در سایه انفعال وزارت خارجه
بازداشت غیرقانونی دیپلمات ایرانی وارد سومین سال شد
امروز در شرایطی وارد سومین سال بازداشت غیرقانونی دیپلمات ایرانی میشویم که دستگاه دیپلماسی به هیچ عنوان اقدام شایستهای برای مقابله با این اقدام غیرقانونی انجام نداده است.
سرویس سیاسی-
در روز 11 تیر 97 رسانهها از بازداشت یک دیپلمات ایرانی در آلمان خبر دادند. اسدالله اسدی، دبیر سوم سفارت ایران در اتریش علیرغم مصونیت دیپلماتیک در اقدامی غیرقانونی توسط پلیس آلمان و در جریان حضورش در این کشور بازداشت شد. در روز 5 مهر 97، رسانهها از استرداد آقای اسدی به بلژیک خبر دادند.
کنوانسیون وین، مهمترین معاهده مربوط به حقوق دیپلماتیک است. در ماده 29 کنوانسیون وین آمده است: شخص مأمور سیاسی مصونیت دیپلماتیک دارد و نمیتوان او را به هیچ عنوان مورد توقیف یا بازداشت قرارداد. کشور پذیرنده با وی رفتار محترمانهای که در شأن او است خواهد داشت و اقدامهای لازم را برای ممانعت از وارد آمدن لطمه به شخص و آزادی و حیثیت او اتخاذ خواهد کرد.
نقض آشکار قوانین دیپلماتیک
از سوی دیگر، طبق قانون هرگاه یک کشور نماینده کشور دیگری را- که دارای گذرنامه دیپلماتیک است- در خاک خود به دلایل واقعی یا واهی، عنصر نامطلوب بنامد، میبایست او را اخراج کند. به عبارت دیگر اخراج، بالاترین سطح برخورد دیپلماتیک نسبت به حضور، رفتار و عملکرد یک دارنده گذرنامه دیپلماتیک است.
دولت آلمان و در ادامه دولت بلژیک در اقدامی غیرقانونی و با دلایل واهی، دیپلمات ایرانی را که از مصونیت دیپلماتیک برخوردار بوده از تیرماه 97 تاکنون یعنی به مدت دو سال بازداشت کرده است.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه- 11 تیر 97- در اقدامی تأملبرانگیز در واکنش به نقض قوانین دیپلماتیک از سوی آلمان به یک پیام توئیتری اکتفا کرد و نوشت: «چه همزمانی جالبی. همزمان با شروع سفر رئیسجمهور به اروپا یک عملیات ایرانی، افشا و عوامل آن دستگیر میشوند. ایران هرگونه خشونت و ترور را در هر مکانی محکوم میکند و با همه مقامات ذیربط برای کشف آنچه تنها یک عملیات پلید برای دادن نشانی غلط است، آماده همکاری است».
اکتفا به یک درخواست منفعلانه برای رهایی این دیپلمات ایرانی و مماشات با طرفهای اروپایی از یک طرف و عدم گوشزد نمودن تبعات اینگونه اقدامات از طرف دیگر، مقامات غربی را برای نقض قوانین دیپلماتیک و اعلان درخواستهای طلبکارانه جسورتر کرد تا جایی که یک مقام اتریشی چندی پیش خواستار لغو مصونیت دیپلمات ایرانی شد!
علاوهبر این بازداشت دبیر سوم سفارت ایران در اتریش در حالی انجام گرفت که حسن روحانی رئیسجمهور در آستانه سفر به اروپا و دو کشور اتریش و سوئیس بود ولی در جریان آن سفر رئیسجمهور هیچگونه اظهارنظر، اعتراض یا پیگیری از دولت اتریش نداشت.
بی عملی سفارتخانههای ایران در اروپا!
طبیعتاًً طبق قواعد دیپلماتیک، وزارت امور خارجه و سفارتخانههای ایران در اتریش، آلمان و بلژیک میبایست بهصورت جدی به این رفتار غیرقانونی آلمان و بلژیک در بازداشت دیپلمات ایرانی واکنش جدی نشان میدادند. اما متأسفانه هیچ اقدام قابل توجهی از جمله اجرای «اصل عمل متقابل» از سوی دستگاه دیپلماسی مشاهده نشد.
علاوهبر این ضعف بخش دیپلماسی عمومی وزارت امورخارجه در به دست گرفتن ابتکار عمل موجب شد تا رسانههای معاند با سوءاستفاده از خلأ اطلاعاتی موجود، حتی تصاویر مدنظر خود را منتشر کنند. این در حالی است که انتشار تصاویر خانوادگی از این دیپلمات ایرانی کمترین کاری بود که در این جهت میتوانست انجام گیرد.
به گزارش مشرق، در این میان، سفرای ایران در اتریش و بلژیک و آلمان روزه سکوت گرفته و به هیچ عنوان اظهارنظری از این افراد در رسانهها منتشر نشد. در بررسی وبسایتهای اطلاعرسانی این سفارتخانهها نیز با کمال تأسف هیچ خبری درخصوص آقای اسدی منتشر نشده بود!
این در حالی است که در سوی مقابل وقتی یک جاسوس دوتابعیتی- و نه یک دیپلمات شاغل در سفارت- به نام «نازنین زاغری» در ایران دستگیر و بازداشت شد، مقامات انگلیسی از سفیر گرفته تا نخستوزیر به این مسئله واکنش نشان داده و با ایجاد عملیات سنگین روانی، خواستار آزادی این جاسوس دوتابعیتی شدند.
