از سوی سردار حاجیزاده انجام شد
تشریح صادقانه نقش خطای انسانی در سقوط هواپیمای اوکراینی
سردار امیرعلی حاجیزاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه دیروز (شنبه) در نشست خبری با اشاره به سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی، گفت: حادثه دلخراش سرنگونی هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین را وقتی در غرب کشور بودم، بعد از اجرای عملیات ضربتی موشکی علیه پایگاههای آمریکا شنیدم و موقعی که اطمینان پیدا کردم این اتفاق افتاده واقعاًً برای خودم آرزوی مرگ میکردم؛ای کاش میمُردم و چنین حادثهای را شاهد نبودم.
وی افزود: ما یک عمر خودمان را پیشمرگ مردم کردیم و امروز هم آبرویمان را با خداوند متعال معامله میکنیم و در این شرایط سخت در مقابل دوربینها ظاهر شدیم تا توضیح دهیم. این حادثه توسط ستادهای بالاتر و مجموعه قوه قضائیه انشاءالله بررسی و ارزیابی خواهد شد و اطلاعات کامل میشود؛ همین ابتدای صحبت عرض میکنم گردن ما از مو باریکتر است و همه مسئولیت این کار را میپذیریم و هرگونه تصمیمی مسئولان بگیرند ما مطیع اجرای آن هستیم.
فرمانده نیروی هوافضای سپاه گفت: در تشریح این حادثه باید بگویم همانگونه که مطلع هستید بیش از یک هفته است که شرایط و التهاب منطقه و احتمال درگیری بسیار بالا بود و شاید از ابتدای انقلاب تاکنون چنین شرایطی نداشتیم و احتمال درگیری بسیار بالا بود.
سردار حاجیزاده با بیان اینکه آمریکاییها در آمادهباش کامل بودند و نیروهای مسلح ما نیز در آمادهباش صددرصد قرار داشتند، اظهار داشت: ضمن اینکه آمریکاییها تهدید کرده بودند ۵۲ نقطه از ایران را میزنند، بهخاطر همین همه یگانهای آفندی و پدافندی در آمادهباش صددرصد بودند.
وی اضافه کرد: طبیعتاًً سامانههای مستقر در تهران و پدافند تهران در همین شرایط بود، آنچه که در بررسیها بهدست آمده و بر اساس توضیحات دوستان ما در شب حادثه وضعیت را در حالت جنگی قرار داده بودند و شبکه یکپارچه پدافند در آمادهباش کامل بود. در این شرایط تعدادی از سامانههای پدافندی به رینگ پدافندی تهران اضافه شد.
وی ادامه داد: اولین سامانه در محدوده غرب تهران که همین حادثه توسط آن رقم خورده در اطراف بیدگنه مستقر میشود و در چندین مرحله آمادهباش ۳- ۳ که بالاترین سطح آمادهباش است به همه شبکه پدافندی اعلام میشود. در چندین مرحله به شبکه پدافند از جمله همین سامانه اعلام میشود که موشکهای کروزی به سمت کشور شلیک شده است و در یکی، دو مرحله تأکید میشود گزارشات واصله مبنی بر این است که این موشکهای کروز در مسیر هستند و آماده باشید.
سردار حاجیزاده تصریح کرد: این سامانهها در بالاترین سطح آمادگی به سر میبردند، به آنها اعلام شده بود که موشکهای کروز شلیک شده و در مسیر هستند. این سامانه که درگیر شده و شلیک موشک داشته که مصاحبهای نیز با اپراتور آن انجام شده و در آینده منتشر خواهد شد.
تقاضای چندباره برای توقف پروازها
فرمانده نیروی هوافضا سپاه اظهار داشت: اپراتور اظهار میکند پروازها متوقف شود؛ چندین بار تقاضا کردیم فضای کشور از پروازها متوقف شود که اصطلاحاً میگویند فضا باید «CLEAR» شود. اما بنابر برخی ملاحظات صورت نمیگیرد و با وجود شرایط جنگی پروازها ادامه پیدا میکند.
وی افزود: در آن لحظاتی که این اتفاق میافتد این سامانه در فاصله ۱۹ کیلومتر مواجه میشود با یک هدفی که کروز تشخیص داده میشود.
