شهر سرد و پوشيده از برف ژنو در سه روز گذشته شاهد مذاکرات داغ و فشرده تيم مذاکره‌کننده هسته‌اي کشورمان به رياست محمدجواد ظريف با گروه موسوم به 1+5 بود.

در اين ميان البته ظريف با کاترين اشتون مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا چند دور به مذاکره و گفت‌وگو پرداختند.

بنابر آخرين گزارش‌ها، مذاکرات ژنو3 در حالي امروز با وزراي خارجه 1+5 که به ژنو سفر کرده‌اند ادامه مي‌يابد که تا لحظه تنظيم اين گزارش همه نگاه‌ها به سمت هتل «اينتر کانتينانتال» محل برگزاري مذاکرات است که آيا دود سفيد يا سياه از آن بلند خواهد شد. شهر ژنو از روز چهارشنبه 29 آبان ماه به فاصله 10 روز بعد از نشست قبلي و براي سومين بار در دولت يازدهم ميزبان مذاکرات ايران و گروه 1+5 بود.

در نشست قبلي که به مدت سه روز 16، 17 و 18 آبان (هفتم، هشتم و نهم نوامبر) با حضور وزراي خارجه ايران، آمريکا، روسيه، انگلستان، فرانسه، آلمان، قائم‌ مقام وزير خارجه چين و کاترين‌اشتون در اين شهر برگزار شد و البته تا نيمه‌شب 19 آبان نيز به طول انجاميد قرار بود توافقنامه‌اي بين طرفين به امضا برسد که به دليل ارائه يکسري اصلاحيه‌ها از سوي فرانسه و طرح مواضع حداکثري و زياده خواهي کشورهاي غربي تفاهمي حاصل نشد و در نهايت توافق شد نشست بعدي در 29 آبان در اين شهر برگزار شود.

چهارشنبه و روز نخست مذاکرات ژنو، گفت‌وگوهاي ايران و گروه 1+5 با ناهارکاري دو طرف آغاز شد و ساعت 30/8 به وقت تهران نيز دو طرف دور دوم مذاکرات را به رياست ظريف و اشتون برگزار کردند. پس از آن نيز ديدارهاي دوجانبه هيئت ايراني با هيئت روسي، هيئت چيني و 3 کشور اروپايي و همچنين ديدار دو جانبه عراقچي و شرمن رئيس هيئت مذاکره‌کننده آمريکا برگزار شد.

سرگئي ريابکوف معاون وزير خارجه روسيه و معاون وزير خارجه چين نيز قبل از اين ديدار با حضور در محل استقرار ظريف با وي ديدار و گفت‌وگو کردند.

پذيرش حق غني‌سازي ايران چالش اصلي روز دوم مذاکرات

پنجشنبه روز دوم مذاکرات در حالي آغاز شد که گزارش‌ها و مصاحبه‌هاي اعضاي ارشد تيم مذاکره‌کننده هسته‌اي کشورمان و نيز خود ظريف پس از پايان روز دوم مذاکرات حاکي از آن بود که چالش اصلي در ژنو 3 پذيرش حق غني‌سازي ايران از سوي 1+5 است.

ديدارهاي ظريف و اشتون

ظريف و اشتون روز پنجشنبه به مدت 5 ساعت و نيم و طي 2 دور صبح و بعدازظهر به گفت‌وگو پرداختند که قرار بود دور سوم نيز برگزار شود که به دليل طولاني شدن جلسات داخلي 1+5 مذاکرات به تعويق افتاد و گفت‌وگوهاي دو طرف به روز جمعه کشيد.

ظريف پس از پايان مذاکرات با کاترين اشتون در جمع خبرنگاران حاضر شد و گفت: بحث خوبي داشتيم و وارد جزئيات موضوعات شديم. وي تصريح کرد: البته تفاوت ديدگاه وجود دارد.

 غني سازي خط قرمز ماست

سيدعباس عراقچي پس از نشست ظريف و اشتون  در روز دوم در جمع خبرنگاران با بيان اين که هنوز هيچ توافقي حاصل نشده است گفت: بحث فشرده‌اي با خانم اشتون داشتيم، بسيار بحث مفيدي بود و براي اولين بار از چهارشنبه تا به حال وارد محتواي مذاکرات هم شديم. برخي موارد جدي مورد اختلاف است که در اين جلسه مورد بحث واقع شد. هنوز به مرحله‌اي نرسيده‌ايم که به طور جدي وارد متن شويم.