«بهرام قاسمی» سخنگوی سابق وزارت خارجه و سفیر فعلی ایران در فرانسه- بهمن ۹۷- در نشست خبری تصریح کرد که «اسدالله اسدی با یک اتهام واهی و کاملاًً بیگناه در زندان است» اما با اینحال هنوز هیچ اقدام قابل توجهی از سوی دستگاه دیپلماسی برای آزادی وی صورت نگرفته است.
لازم به ذکر است که از تیر 97 تاکنون حتی یک جلسه دادگاه نیز برای بررسی اتهامات آقای اسدی در بلژیک تشکیل نشده است. پیش از این ابوالفضل حسن بیگی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم گفته بود: طبق آخرین اطلاعات اتهامات علیه دیپلمات ایرانی در دادگاه آلمان مورد بررسی قرار گرفته و آقای اسدی تبرئه شده است.
این موضوع نشان میدهد که در آن مقطع زمانی اگرچه اسدی در دادگاه تبرئه شده بود، اما آزادی کامل وی منوط به پیگیری مجدانه موضوع خصوصاًً از طریق «سفارت ایران در آلمان» بود که گویا تحقق پیدا نکرد.
ماجدی یا ماجدیها؟!
علی ماجدی، سفیر سابق ایران در آلمان- از تیر 93 تا آذر 97- در بهمن ماه سال 97 در مصاحبه با خبرگزاری دولتی ایسنا، اظهارات تأملبرانگیزی بیان کرد.
ماجدی در این مصاحبه گفت:«اروپاییها با ما کار میکنند ولی به ما اعتمادی ندارند. میبینیم که طی این چند وقت چه مسائلی بین ایران و اتحادیه اروپا رخ داده است. من نمیخواهم مسائل را بازگو کنم ولی این اتفاقات باعث شده که اعتماد اروپاییها به ایران از بین برود. با دو، سه عمل اشتباه، اعتمادی که در حال ایجاد شدن بود از بین رفت. باید به کسانی که معتقدند با انجام برخی از عملیاتها و یا خودسریها میتوان منافع ملی کشور را تأمین کرد، به صراحت گفت تصور آنها اشتباه است و اقدامات آنها نه در راستای افزایش قدرت ایران بلکه ضد قدرت است».
وی در بخش دیگری از این مصاحبه گفت:«اروپاییها در مورد ادعاهایی که مطرح کردهاند اسنادی آوردهاند که ما نمیتوانیم آن را به راحتی رد کنیم. گرچه آنها نیز نمیتوانند این اسناد را به راحتی اثبات کنند...ما در داخل کشور با موضوعی همچون «عملیات خودسرانه» مواجه هستیم، آیا میتوانیم منکر شویم که در خارج از کشور نیز نمونهای از این اتفاقات رخ نمیدهد؟ عملیاتهایی که اعتماد را دچار خدشه میکند».
ماجدی در این مصاحبه ادعاهای واهی برخی کشورهای اروپایی مبنی بر دست داشتن ایران در اقدامات تروریستی در اروپا را تأیید کرد! این اظهارات نسنجیده، استقبال رسانههای معاند را در پی داشت.
قطعاً نوع نگاه و اظهارات ساختارشکنانه «علی ماجدی» درخصوص سیاست خارجی به دوران بازنشستگی وی محدود نمیشود. اینکه بگوییم وی اکنون بازنشسته است و دیگر اظهاراتش در جایگاه یک دیپلمات ارشد و شاغل نیست و ارتباطی به وزارت خارجه ندارد، در حقیقت پاک کردن صورت مسئله است.
این فرد با همین رویکرد سالها در پستهای مهم در دستگاه دیپلماسی مشغول به کار بوده است. در زمان بازداشت آقای اسدی نیز، ماجدی سفیر ایران در آلمان بود. نوع عملکرد سفارتخانههای ایران در اتریش، بلژیک و هلند در پیگیری و احقاق حق دیپلماتهای ایرانی در دو سال اخیر نیز نشاندهنده این مسئله است که گویا سفرای ایران در این کشورها نیز احتمالاً با ماجدی هم نظر و هم عقیده هستند.
سکوت در مقابل آزادی همکار!
این روزها در شرایطی وارد سومین سال بازداشت غیرقانونی دیپلمات ایرانی میشویم که دستگاه دیپلماسی به هیچ عنوان اقدام شایستهای برای مقابله با این اقدام غیرقانونی انجام نداده است.
به گزارش مهر، بهرغم وعدههای مکرر دستگاه دیپلماسی، هنوز گشایشی در پرونده این دیپلمات کشورمان ایجاد نشده است؛ این در حالی است که این روزها مقامات وزارت خارجه موضوع تبادل زندانی با کشورهای غربی را بارها مطرح کرده و در مقابل آزادی همکار خود سکوت کردهاند.
وزارت امور خارجه در قبال موضوع دستگیری این دیپلمات ارشد کشورش تنها «گفتار درمانی» داشته و با بیان کلیگوییهای مکرر و اعلام وعدههای تکراری در مورد آزادی اسدی، عملاًً سبب شده است تا گذر زمان علیه این دیپلمات باسابقه کشورمان به پیش رود و وی همچنان بدون مدرک و برگزاری دادگاه، در زندان باشد.
به اعتقاد بسیاری از صاحبنظران، انفعال و رویکرد حقارتآمیز دستگاه دیپلماسی در قبال اقدامات خصمانه اروپا باعث شده است که رفتار اروپاییها علیه کشورمان روز به روز گستاخانهتر شود. قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس انرژی اتمی، جدیدترین نمونه اقدامات خصمانه اروپا علیه کشورمان است.