بایدهای روابط همسران
توجه به نیازهای اساسی در خانه
محمدرضا رشادتی
نیاز غریزی
یکی از نیازهای اساسی که باید از راه ازدواج و در محدوده روابط زناشویی برآورده شود، نیاز جنسی است. شاید نخستین انگیزه‌ای که انسان را به سوی ازدواج و زندگی مشترک با جنس مخالف سوق می‌دهد، همین نیاز زیستی و غریزی باشد.
در حدیث داریم: «در میان لذت‌های غریزی، هیچ لذتی با لذت ارضایی میل جنسی برابری نمی‌‌کند.» (وسایل الشیعه، ج 14، ص 10)
غریزه جنسی یک میل ساده نیست، بلکه علاوه بر بعد جسمی و غریزی، بعد روحی و عاطفی نیز دارد. به همین علت، اگر این میل طبیعی به گونه‌ای صحیح ارضاء نشود، مشکلات دامنه‌داری را در زندگی به وجود خواهد آورد.
میل جنسی در واقع مظهر اراده و مشیت الهی در تدبیر زندگی انسان است. این نیاز در صورتی که تنها در محدوده ازدواج ارضاء شود و از مرز مشروع خود تجاوز نکند، امری «مقدس» است و اگر به قصد قربهًْ الی‌الله انجام شود، حکم «عبادت» نیز خواهد داشت.
بنابراین، در زندگی زناشویی هریک از زن و مرد باید در تأمین نیاز طرف مقابل و ارضاء جنسی و روحی او تلاش کند. (برگرفته از راهنمای همسران جوان، محمد علی سادات، ص 157)
آرایش و آماده‌سازی برای شوهر
برخی خانم‌ها بهترین آرایش‌ها و لباس‌ها را برای مجالس جشن و مهمانی‌ها اختصاص می‌دهند. اما در خانه به پاکیزگی و نظافت و آرایش و زینت، توجهی نمی‌‌کنند.
در حالی که باید در منزل زیباترین آرایش و لطیف‌ترین لباس‌ها و قشنگ‌ترین دلبری را برای شوهرش اختصاص دهد.
پیامبر اکرم(ص) می‌فرمود: «هر زنی که خودش را خوشبو کند و از منزل خارج شود، تازمانی که به خانه برنگشته، از رحمت خدا دور خواهد بود.»
«بهترین زنان شما، زنی است که مطیع شوهر باشد. برای او آرایش کند، و زینت خود را برای بیگانگان ظاهر نسازد و بدترین زنان شما، زنی است که در غیاب شوهر خود، زینت کند.»(بحارالانوار، ج 103، ص 247- 235)
خانم گرامی، پیش خود نگو: او که مرا دوست دارد، پس نیازی نیست که به سر و وضع خودم برسم و برایش دلبری کنم؟
یقین بدان که شوهرت دوست دارد که تو همیشه تمیز و مرتب و زیبا باشی. در غیر این صورت ممکن است در بیرون منزل، زنان آرایش‌کرده را با تو مقایسه کند و خیال کند که آنان از آسمان نازل شده‌اند. تو هم در خانه برای همسرت آرایش کن و لباس قشنگ و مورد علاقه او را بپوش و در برابرش دلبری و طنازی کن تا بفهمد که تو از همه بهتر و زیباتر هستی. بدین صورت می‌توانی به دوام عشق او امیدوار باشی و برای همیشه دلش را مسخر گردانی.
امام باقر(ع) فرمود: «بر زن لازم است، خودش را خوشبو کند، بهترین لباس‌هایش را بپوشد، به بهترین وجه زینت کند و با چنین وضعی صبح و شب با شوهرش ملاقات کند.» (همان، ص 228)
امام صادق(ع) فرمود: «زن نباید آرایش و زینت خود را ترک کند، گرچه به یک گلوبند باشد، نباید دستش را بدون خضاب بگذارد، گرچه به کمی از حنا باشد. حتی زنان سالخورده و پیر هم نباید زینت و آرایش خود را ترک کنند.»
