محققان دانشگاه شهید بهشتی با همکاری پژوهشگران مرکز تحقیقات علوم اعصاب این دانشگاه موفق به تجاری‌سازی تجهیزات پیشرفته نوری شدند.
به گزارش معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، این اقدام با حمایت ستاد توسعه علوم و فناوری‌های علوم شناختی معاونت علمی و فناوری انجام شد.
حمید لطیفی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی گفت: مطالعه، طراحی و ساخت این تجهیزات از سال ۹۴ در این دانشگاه آغاز شد و هم اکنون سیستم‌های تجاری روش‌های تصویربرداری و کنترل نوری سیستم‌های عصبی که به طور کامل با اتکا بر توانمندی‌های محققان داخلی و همگام با آخرین پیشرفت‌های علمی در دیگر دانشگاه‌های دنیا طراحی و تجاری سازی شده‌اند.
وی ادامه داد: همزمان با هفته پژوهش و آغاز به کار نمایشگاه تجهیزات آزمایشگاهی ایران ساخت، از دستگاه‌های میکروسکوپ لیزری هم کانون (کانفوکال)، تصویربرداری Brain surfer ، تصویربرداری اسپکلی لیزری، میکروسکوپ نوری صفحه نازک و اپتوژنتیک با حضور معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری و وزیر علوم، تحقیقات و فناوری رونمایی شد.
این محقق با بیان اینکه دستگاه تصویربرداری Brain surfer به منظور برآورده کردن نیاز محققان علوم اعصاب برای مطالعه عملکردی مغز و سلول‌های عصبی طراحی شده است، گفت: از این دستگاه از دو روش پایه برای تصویربرداری استفاده می‌شود، به طوری که در مرحله نخست تصویربرداری با بهره‌گیری از رنگدانه‌های فلورسنت می‌توان تغییر فعالیت سلول‌های عصبی را در سطح نسبتاً وسیعی از مغز ضبط کرد. همچنین این روش قادر است پاسخ سلول‌های کشت شده به محرک‌های خارجی را نیز ثبت کند.
لطیفی همچنین بیان کرد: در روش دوم تصویربرداری با استفاده از سیگنال ذاتی سطح مغز صورت می‌گیرد و در این روش با تصویربرداری در طیفی خاص، مصرف اکسیژن توسط سلول‌های عصبی اندازه گیری شده و می‌توان نواحی فعال مغز را مشخص کرد.
به گفته وی هر دو روش به محققان کمک می‌کند تا درک بهتری از نحوه فعالیت مغز و یا مجموعه سلول‌های عصبی کشت شده داشته باشند.
لطیفی همچنین گفت: میکروسکوپ لیزری هم کانون (کانفوکال)، نمونه بومی شده از یکی از مدرن‌ترین میکروسکوپ‌های روز دنیا است و این دستگاه قادر است تصاویری با قدرت تفکیک (رزولوشن) بالاتر و تضاد (کنتراست) بهتر به صورت سه بعدی (3D) از نمونه‌های زیستی ارائه کند.
محققان قادرند از وجوه مختلف یک نمونه تصویر داشته باشند و درک بهتری از حجم و شکل هندسی فضایی آن به دست آورند و از سوی دیگر با استفاده از این دستگاه می‌توان از تغییر و تحول نمونه زیستی به صورت پی‌در‌پی تصاویر تهیه کرده و به صورت فیلم نمایش داد.
محقق دانشگاه شهیدبهشتی در بخشی دیگر با‌ اشاره به دستاوردهای محققان دانشگاه شهید بهشتی افزود: سیستم تصویربرداری اسپکلی لیزری عمدتاً به منظور مشاهده و بررسی جریان خون در بافت و رگ‌های سطحی مخصوصاً غشای مغز و پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مدیرگروه پیشران نوروفوتونیک بیان کرد: این روش برای بررسی روند بهبود زخم، بیماری‌های پوستی مانند سرطان، تشخیص رگ‌های گرفته شده در حین جراحی عصبی، شبکیه چشم و بیماری‌های مربوط به شبکیه، رگزایی، انتقال املاح در گیاهان، نرخ رشد باکتری‌ها و ده‌ها زمینه دیگر استفاده می‌شود.