سردار حاجیزاده در ادامه از روی نقشهای که در محل نشست خبری نصب بود، جزئیات حادثه هواپیمای اوکراین را تشریح کرد و گفت: این سامانه پدافندی ساعت ۱۲ شب در محل موردنظر مستقر میشود. با توجه به اطلاعاتی که به این اپراتور سامانه پدافند هوایی داده بودند وضعیت جنگی است و اعلام کرده بودند موشک کروز شلیک شده است، این اپراتور هم هواپیما را موشک کروز تشخیص میدهد و موظف بوده است که در این شرایط تماس و تأییدیه بگیرد. خبط اپراتور هم در همین نکته است.
فرمانده نیروی هوا فضای سپاه گفت: در آن شرایط گویا سیستم ارتباطیاش با اختلال مواجه بوده یا سامانههای «جمینگ» موجب شده یا شبکه شلوغ بوده است. به هر ترتیب، نتوانسته است تماس بگیرد.
سردار حاجیزاده اظهار داشت: اپراتور ۱۰ ثانیه فرصت داشته که تصمیم بگیرد و میتوانسته بزند و هم میتوانسته نزند و متأسفانه در چنین شرایطی این تصمیم بد را میگیرد، درگیر شده و موشک شلیک میشود و هواپیما مورد اصابت قرار گرفته و بعد از طی مسیری در نقطه اصابت به زمین هم در آن نقطه است.
زمانی که مطلع شدم
بلافاصله به مسئولین اطلاع دادم
سردار حاجیزاده با اشاره به برخی اظهارنظرها از سوی مقامات هواپیمایی گفت: لازم میدانم چند نکته را در اینجا مطرح کنم. عزیزان هواپیمایی کشوری تا قبل از اعلام نیروهای مسلح دفاع میکردند و میگفتند این حادثه اصابت موشک نیست و تحت بررسی است. آنها بر اساس دانستههای خود عمل میکردند و از این حادثه خبری نداشتند. من زمانی که مطلع شدم صبح روز چهارشنبه بلافاصله به مسئولین اطلاع دادم.
وی افزود: به من گفته بودند که یک هدف را زدهایم اما تقارن این موضوع با سقوط هواپیمای مسافربری من را به شک انداخت. من در غرب کشور بودم و بلافاصله به سمت تهران حرکت کردم ولی در بین راه با مسئولین تماس گرفتم و گفتم که این اتفاق افتاده است و من احتمال بالا میدهم که هواپیمای خودی را زده باشیم. تا به تهران برسم دیدم که ستاد کل نیروهای مسلح بر اساس اصول معمول، یک تیم بررسی حادثه تشکیل داده و این تیم به کسانی که دخیل در این موضوع بودند را قرنطینه کردند.
ما اجازه نداشتیم چیزی به کسی بگوییم
فرمانده نیروی هوافضای سپاه اظهار داشت: ما اجازه نداشتیم چیزی به کسی بگوییم. ما اطلاعرسانی کرده بودیم و لازم بود شرایط و موضوع مورد بررسی قرار گیرد اما اینکه چند روز طول کشید تا خبررسانی شود، به این خاطر نبوده که کسی بخواهد موضوع را کتمان کند. بلکه روال موضوع به همین شکل است که ستاد کل میبایست موضوع را بررسی کند. آنها نیز حادثه را بررسی کردند و تقریباً صبح جمعه همه اطلاعات جمع و مشخص شد واقعه چه بوده است. عدهای در این حادثه خطا داشتند و اتفاقاتی افتاده است.
سردار حاجیزاده گفت: بنده در اولین ساعتی که مطلع شدم، به مقامات اطلاع دادم و آنها باید این مسئله را ارزیابی و بررسی میکردند و واقعاًً هم ستاد کل نیروهای مسلح در این زمینه سریعاً عمل کردند و ظرف ۴۸ ساعت این بررسیها انجام شد.
فرمانده نیروی هوافضای سپاه ادامه داد: همچنین مسئولان در هواپیمایی کشوری که محکم برخورد موشک به هواپیما را رد میکردند، به این دلیل بود که آنان بر اساس تجربیات خودشان عمل میکردند و من اعلام میکنم آنها هیچ گناهی ندارند و مقصر نیستند و هرچه تقصیر است بر عهده ماست.