معاون وزير خارجه کشورمان درباره اينکه آيا اعتماد از دست رفته، بازگشته است، گفت: به هر حال مقداري اطمينان جلب شده که خانم اشتون به‌عنوان نماينده 6 کشور صحبت مي‌کند و شش کشور به ما اطمينان داده‌اند از مواضع اشتون حمايت مي‌کنند و ايشان نماينده تام‌الاختيار آنهاست. اکنون براي نماز و ناهار و اينکه خانم اشتون مشورتي با بقيه اعضا داشته باشد، جلسه متوقف شد.

وي درباره برگزاري نشست با اعضاي 1+5 نيز گفت: تصور ما اين است که تا وقتي با اشتون به نتيجه نرسيم نشستي با ديگران نخواهد بود، چون بحث ريز مذاکراتي در يک جمع بزرگ خيلي مشکل است و لذا همه آنها به خانم اشتون وکالت داده‌اند و اشتون به نمايندگي از آنها مذاکره مي‌کند.

عراقچي در پاسخ به سؤالي با بيان اينکه مذاکرات جدي شروع شده، تصريح کرد: غني‌سازي خط قرمز ماست و به هيچ وجه متوقف نمي‌شود.

عراقچي صبح روز پنجشنبه نيز در نشست خبري در جمع خبرنگاران ايراني گفت: براي اينکه اعتماد برگردد ما بايد با يک صدا و موضع واحد از سوي شش کشور مواجه شويم. بايد اطمينان حاصل کنيم که طرف مقابل با صدا و موضع واحد در مذاکرات شرکت مي‌کند و بازي بار قبل تکرار نمي‌شود که يکي موافق و يکي مخالف باشد و همچنين اين اطمينان حاصل شود که زياده‌خواهي در کار نخواهد بود و اگر هر توافقي شود مجدداً بحث‌ها باز نمي‌شود و زياده خواهي صورت نمي‌گيرد. بايد مطمئن شويم اصولي که تفاهم داشتيم که متضمن حقوق مردم ايران است کماکان وجود دارد و در مذاکرات رعايت خواهد شد.

وي در پاسخ به سؤال ديگري غني‌سازي را يکي از مهمترين، حساس‌ترين و سخت‌ترين قسمت‌هاي مذاکره برشمرد و اينکه توسط طرف مقابل مورد پذيرش و احترام قرار گيرد، تصريح کرد: هيچ توافقي که از ابتدا تا انتهاي آن غني‌سازي ايران وجود نداشته باشد، مورد پذيرش ما نخواهد بود. حتماً توافقي را خواهيم کرد که غني‌سازي در آن وجود داشته باشد.

عضو تيم مذاکره‌کننده هسته‌اي درباره اظهارات شرمن که گفته تحريم‌هاي نفتي و بانکي برداشته نمي‌شود، با بيان اينکه اين اظهارات را نديده‌ام، اعلام کرد: اقدامات دو طرف در گام اول متعادل و متناسب با هم است. اينگونه نيست که قدم کوچکي در مقابل قدم بزرگي باشد. اين اصل را توافق کرديم که اقدامات دو طرف در گام اول متناسب و متعادل خواهد بود. اگر ايشان يا هرکس ديگري مدعي است تحريم‌هاي کمي برداشته شده، مطمئن باشند اقدامات کمي از سوي ما انجام شده است.

وي تصريح کرد: تحريم‌هاي نفتي و بانکي بخشي از مذاکرات و اقدامات طرف مقابل در گام اول خواهد بود.

 «مايکل مان»، سخنگوي کاترين اشتون، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز پس از پايان روز دوم مذاکرات، گفت‌وگوهاي ايران با کشورهاي 1+5 را مذاکراتي «سخت، اساسي و مفصل» توصيف کرد. وي گفت که اين مذاکرات در فضايي خوب برگزار شد و افزود گفت‌وگوها فردا ادامه خواهند يافت.

  مذاکرات روز سوم

دور چهارم از مذاکرات 1+5 و ايران در روز سوم مذاکرات 30/11 صبح ديروز در حالي آغاز شد که کاترين اشتون مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا پس از پنجاه دقيقه مذاکره، براي مشورت با اعضاي گروه پنج به علاوه يک، جلسه را ترک کرد  و پس از پايان جلسه، ديدارهاي مشورتي دو جانبه و چند جانبه گروه 1+5 برگزار شد.

منابع آمريکايي مستقر در ژنو پس از برگزاري نشست ظريف و اشتون در روز سوم مذاکرات و شروع ديدارهاي مشورتي اعضاي 1+5 با يکديگر گزارش دادند که علاوه بر موضوع حق غني‌سازي ايران، راکتور آب‌سنگين اراک نيز از مهمترين مباحث مورد اختلاف است.

