کارشناس اقتصادی:
افزایش تعداد مناطق آزاد اتلاف منابع و فرصتسوزی است
یک کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه افزایش مناطق آزاد اتلاف منابع و فرصتسوزی است، اظهار کرد: افزایش این مناطق، درآمدهای مالیاتی دولت را کاهش میدهد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، وحید شقاقی شهری در یک برنامه رادیویی با اشاره به اینکه افزایش مناطق آزاد اتلاف منابع و فرصتسوزی است، گفت: در کشورهای توسعه یافته معمولا یک الی دو منطقه آزاد محور قرار میگیرد و سپس با فراهم آوردن زیرساختهای مناسب، معافیتهای مالیاتی و گمرکی وضع میشود تا در نهایت، عملکرد این مناطق منجر به رشد صادرات و پیشرفت تکنولوژی شود.
وی ادامه داد: اما مناطق آزاد ایران، بدون فراهم کردن زیرساخت لازم تأسیس شده و به همین دلیل امروز دچار فساد شدهاند.
رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی تصریح کرد: رشد قارچگونه شرکتهای صوری نمونهای از فسادهای پرشمار در این مناطق است.
شقاقی شهری جزیره قشم را نمونه بارز ناکارآمدی مناطق آزاد ایران دانست و یادآور شد: مساحت منطقه آزاد قشم 2/5 برابر کشور سنگاپور است و مزیتهای جغرافیایی بسیاری در مقایسه با سنگاپور دارد اما در عمل شاهد آن هستیم که این منطقه به محلی برای واردات کالا، قاچاق و افزایش شرکتهای صوری تبدیل شده است.
وی با اشاره به اهمیت منابع مالیاتی برای دولت، هشدار داد: ما در سال آینده با کسری بودجه مواجه هستیم و افزایش این مناطق، درآمدهای مالیاتی دولت را کاهش میدهد.
جعفر آهنگران، معاون برنامه ریزی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد نیز در این برنامه رادیویی در پاسخ به شقاقی عنوان کرد: افزایش مناطق آزاد میتواند با ایجاد رونق اقتصادی، کسری بودجه را جبران کند و با حضور گمرک در مبادی این مناطق، امکان قاچاق کالا نیز وجود نخواهد داشت.
همچنین یک کارشناس اقتصادی دیگر در این گفتوگو به میزان صادرات و واردات مناطق آزاد اشاره کرد و گفت: بر اساس گزارش «شورای عالی مناطق آزاد تجاری و صنعتی و ویژه اقتصادی» از عملکرد مناطق آزاد در دولت های یازدهم و دوازدهم که در کمیسیون اقتصادی مجلس ارائه شده است، میزان صادرات کالا از این مناطق نزدیک به چهار میلیارد و 83 میلیون دلار و میزان واردات کالا به این مناطق حدود 9 میلیارد و 434 میلیون دلار بوده است.
مرتضی شجاعی افزود: این آمار و ارقام حاکی از آن است که این مناطق حجم کوچک و اثرگذاری کمی در اقتصاد ما دارند، چراکه بسیاری از این مناطق فاقد زیرساخت و استانداردهای لازم هستند.
معاون برنامه ریزی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد در واکنش به آمار تجاری ارائه شده بیان کرد: در مناطق آزاد چندین نوع واردات انجام میشود. از سوی دیگر سالانه سه میلیارد دلار واردات از محورگمرک مناطق آزاد به سرزمین اصلی انجام میشود به این معنا که این مناطق فقط در نقش گذرگاه و ترخیصکننده به سرزمین اصلی عمل میکنند و اصلا اجناس وارداتی به داخل مناطق وارد نمیشود. واردات از نوع کالای همراه مسافر و چمدانی نیز رقمی کوچک در حدود 600 میلیون دلار است.
شجاعی هم در پاسخ به آهنگرانی گفت: در آمار گزارش شورای عالی مناطق آزاد صریحا اشاره شده که تمامی واردات مناطق آزاد باید در جهت تولید، مصرف و عرضه باشد و تفاوتی بین انواع واردات قائل نشده است.
وی نسبت به دومینوی بیپایان تاسیس مناطق آزاد هشدار داد و توضیح داد: به عنوان مثال اگر در اردبیل به بهانه فقرزدایی مناطق آزاد تاسیس بشود آیا در خراسان جنوبی این مطالبه درخواست نمیشود؟ با این شرایط، فضای رقابتی ناسالم برای تاسیس منطقه آزاد در هر شهر و استان ایجاد میشود.
این کارشناس اقتصادی با مروری بر ایرادات شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام به لایحه افزایش مناطق آزاد بیان کرد: در مهرماه سال 97، شورای نگهبان به دلیل حجم گسترده تغییرات اعمال شده، آن لایحه را مغایر با اصل 74 قانون اساسی دانست. همچنین مغایرت با بند 11 و 17 سیاستهای اقتصاد مقاومتی و نیز بند 1 جزء (د) سیاستهای آمایش سرزمینی از جمله ایرادات شورای عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام به این لایحه بود.