هواپیما خطایی نداشته
و هواپیمایی کشور هم
درست عمل کردند
وی بیان کرد: هم هواپیما در مسیر بوده و خطایی نداشته و هم هواپیمایی کشوری و شرکت فرودگاهها همگی بهدرستی عمل کردهاند و اگر خبط و خطایی وجود داشته است، یکی از عناصر ما خطا کرده است و این موضوع به ما مربوط است و باید پاسخگو باشیم.
سردار حاجیزاده تصریح کرد: هواپیمایی کشوری نظامی نیستند و بر اساس تجربیاتی که داشتند اظهارنظر کردند و تصورشان بر این بود که اگر موشکی به هواپیما برخورد کند، باید در بالا منهدم شود و بر اساس آنکه منهدم نشده بود چنین نظری دادند.
فرمانده نیروی هوافضای سپاه ادامه داد: از آنجایی که هواپیما در یک ارتفاع کم مورد اصابت قرار گرفته است، توسط یک موشک کوتاه برد بوده است و این موشک چون مجاورتی عمل کرده است، این هواپیما فرصت کرده یک مسیری را برود و روی هوا متلاشی نشود و پس از برخورد با زمین متلاشی شد.
وی اظهار داشت: لذا کسی از هواپیمایی کشوری از این قضیه مطلع نبوده است و بنده از آن عزیزان دفاع میکنم و شرح ماوقع هم همین بوده است.
نیروهای مسلح و سپاه
بهدنبال پنهانکاری نبودهاند
سردار حاجیزاده بیان کرد: نیروهای مسلح و سپاه بهدنبال پنهانکاری نبودهاند و ما از این حادثه متأسف هستیم و مانند خانواده این شهدا خود را غمزده و شریک غم آنان میدانیم و ما هم عزیزانمان را از دست دادهایم و از این حادثه متأسفیم.
فرمانده نیروی هوافضای سپاه تصریح کرد: اینها هزینه شیطنتها، التهابات و اقدامات آمریکا در منطقه است که واقعاًً آن شب ما آمادگی درگیری همهجانبه را داشتیم. بنده در غرب کشور بودم و هر لحظه احتمال درگیری را میدادم چرا که تعداد زیادی هواپیما در منطقه در حال پرواز بود.
وی با اشاره به اینکه هواپیماهای جنگی بسیار زیادی در حال پرواز بودند و بمبافکنهای بسیار زیادی در منطقه اضافه کرده بودند، گفت: ما احتمال شلیک کروز و ورود هواپیماها را داشتیم و خودمان را آماده درگیری همهجانبه کرده بودیم و متأسفانه در اینجا بهواسطه تصمیمگیری عجولانه یک فرد این اتفاق و فاجعه بزرگ رخ داد.
سردار حاجیزاده در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا این امکان وجود نداشت با توجه به اینکه جمهوری اسلامی در حال انجام عملیات موشکی بود و آسمان کشور از حالت عادی خارج شده بود، آسمان کشور برای چند ساعتی clear اعلام و از پروازهای تجاری و مسافربری عاری میشد، گفت: من نمیخواهم اینجا کسی را متهم کنم. ما اطلاعرسانی میکنیم، طبیعتاًً گروههایی که مسئول هستند این حادثه را بررسی و رسیدگی کنند، آنها رسیدگیهای لازم را انجام خواهند داد. از دیدِ من زمانی که شرایط جنگی میشود، باید از سوی مسئولان ذیربط این اتفاق میافتاد و این دستور صادر میشد.
هر خطا و مشکلی هست
به نیروهای مسلح باز میگردد
وی در پاسخ به سوال دیگری که آیا شما این موضوع را به نهادهای غیرنظامی و هوانوردی اعلام کرده بودید، گفت: بخش هوانوردی هیچ مسئولیتی نداشته و هیچ چیزی از آنها خواسته نشده بوده است، هر مشکلی هست به نیروهای مسلح بازمیگردد.بخش دولتی، کشوری و شرکت فرودگاهها هیچ قصور و تقصیری ندارند.
سردار حاجیزاده گفت: مسئول این کار افراد دیگری بودند که باید این کار را مدیریت و فرماندهی میکردند، همانگونه که آن شب بنده در غرب کشور عملیات ضربات موشکی را فرماندهی و کنترل میکردم، در این بخش هم عزیزان دیگری مسئول بودند و باید این کارها را انجام میدادند اما این زمینه فراهم شد که این فرد این خطای بزرگ را انجام دهد و متأسفانه این حادثه غمانگیز رخ دهد.