محل سؤال جدی است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان به هر حال تکلیف این موضوع باید روشن شود که اگر می‌خواهیم واردات داشته باشیم حتماً باید واکسن وارداتی تضمین شده باشد و بدانیم دقیقاً از کدام کشور و با چه فرمولاسیونی قرار است واکسن‌ها خریداری شوند.
سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس می‌گوید: « این عطش و نیازی که مرتباً از زبان برخی مسئولان ما به مردم القاء می‌شود جای سؤال دارد که چرا ما با وجود توانمندی تولید واکسن در داخل باید این‌گونه ابراز تمایل به خرید واکسن خارجی داشته باشیم؟ در حالی که درصد جمعیت بسیار کمی از مردم کشورهای مختلف دنیا اعلام آمادگی کرده‌اند که در کارآزمایی‌های بالینی شرکت کنند. چرا برخی از مسئولان ما طوری صحبت می‌کنند که مثلاً ما می‌خواهیم در خرید واکسن خارجی از کشورهای دیگر عقب نیفتیم. در حالی که خبری نیست و همه واکسن‌های تولید شده در کشورهای مختلف در مرحله تحقیقات و کارآزمایی بالینی هستند. هنوز نه این واکسن‌ها امتحان شان را پس داده‌اند و نه تضمینی برای عوارض آنها وجود دارد. علاوه‌بر این بسیاری از این واکسن‌ها امتحان بدی پس داده‌اند. مثلاً همین واکسن فایزر که از سوی مسئولان ما به صورت علنی اعلام شد که یک خیّر به ما هدیه کرده است(!)، الان عوارضش در کشورهای مختلف عیان شده. اگر روشنگری حضرت آقا در این زمینه نبود، واقعاً معلوم نبود چه اتفاقی در کشور ما می‌افتاد.»
حمایت مجلس از شرکت‌های داخلی
آنچه بی‌تردید باید از سوی مسئولان وزارت بهداشت و نهادهای نظارتی دنبال شود این است که نگرانی‌ها درخصوص واردات واکسن حتماً باید مورد توجه قرار گیرد و از تولید داخل حمایت واقعی بشود. چرا که هم مطمئن‌تر است و هم اگر دانشمندان ما ببینند به جای حمایت از آنها دائماً از واردات صحبت می‌شود حتماً روی انگیزه‌های آنان نیز تاثیر سوء خواهد گذاشت.
به گفته کارشناسان حوزه بهداشت و درمان، باید به این واقعیت توجه داشت که ما 80 میلیون نفر جمعیت داریم و اگر بناست واکسیناسیون عمومی اتفاق بیفتد، حداقل به 160 میلیون دوز واکسن نیاز داریم.
دکتر شیخی می‌گوید: «در حال حاضر در کشورهایی مثل کانادا دوز اول را برای تعداد کمی از مردم تهیه کرده‌اند و هنوز دوز دوم را برای همین تعداد نتوانسته‌اند تامین کنند. در حالی که نه تحریم هستند و نه مشکل دیگری بر سر راهشان وجود دارد. بنابراین ما برنامه حمایت از تولید کنندگان داخلی را در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با قدرت دنبال خواهیم کرد.»
برای اطلاع بیشتر از نحوه حمایت مجلس از شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی فعال در تولید واکسن کووید 19 سراغ رئیس‌کمیسیون بهداشت هم رفتیم.
آقای دکتر حسینعلی شهریاری رئیس‌کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با گزارشگر روزنامه کیهان اظهار می‌دارد: « ما در کمیسیون بهداشت و درمان تا کنون چندین جلسه برای حمایت از تولیدکننده‌های واکسن کرونا برگزار کرده‌ایم و به مسئولان اجرایی وزارت بهداشت هم تاکید کردیم که قطعاً باید از شرکت‌های دانش‌بنیان در این حوزه حمایت کنند. حتی به مسئولان یادآور شدیم که در چنین کارهای تحقیقاتی و پژوهشی، مثل همه جای دنیا اینطور نباید باشد که فکر کنیم اگر هزینه‌ای کردیم و به نتیجه نرسید، شکست خورده‌ایم. بلکه این در همه جای دنیا متداول است که ممکن است یک کار تحقیقاتی را شروع کنند و به نتیجه هم نرسد. ضمن اینکه این کاری که عزیزان ما در این شرکت‌ها دارند انجام می‌دهند، پلتفرم‌هایی است که در بسیاری از کشورهای دنیا دنبال می‌شود و ان‌شاءالله ما امیدواریم با امکان بالای 90 درصد نتیجه بگیرند.»
او می‌افزاید: « ما سفارش‌های لازم را در این خصوص انجام داده‌ایم و باید دنبال کنیم که منابع ثابتی در کمیسیون تلفیق و در قالب بودجه برای این مهم پیش‌بینی بشود. چرا که خارج از چارچوب کمیسیون تلفیق و فصل‌های بودجه امکان دیگری برای حمایت از این شرکت‌ها وجود ندارد و در هر قالب دیگری بخواهد مطرح بشود مغایر با اصل 75 قانون اساسی خواهد بود و شورای محترم نگهبان ایراد خواهد گرفت.»
رئیس‌کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در پایان تاکید می‌کند: «خوشبختانه تا جایی که بنده اطلاع دارم، نتایج واکسن‌های ایرانی در شرکت‌های دانش‌بنیان تاکنون قابل قبول بوده و روند تولید واکسن کرونا به خوبی پیش می‌رود. از جمله این شرکت‌ها، انستیتو رازی و انستیتو پاستور هستند که مراحل تولید واکسن‌شان به مرحله بالینی رسیده و بسیار جای امیدواری است که حاصل زحمات شان موفقیت‌آمیز باشد. ما چاره‌ای جز حمایت از تولید داخل نداریم، نه تنها درخصوص مسئله کرونا بلکه در موارد دیگر نیز به همین شکل باید تولید خودمان را تقویت کنیم. زیرا ما همیشه تحت فشار دشمنان بوده و هستیم و تجربه نشان داده که توان ایستادگی و تولید در زمینه‌های مختلف را دارا هستیم. کشور ما بیش از 100 سال است که سابقه تولید واکسن برای بیماری‌های مختلف را دارد و تولید انبوه واکسن کرونا دور از
انتظار نیست.»
گلایه تولیدکنندگان
یکی از گلایه‌های به‌حقی که از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان مطرح می‌شود این است که اگر حمایت 100 درصدی از آنها صورت نمی‌گیرد، حداقل به همان میزانی که شرکت‌های خارجی حمایت می‌شوند به شرکت‌های داخلی هم توجه بشود.
شیخی، سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس نیز در پایان اظهارات خود به گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: « در حال حاضر مبلغ یک میلیارد یورو به بهانه کرونا از صندوق ذخیره ارزی برداشت صورت گرفته است. یکی از شرکت‌های تولید‌کننده واکسن داخلی، حدود چهار ماه گذشته که پیش پرداخت‌هایی برای واردات واکسن صورت می‌گرفت، به ما در کمیسیون بهداشت اعلام کرد که برای تولید واکسن کرونا تنها به سی میلیون یورو ارز نیاز دارند. یعنی حدود یک سی‌ام مبلغی که از صندوق برداشت شده است. بسیاری از شرکت‌های دیگر حتی اعلام کردند که نیازی به حمایت ارزی هم ندارند و فقط به حمایت‌های قانونی نیاز دارند. اما متاسفانه در این حد هم حمایت نشده بودند.»