به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، قائم‌مقام وزارت امور خارجه آلمان اخیرا ادعا کرده است، سازو کار مالی اینستکس که دو سال پیش با هدف میسر کردن مبادله تجاری بین اروپا و ایران ایجاد شده بود، موثر نبوده و ایران مسئول عملکرد ناموفق اینستکس است چون با معاملات موافقت نکرده است.
در همین ارتباط بانک مرکزی در حساب رسمی توییتری خود ضمن رد این ادعا اعلام کرد: «کانال اینستکس برای نجات برجام طراحی شد اما کار نکرد چون کشورهای اروپایی شجاعت کافی برای اعمال قدرت اقتصادی ملی و مستقل خویش را نداشتند‌. همچنین آنان هیچ راهی برای تامین مالی اینستکس نیافتند. مشخص است که ایران تنها برای حفظ کانال اروپایی و واردات کالاهایی که قادر است از کانال‌های دیگر تامین کند، حاضر به جابه‌جایی منابع مالی خود نیست. اینستکس قرار بود روابط تجاری ایران و اروپا را فارغ از تحریم‌های آمریکا شکل دهد نه آنکه آن را تحت تحریم‌ها تعریف کند.»
گفتنی است سخنگوی وزارت خارجه نیز ابتدای دی ماه در نشست هفتگی خود با بیان اینکه یکی از مواردی که اروپا اعلام کرد می‌خواهد در آن چارچوب، وظایف و تعهدات خود را انجام دهد یک مکانیزم نقل و انتقال مالی بود، تصریح کرد: این سازوکار ابتدا به نام SPV و سپس با نام اینستکس شناخته شد. ما نیز از این موضوع استقبال و اعلام کردیم اگر بر این باورند که می‌توانند در قالب اینستکس تعهدات خود را عملیاتی کنند، به آنها کمک می‌کنیم. تمامی کمک‌های ما به این برنامه برای ایجاد شرایط متناظر آن در ایران متاسفانه به نتیجه نرسید.
سعید خطیب‌زاده با تاکید بر ناتوانی شدید اروپایی‌ها برای اجرای تعهدات خود در برجام خاطرنشان کرد: در قالب اینستکس یکی، دو تراکنش بسیار ناچیز انجام شد که آن هم کاملاً تحت فشار ایالات متحده آمریکا ناتوانی و بی‌عملی اروپایی‌ها را نشان داد که چیز باارزشی نیست.