(برگرفته از همسرداری، ابراهیم امینی، ص 131)
عروه می‌گوید: «خدمت فاطمه دختر امیرالمومنین(ع) رسیدم. او پیر و سالخورده بود، اما مهره‌هایی (گردن‌بند) به گردن آویخته بود و دست‌بندی نیز در دست داشت و سپس گفت: مکروه و ناپسند است که زن مانند مردی (بی‌آرایش) باشد.» (ازدواج در اسلام، علی مشکینی، ص 150)
کیفر بی‌توجهی به نیاز جنسی شوهر
پیامبر گرامی(ص) فرمود: «زنی که شوهرش او را برای نیاز جنسی خود فرا می‌خواند و زن پیوسته خواسته او را به تأخیر می‌اندازد تا اینکه خواهش مرد فروکش می‌کند و به خواب می‌رود، فرشتگان پیوسته تا هنگام بیدار شدن شوهرش، آن زن را لعنت می‌کنند.»
امام صادق(ع) فرمود: «زنی که شب را سپری کند و در حالی که شوهرش از او در مورد حقی، خشمگین باشد، نمازی از وی پذیرفته نمی‌شود تا وقتی که همسرش از خانم خشنود و راضی شود.» (مفاتیح‌الحیاه، جوادی آملی، ص 264 و 266)
زن خوب فرمان بر پارسا
کند مرد درویش را پادشا (سعدی)
عطر شب عروسی فاطمه(س)
آرایش و عطر زدن برای زنان، آن‌چنان ارزشمند است که هم عبادت به حساب می‌آید و هم مایه گرمی و شادابی زندگی زناشویی است.
پیامبر اکرم(ص) به این گونه ظرافت‌های زندگی کاملا توجه داشت که به عمار یاسر مأموریت داد، برای شب عروسی حضرت زهرا(س) عطرهای خوشبو تهیه نماید.
عمار یاسر می‌گوید: عطر خوبی تهیه کرده و به منزل فاطمه(س) بردم. حضرت فرمود: ای عمار، این عطر چیست؟ گفتم: پدرت رسول خدا(ص) به من امر کرد، تا آن را فراهم نمایم.
(نهج‌الحیاه، فرهنگ سخنان فاطمه زهرا(س)، محمد دشتی، ص 150)
آراستن مرد برای همسرش
پاکیزگی و زیبایی، اختصاص به زن ندارد، بلکه مرد هم باید به سر و وضع خویش برسد و تمیز و مرتب باشد. بعضی مردان اصلا مقید به نظافت و لباس زیبا به تن کردن نیستند. به اصلاح سر و صورت چندان توجه ندارند. البته شاید بیشتر مردها به زینت کردن و نظافت و شیک‌پوشی مقید باشند، اما آن را برای خارج از منزل مانند اداره، بازار، خیابان، مهمانی و... انجام می‌دهند.
ولی وقتی که به خانه می‌رسند، فورا لباس‌های اتوکرده و زیبا را از تن درآورده، لباس‌های مندرس و کثیف را می‌پوشند و ممکن است که کمتر اتفاق افتد که در منزل موهای‌شان را شانه بزنند و به آرایش و زیبایی مقید باشند.
آنها گاهی نظافت، آرایش و شیک‌پوشی را تنها برای بیرون منزل و برای مردم می‌گذارند و هیچ به فکر خانواده‌شان نیستند.
آقای محترم، همچنان که تو نمی‌پسندی که همسرت یک زن کثیف و ژولیده‌ای باشد و از همسرت انتظار داری که درون خانه به سر و وضع خودش برسد و تمیز و زیبا باشد، مطمئن باشد او نیز همین انتظار را از تو دارد. او نیز از شوهر ژولیده و بدقیافه بدش می‌آید، دوست دارد همیشه شوهرش را قشنگ و مرتب ببیند.
تو هم در خانه به سر و وضع خودت برس و تمیز و شیک باشد تا همسرت ببیند که از مردان دیگر کمتر نیستی. تا محبتش نسبت به تو زیادتر شود و به خانه و زندگی بیشتر علاقه‌مند گردد و از فساد و انحراف سالم بماند.
رسول خدا(ص) فرمود: «باید شما خودتان را برای همسرتان مرتب و آماده گردانید، چنان که دوست دارید آنان خودشان را برای شما مهیا سازند.» (مستدرک الوسائل ج 2 ص 559)
حسن‌بن جهیم می‌گوید: «حضرت ابوالحسن(ع) را دیدم که خضاب کرده بود. عرض کردم: خضاب کرده‌اید؟ فرمود: آری. مرتب و مهیا بودن باعث عفت زنان می‌شود. به واسطه نامرتبی و آماده نبودن مردان است که زنان، عفت خویش را از دست می‌دهند.