برخي منابع خبري نيز گزارش دادند احتمالا مذاکرات به روز چهارم نيز کشيده مي‌شود.

همزمان با برگزاري ديدارهاي مشورتي گروه 1+5 با يکديگر وزارت خارجه روسيه نيز تاييد کرد که لاوروف براي کمک به پيشرفت روند مذاکرات ايران و 1+5 به ژنو سفر مي‌کند. منابع روس خبر دادند که لاوروف در ژنو علاوه بر ديدار با ظريف با اخضر ابراهيمي نيز ديدار خواهد کرد.

ظريف:90 درصد کار جلو رفته است

وزير امور خارجه کشورمان ديروز و پس از برگزاري نشست با اشتون در جمع خبرنگاران درباره برخي اخبار مبني بر اين که ايران با آمريکا مذاکرات پنهاني درباره عراق، سوريه و افغانستان داشته است، گفت: اين خبر به طور کامل دروغ است و هيچ مذاکره‌اي جز در بحث هسته‌اي با آمريکا نداشتيم.

او با اشاره به ديدارش با اخضر ابراهيمي، نماينده سازمان ملل در امور سوريه در حاشيه مذاکراتش با 1+5 گفت: در اين ديدار درباره تحولات سوريه و ديداري که قرار است هفته آينده با وزيرخارجه ترکيه داشته باشم صحبت کردم و قرار شد تماس‌هاي‌مان را با ابراهيمي ادامه دهيم.

وي درباره مذاکرات با 1+5 اظهار کرد: وارد کار جدي شده‌ايم و کار دارد پيش مي‌رود. اقدامات زيادي انجام شده است و موضوعات زيادي نيز نسبتا حل و فصل شده اما يکي دو مورد باقي مانده است که بايد ببينيم راه‌حلي براي آن پيدا مي‌کنيم يا خير.

رئيس هيئت‌ مذاکره‌کننده ايران با 1+5 درباره حضور وزيران خارجه 1+5 در ژنو تصريح کرد که «بالاخره امروز بايد معلوم شود در اين دور مذاکرات مي‌خواهيم به نتيجه برسيم يا به بحث بيش‌تري نياز است.

وي در پاسخ به اين پرسش که مذاکرات چند درصد جلو رفته است؟ گفت: اگر بخواهيم ميزان پيشرفت کار را در عدد و رقم بيان کنم، شايد 90 درصد کار جلو رفته است اما يکي دو موضوع باقي‌مانده از اهميت زيادي برخوردار است.

وي تصريح کرد: همواره گفته‌ايم که غني‌سازي قابل مذاکره نيست. به غني‌سازي در خاک خود ادامه خواهيم داد. اين حق ماست که آن را اعمال مي‌کنيم و طرف مقابل بايد به آن احترام بگذارد.

رئيس دستگاه ديپلماسي تاکيد کرد: هيچ‌راه‌حلي بدون غني‌سازي نخواهد بود.

از سرگيري مذاکرات در عصرجمعه

دور دوم مذاکرات هسته‌اي در روز سوم، بين محمدجواد ظريف، وزيرامورخارجه کشورمان و کاترين اشتون، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا در حالي عصر ديروز برگزار شد که گفت‌وگوهاي يک ساعته صبح در ساعت 10:10 دقيقه به وقت محلي متوقف شده بود.

همزمان با شروع دور دوم مذاکرات روز جمعه ظريف و اشتون برخي منابع به نقل از ديپلمات‌هاي غربي گزارش دادند که جمهوري اسلامي ايران و 1+5 بحث خود درباره غني‌سازي اورانيوم را با پذيرش  حقوق ايران در سند نهايي به پايان رسانده‌اند و در حال مذاکره درباره راکتور آب‌سنگين اراک هستند.

برخي منابع غربي نيز اعلام کردند وزيرخارجه چين براي شرکت در مذاکرات هسته‌اي گروه 1+5 با کشورمان امروز (شنبه دوم آذر) راهي ژنو خواهد شد.

آخرين خبرها از ژنو حاکي است، دور دوم مذاکرات ظريف و اشتون در روز جمعه، ساعت 21 به وقت ايران پايان يافت. در حالي که سرگئي لاوروف وزير امور خارجه روسيه حدود ساعت 20 به وقت ايران وارد ژنو شد، رويترز به نقل از ديپلمات‌هاي غربي اعلام کرد احتمال دارد امروز جان کري، وزير امور خارجه آمريکا نيز به ژنو بيايد.