امسال 88 درصد درآمد نفتی محقق نشد دولت در بودجه 1400 دو برابر کرد!(خبر ویژه)
در حالی که درآمد نفتی امسال دولت 12 درصد رقم پیشبینی شده در قانون بودجه است، پیشبینی فروش دو برابری نفت در لایحه بودجه 1400، تعجب کارشناسان را برانگیخته است.
طبق آمارهای هشتماهه اول امسال، 88 درصد درآمد نفتی پیشبینیشده در قانون بودجه محقق نشده است. با این وجود دولت در لایحه بودجه تقدیمی، فروش نفت به میزان 2/3 میلیون بشکه را پیشبینی کرده است.
روزنامه اعتماد درباره بههمریختگی حساب و کتاب دولت نوشت: گزارش عملکرد هشت ماه نخست بودجه ۹۹ نشان میدهد درآمدهای نفتی و عدم تحقق آنچه در مجلس مصوب شده، همچنان یکی از معضلات اقتصاد و نظام بودجهریزی است. بر اساس آنچه خزانهداری منتشر کرده، از کل ۵۶ هزار میلیارد و ۹۴۴ میلیون تومانی که دولت انتظار دارد در سال جاری درآمد نفتی داشته باشد، تا پایان آبان تنها ۶ هزار و ۷۰۸ میلیارد تومان محقق شده که نشان از تحقق ۱۲ درصدی درآمدهای نفتی دارد. مابقی آن که حدود ۴۹ هزار میلیارد تومان است باید تا پایان سال به خزانهداری واریز شود. پیشتر در گزارش عملکرد هفتماهه نخست بودجه ۹۹، کل پترودلارها حدود ۶ هزار میلیارد تومان بود؛ طی یک ماه مهر تا آبان کمتر از هزار میلیارد تومان یا حدود ۲۳۴ میلیون دلار با نرخ ارز دولتی، به کشور وارد شده است.
در گزارش پیشین، کل ارز واردشده به کشور در هفت ماه 1/4 میلیارد دلار بود که با احتساب «عملکرد بودجه در هشت ماه نخست ۹۹» این مبلغ به حدود 1/7 میلیارد دلار میرسد. با توجه به اینکه قرار است تا پایان امسال ۹ میلیارد دلار کالای اساسی به کشور وارد شود و به نظر نمیرسد تا پایان سال عملکرد درآمدهای نفتی به ۵۶ هزار میلیارد تومان برسد، شکاف میان ارز واردشده به کشور با ارز تخصیص داده شده برای کالاهای اساسی چگونه جبران میشود؟
کاهش شدید سهم سرمایهگذاری دولت
در هشت ماه نخست سال جاری حدود ۳۲۸ هزار و ۷۶۰ میلیارد تومان منابع درآمدی وصول شد. با توجه به کاهش شدید درآمدهای نفتی، عمده راهکار دولت برای تامین منابع درآمدی، استقراض و مالیاتها بود که بر اساس آن سهم درآمدهای مالیاتی و گمرکی به ۱۶۹ هزار و ۳۴۵ میلیارد تومان رسید. بر اساس آنچه در قانون بودجه مصوب شده بود، تا پایان سال جاری باید ۱۲۰ هزار میلیارد تومان دیگر از این محل وصول شود. در مدت مورد بررسی کل مبلغی که به پیمانکاران برای طرحها و پروژههای عمرانی پرداخت شد، ۵۲ هزار میلیارد تومان بود که اختلاف بسیار زیادی با قانون برنامه ششم توسعه دارد.
قرار بود در سال ۹۹ اعتبارات تملک دارایی سرمایهای ۱۱۶ هزار و ۵۳۸ میلیارد تومان باشد که در لایحه بودجه سال جاری حدود ۸۸ هزار میلیارد تومان برای آن در نظر گرفته شده بود. به نظر نمیرسد در سه ماه پایانی سال ۳۶ هزار میلیارد تومان باقیمانده تا مصوب بودجه محقق شود.
طی سالهای ۹۷ تا ۱۴۰۰، مصارف دولت در لوایح بودجه حدود ۱۱۷ درصد افزایش داشته و از ۳۸۶ هزار و ۷۸۷ میلیارد تومان در لایحه بودجه ۹۷ به بیش از ۸۴۱ هزار میلیارد تومان در لایحه بودجه ۱۴۰۰ رسیده است. از سال ۹۷ تا بودجه هشت ماه نخست سال جاری، درآمدهای مصوب از تحققیافته کمتر بود؛ بهگونهای که در سال ۹۷ این اختلاف 27/6 هزار میلیارد تومان و در سال ۹۸ به ۲۱ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان رسید. عملکرد تراز عملیاتی طی این سالها از منفی ۹۰.۹ هزار میلیارد تومان در پایان سال ۹۷ به منفی 119/6 هزار میلیارد تومان در پایان ۹۸ رسید. با استناد به لایحه بودجه ۱۴۰۰ انتظار بر این است که تراز عملیاتی به منفی ۳۲۰ هزار میلیارد تومان برسد که ۱۶۰ درصد بیشتر از آن چیزی است که در قانون برنامه ششم برای دولت در نظر گرفته شده بود. این امر نشاندهنده دو چیز است؛ اول اینکه کاهش وابستگی به نفت آنگونه که در برنامههای توسعهای مدنظر بود، محقق نشد. دوم اینکه فاصله واقعیت اقتصاد با برنامهها بسیار زیاد است.