سپس فرمود: آیا دوست داری همسرت را نامرتب ببینی؟ گفتم: نه. فرمود: او هم عینا مانند تو است.» (وسائل‌الشیعه، ج14، ص 183)
امام رضا(ع) فرمود: «زنان قوم بنی اسرائیل به این علت از طریق عفت خارج شدند که مردانشان به مرتب بودن و زیبایی مقید نبودند. آنچه را که تو از همسرت انتظار داری، او نیز همان را از تو انتظار دارد.»
(بحارالانوار، ج 76، ص 102) برگرفته از همسرداری، ابراهیم امینی ص 132 تا 135)
تاکید بر روابط زناشویی
1- از امام رضا(ع) پرسیدند: مردی زن جوانی دارد و در اثر مصیبتی که بر او وارد شده، چند ماه بلکه یک سال است که مرد با همسرش نزدیکی نکرده است. البته قصد آزار او را نداشته است، بلکه علت تنها به خاطر مصیبت اوست. آیا در این شرایط مرد گناهی مرتکب شده است؟ فرمود: آری، بعد از چهار ماه گناهکار است.
2- ابوذر از رسول خدا(ص) پرسید: آیا آمیزش مرد با همسر خود با اینکه نوعی خوشی و کامیابی است، ثواب هم دارد؟ فرمود: آری. حضرت پرسید: آیا اگر از راه نامشروع کام خود برآورده کنی، حرام نیست؟ گفتم: بله حرام است. فرمود: پس حلالش هم پاداش و ثواب خواهد داشت. (ازدواج در اسلام، علی مشکینی، ص 122 و 123)
3- زنی به نام حولاء(عطرفروش) به پیامبر(ص) گفت: پدر و مادرم به فدایت، شوهرم از من دوری می‌کند. حضرت فرمود: بر عطر و خوشبویی خود برای شوهرت بیفزا. زن گفت: این کارها را کرده‌ام ولی باز دوری می‌کند. پیامبر(ص) فرمود: اگر شوهرت می‌دانست که توجه به همسرش چقدر پاداش دارد، هیچ‌گاه به تو بی‌اعتنایی نمی‌کرد. وقتی او به تو توجه می‌کند، دو فرشته او را درمیان می‌گیرند. و پاداش او مانند کسی است که در میدان جنگ شمشیر بدست گرفته تا با دشمن جنگ کند. وقتی او با همسرش آمیزش می‌کند، گناهانش هم چون برگ‌های درخت، می‌ریزد و وقتی که غسل می‌کند، از گناهان بیرون می‌آید. (داستان دوستان، مهدی اشتهاردی، ج 1، ص89)
ضرورت آماده‌سازی و پاکیزگی زن و مرد
1- پیامبر(ص) فرمود: «کسی که به خدا و قیامت ایمان دارد، اگر مرد است بیش از 40 روز و اگر زن است، بیش از 30 روز، زدودن موهای زائد بدنش را ترک نکند.»
2- «کسی که موی شرمگاهش را نتراشد و ناخنش را نگیرد و شاربش را کوتاه نکند از ما نیست. موی سبیل و شرمگاه و زیر بغل را دراز نکنید، چرا که شیطان آنجا را مخفیگاه خود قرار می‌دهد.»
3- امام علی(ع) فرمود: «زدودن موهای زیر بغل بوی بد را دور می‌کند و مایه پاکیزگی است.» «نوره بدن را تقویت و پاک می‌کند.»
4- امام صادق(ع) فرمود: «بهره‌گیری از نوره در هر 15 روز سنت است و اگر 20 روز گذشت و وسیله آن را نداشتی، پس به حساب خدا قرض بگیر و آن را انجام بده.» (مفاتیح‌الحیاهًْ، جوادی آملی، ص 121)
هشدار و نتیجه‌گیری
برادر و خواهر گرامی، مسئله آمیزش در همه دوران زندگی مشترک به ویژه در مقطع جوانی و میانسالی، بسیار بسیار مهم است. غفلت از این موضوع حیاتی و یا کوتاهی در آن، خسارات جبران‌ناپذیری به روابط میان همسران وارد می‌سازد.
هرچند در این زمینه ارائه آمار و ارقام کم نیست، اما قدر مسلم،درصد بالایی از طلاق‌ها، به همین مسئله یعنی غریزه جنسی مربوط می‌شود.
