روزهای مهم و تعیین‌کننده شطرنج! (نکته ورزشی)
محمود محمدی
سه شنبه هفته گذشته مجمع عمومی فدراسیون شطرنج به منظور بررسی عملکرد مالی و فنی سال گذشته این فدراسیون در سالن استاد قاسم فارسی آکادمی ملی المپیک برگزار شد. در این مجمع که ریاستش با معاون قهرمانی وزیر ورزش بود، علی نژاد از برنامه‌های دشمن برای رشته شطرنج گفت و تاکید کرد ضدانقلاب به صورت ویژه روی رشته شطرنج در حال فعالیت است.
اشاره درست علی نژاد به واسطه مصاحبه «نایجل شورت» نایب‌رئیس‌فدراسیون جهانی شطرنج با تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی بود که در آن صراحتا به عدم تقابل ورزشکاران ایرانی با نمایندگان رژیم جعلی اسرائیل اشاره داشت و عنوان کرد: «ایران مکررا از قواعد فدراسیون جهانی تخطی کرده و به همین دلیل فدراسیون شطرنج انگلستان پیشنهاد تعلیق فدراسیون ایران در صورت ادامه تخطی‌ها را در مجمع عمومی مطرح خواهد کرد.»
نایجل شورت که این روزها در خط مقدم تعلیق شطرنج ایران حرکت می‌کند، انگلیسی است و در اعطای پناهندگی انگلیس به شهره بیات، داور بین‌المللی شطرنج ایران نقش پررنگی داشت.
درخواست تعلیق شطرنج ایران در شرایطی مطرح می‌شود که این رشته ورزشی طی سالیان اخیر پیشرفت بسیاری داشته و استعدادهای بزرگی را به ورزش جهان معرفی کرده است. از جمله این استعدادها می‌توان به سارا خادم‌الشریعه، پرهام مقصودلو، علیرضا فیروزجا و سید محمدامین طباطبایی اشاره کرد که نفر دوم تا چهارم هم اکنون در میان 10 بازیکن برتر رده سنی جوانان جهان قرار دارند.
سال 97 اوج عملکرد شطرنج ایران در سالیان اخیر بود تا جایی که شطرنج بازان کشورمان موفق شدند برای نخستین بار در تاریخ عنوان قهرمانی جام ملت‌های آسیا را کسب کنند. در همین سال، پرهام مقصودلو توانست عنوان قهرمانی جوانان جهان را از آن خود کند و سارا خادم الشریعه نیز مدال نقره مسابقات سریع جهان، مدال نقره رقابت‌های برق آسای جهان و مدال طلای مجموع مسابقات را کسب کرد.
پس از انقلاب شکوهمند اسلامی بارها ثابت شده که چه در ورزش و چه در عرصه‌های دیگر، دشمن برای این آب و خاک نقشه دارد و لحظه‌ای ما را به حال خودمان رها نمی‌کند. حالا باید از مسئولان ورزش پرسید شما که قاعدتا باید دلسوز ورزش باشید و دلتان برای این مملکت بسوزد، چه برنامه و استراتژی در مقابل این دشمنی‌ها دارید؟!
وقتی قرار بر ادعا، صحبت و یا سخنرانی باشد، برخی مسئولان ورزش ساعتها پشت تریبون می‌روند و از برنامه‌ها و اهداف خود می‌گویند ولی در عمل خروجی تصمیماتشان فراتر از «صفر» نبوده و نیست.
همین فدراسیون شطرنج نزدیک به 8 ماه است که توسط سرپرست اداره می‌شود. در این فدراسیون به واسطه پیچیدگی‌هایش نسبت به سایر فدراسیون‌های دیگر، «تخصص» اهمیت بیشتری دارد، به تنها چیزی که توجه نشده تخصص است. شطرنج مدتهاست توسط فردی اداره می‌شود که پیش از حضورش در این فدراسیون شناخت چندانی از مهره و صفحه و... نداشت. نیکوخصال شاید از مدیران خوب در اماکن ورزشی یا اداره کل ورزش استان‌ها باشد ولی خودش بهتر از هر کس دیگری می‌داند با فضای شطرنج کاملا بیگانه است.
شرایط دبیر فدراسیون هم بدتر از سرپرستش نباشد، بهتر نیست. محسن سمیع زاده از مدیران خوشنام و کارکشته در شناست نه شطرنج. او سالها مدیریت تیم‌های ملی و دبیری فدراسیون شنا را بر عهده داشت و معلوم نیست با چه متر و معیاری برای مدیریت شطرنج انتخاب شده است؟!
انصافا نیکوخصال و سمیع زاده در مدت زمان حضورشان در شطرنج هم تمام انرژی خود را به کار گرفته‌اند تا شرایط را بهتر از قبل کنند ولی افسوس که شناخت عمیقی از اتفاقات ندارند که اگر داشتند مشکلات این فدراسیون امروز خیلی کمتر از گذشته بود.
اداره فدراسیون با سرپرست آن هم سرپرستانی فاقد تخصص، در شرایطی است که سلطانی فر به عنوان وزیر در همان روزهای ابتدایی حضورش در ورزش گفته بود موافق استفاده از سرپرست در فدراسیون‌ها نیست ولی حالا کار به جایی کشیده شده که نه تنها برخی فدراسیون‌ها با سرپرست اداره می‌شوند، بلکه اداره امور به افرادی سپرده می‌شود که اطلاعات چندانی هم از آن رشته ورزشی ندارند!
درست است که وزارت ورزش در این روزهای کرونایی امکان برگزاری هر گونه انتخابات فدراسیون‌های ورزشی را غیرممکن دانسته ولی شاید بهتر باشد شطرنج را به عنوان یک استثنا در نظر گیرد تا این رشته ورزشی در حساس‌ترین روزهایش که ابرهای تعلیق را هم بالای سرش می‌بیند، تکلیفش را مشخص کند.
درباره انتخابات شطرنج هم گفتنی‌ها بسیار است ولی در این مقال تنها به همین جمله بسنده می‌شود که طی چند هفته گذشته بداخلاقی‌های بسیاری برای به بیرون راندن برخی نامزدها از عرصه انتخابات صورت گرفته است. در این میان بعضی عوامل رسانه‌ها- حتی رسانه‌های ظاهرالصلاح- تلاش کردند بلندگوی منفعت‌طلبانی شوند که منافع نامشروعشان در این رشته ورزشی به خطر افتاده است. و جالب اینکه تمام این اتفاقات در شرایطی رخ داده که دلسوزان واقعی ورزش همواره در صحبت‌هایشان بر این نکته تاکید داشتند که نه تنها در شطرنج بلکه در تمام رشته‌های ورزشی، باید کار دست کاردان و اهلش باشد.