در امر آمیزش زن و مرد هر دو مسئولیت دارند، ولی امروزه به نظر می‌رسد که زنان وظیفه سنگین‌تری به عهده دارند.
قبل از شرح این مسئله، خوب است به بخشی از تفاوت‌های مرد و زن از نظر روان‌شناسی، اشاره‌ای داشته باشیم. شهید مطهری می‌نویسد:
1- مرد بنده شهوت خویشتن است و زن در بند محبت مرد است.
2- مرد می‌خواهد شخص زن را تصاحب کند و زن می‌خواهد دل مرد را مسخر خود کند.
3- زن از مرد شجاعت و دلیری می‌خواهد و مرد از زن زیبایی و دلبری می‌خواهد.
4- زن بیش از مرد قادر است بر شهوت خود مسلط شود.
5- شهوت مرد ابتدایی و تهاجمی است و شهوت زن انفعالی و تحریکی است. (نظام حقوق زن در اسلام، شهید مطهری، ص 165)
چنانچه به این تفاوت‌ها توجه کنیم، معلوم می‌شود که مردان در وهله اول، بیشتر به ظاهر و زیبایی و جسم زن توجه دارند تا ابعاد دیگر، لذا خانم‌ها در این زمینه مسئولیت مضاعفی دارند. بویژه در دنیای مدرن امروزی که استعمارگران و کمپانی‌های اقتصادی، دختران و زنان را به بهترین شکل آرایش می‌کنند و آنان را وسیله تبلیغات خود قرار می‌دهند.
رسانه‌های بی‌شماری امروز به درون خانه‌ها نفوذ کرده است. شبکه‌های تلویزیونی، ماهواره‌های مختلف،اینترنت، تلفن‌های پیشرفته موبایل و... مملو از صحنه‌های مبتذل است.
زن غربی و زنان بسیاری از کشورها، برخلاف شعار افراطی و دروغین برابری زن و مرد (فمینیسم) کاملاً تبدیل به «وسیله و ابزار» درآمد سرمایه‌داران و سوء استفاده جنسی مردان هرزه شده است.
مرد اگر ایمان و تقوای لازم را کسب نکرده باشد و از خدا و قیامت ترسی به دل نداشته باشد، بسیار صریح در این شرایط خود را می‌بازد.
حال اگر خانم نتواند خواسته‌های جنسی همسر خود را برآورده کند،بدیهی است که کانون گرم خانواده به زودی به سردی می‌گراید.
بنابراین زن باید کاملاً هوشیار باشد و با کمال دقت، همه عواملی را که ممکن است او را نسبت به ارضاء غریزه طبیعی همسرش، غافل کرده و یا بی‌رغبت نماید، شناسایی کند و زمینه‌های مثبت را در خود تقویت نماید، تا زندگی‌اش به اختلاف و چالش منجر نشود.
در پایان توجه خوانندگان محترم را به چند نکته مهم جلب می‌نمایم:
1- دلبری و طنازی را از اهلش یاد بگیرید.
2- صرف‌نظر از بعضی مواقع مانند مریضی، مصیبت‌دیدن، خستگی مفرط ناشی از کار و مسافرت و... آقایان و خانم‌ها باید مانند یک سرباز خط مقدم جبهه، خود را همیشه آماده‌باش نگه دارند. این نحو آمادگی هم جسم آنها را سرحال و سالم می‌سازد و هم روان آنان را با نشاط و شادابی همراه می‌کند و هم رضایت همسر خود را کسب
می‌کند.
3- باید خانم و آقا تا می‌توانند «مشغله‌های» خود را تنظیم کرده و یا کاهش دهند. سرگرم شدن با موبایل و کامپیوتر، رفیق‌بازی، مهمانی‌های افراطی، وقت‌گذرانی‌های زیاد با تلویزیون،کلاس‌های مختلف آموزشی، حجم زیاد کارهای بیرون از منزل (به استثناء موارد خاص) آدمی را خسته و بی‌میل
می‌گرداند.
4- تماشای فیلم‌های ماهواره‌ای، دیدن زنان بی‌حجاب و عریان در فضای مجازی،ارتباط زیاد با زنان در محیط‌های کاری و ادارات و سازمان‌ها، شوخی و گفتگوهای فراوان با خانم‌های نامحرم اعم از فامیل و غیرفامیل، و... در کاهش میل و رغبت جنسی نسبت به همسر خود، بسیار مؤثر است.