سرویس اجتماعی-

رهبر انقلاب در دیدار هزاران نفر از معلمان و فرهنگیان سراسر کشور به مناسبت روز معلم در اردیبهشت ماه سال جاری، «مدارس استعدادهای درخشان» و «نخبه پروری در کشور» را بسیار مهم برشمردند و با تأکید بر تقویت هرچه بیشتر این مدارس گفتند: «جایگاه ایران در المپیادهای جهانی باید حفظ شود و تنزل رتبه‌های کشور در برخی المپیادها از جمله ریاضی، فیزیک، شیمی و رایانه جبران شود و کشور و ملت به المپیادی‌های جوانی که رتبه‌های جهانی کسب می‌کنند، افتخار کند.»
همانطور که از فرمایش‌های ایشان مشخص است، «مدارس استعدادهای درخشان» از جایگاه ویژه‌ای در تربیت نیروی نخبه برخوردار است به همین دلیل تاکید بر تقویت این مدارس داشته و دارند.
پس از این تاکیدها، شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور در هفتم خردادماه 98 به‌منظور تحقق «عدالت آموزشی» در نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی و تحقق امر خطیر شناسایی، هدایت و تربیت صاحبان استعدادهای برتر براي پرورش نخبگان آیندۀ کشور؛ در چارچوب اسناد بالادستی به ویژه سند ملی نخبگان و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، اساسنامۀ «سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان» را به تصویب رساند.
 تاکید دوباره رهبر انقلاب
بر ساماندهی استعدادهای درخشان
این اساسنامه با وجود آغاز سال تحصیلی جدید به مرحله ابلاغ نرسید تا اینکه رهبر معظم انقلاب در 18 مهرماه 98 در دیدار با نخبگان جوان و استعدادهای برتر علمی، امضای مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی را از دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی خواستار شدند که یکی از این مصوبات، اساسنامه «سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان» بود.
به دنبال تأکید رهبر معظم انقلاب، 21 مهرماه 98 اساسنامه «سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان» توسط رئیس‌جمهور برای ابلاغ به دستگاه‌ها امضاء شد.
اما دیری نپایید که ابلاغ این اساسنامه با یک مصوبه مجلس شورای اسلامی به حاشیه رفت؛ بهارستانی‌ها یک روز پس از ابلاغ اساسنامه «سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان»، طی مصوبه‌ای وزارت آموزش و پرورش را مکلف کردند تا پایان سال تحصیلی 99-98 کلیه واحدهای آموزشی تحت مدیریت را منحصراً به صورت دولتی و غیردولتی اداره کند به گونه‌ای که به جز مدارس استثنایی دولتی تنوع در کشور نباشد و ملاک ثبت‌نام در مدارس دولتی متناسب با فاصله محل سکونت با مدرسه باشد! جبار کوچکی‌نژاد، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس درباره این مصوبه اظهار داشت: «با این مصوبه، تنوع مدارس در کشور کاهش پیدا می‌کند و براین اساس مدارس نمونه دولتی، هیئت امنایی و استعدادهای درخشان منحل شده و دو نوع مدرسه دولتی و غیردولتی خواهیم داشت و فعالیت هر نوع مدرسه به جز آن غیرقانونی است؛ از این به بعد ایجاد هرنوع مدرسه خاص نیاز به مجوز مجلس دارد و براین اساس وزارت آموزش و پرورش باید مدارس را به‌گونه‌ای تأسیس کند که یا دولتی باشند یا غیردولتی.»
وی درباره مزایای کاهش تنوع مدارس گفت: «کاهش تنوع مدارس قطعاً به نفع دانش‌آموزان است چرا که در گذشته مدارس دولتی خاص که امکانات بیشتری داشتند میزبان گروه خاصی از دانش‌آموزان بودند اما با حذف این تنوع، تمام مدارس دولتی می‌شوند و دانش‌آموزان می‌‌توانند با توجه به محدوده جغرافیایی محل زندگی در آنجا ثبت‌نام کنند و دیگر شروط خاصی برای ثبت‌نام نخواهند داشت.»
اظهارات کوچکی نژاد در حالی است که وی پیش از این در بهمن ماه 96 در واکنش به حذف مدارس سمپاد از متوسطه اول گفته بود: «‌کمیسیون آموزش و تحقیقات درباره مصوبه حذف مدارس سمپاد از متوسطه اول ورود خواهد کرد و از وزارت آموزش و پرورش توضیح خواهد خواست زیرا مدارس عادی جوابگوی پرورش استعدادهای درخشان و برتر نیست.»
علاوه‌بر این علیرضا سلیمی، عضو دیگر کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس درباره مصوبه حذف تنوع مدارس معتقد است: «این مصوبه با نظر رهبر معظم انقلاب مبنی بر ادامه فعالیت مدارس سمپاد مغایرت دارد.»
چند سؤال مهم
که مجلس باید پاسخگو باشد
پیش از این نیز در گزارشی که روز چهارشنبه 24مهرماه 98 با عنوان «حذف تنوع مدارس یا خصوصی‌سازی آموزش» در صفحه 11 روزنامه کیهان به چاپ رساندیم ابعاد دیگری از این مصوبه را در گفت‌وگو با ابراهیم سحرخیز، معاون اسبق وزیر آموزش و پرورش بررسی کردیم؛ آنچه که در آن گزارش عنوان شد، تاثیر مصوبه حذف تنوع مدارس در توسعه مدارس غیردولتی و خصوص سازی آموزش بود.
با این حال می‌توان از اقدام اخیر مجلس شورای اسلامی نتیجه گرفت، بهارستانی‌ها بدون توجه کافی و با غفلت از تأکیدات رهبر انقلاب و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر تقویت «مدارس استعدادهای درخشان» به صورت شتاب زده طرحی را در جهت توسعه عدالت آموزشی تصویب کرده‌اند که ابهام‌هایی را به همراه دارد.
اول اینکه اگر قرار باشد این مصوبه از فیلتر شورای نگهبان نیز عبور کند و به مرحله اجرا برسد تکلیف مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره اساسنامه «سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان» چه می‌شود؟
دوم، اگر قرار باشد مدارس تیزهوشان و نمونه دولتی به مدارس دولتی تغییر نام دهند و ملاک ثبت‌نام در این مدارس تنها فاصله با محل سکونت باشد و ترکیب یکدست دانش‌آموزان نخبه به ترکیبی از دانش‌آموزان نخبه و متوسط تغییر پیدا کند، وضعیت کلاس‌های فوق برنامه و آموزش‌های خاص به جهت شرکت در المپیادها چگونه خواهد شد؟ و اساسا سرنوشت آموزش و پرورش دانش‌آموزان مستعد برای شرکت در رقابت‌های جهانی المپیادها چه می‌شود؟
سوم، در این مصوبه مشخص نیست که مدارس تیزهوشان و نمونه دولتی قرار است به بخش دولتی واگذار شوند یا به بخش غیردولتی؟ که اگر قرار باشد این مدارس به بخش غیردولتی واگذار شوند بدون شک دانش‌آموزان نخبه و مستعد محروم دچار مشکلات فراوان خواهند شد!
چهارم، مدارس تیزهوشان، نمونه دولتی و شاهد حدود یک میلیون و 200 هزار دانش‌آموز را در خود جای داده‌اند که البته این مدارس برای اداره امور جاری و ارائه فوق برنامه‌ها مجوز دریافت شهریه را دارند، با این شرایط و با توجه به بودجه آموزش و پرورش که به اذعان مدیران و کارشناسان برای اداره نظام آموزش و پرورش کشور ناکافی است، اگر قرار باشد این مدارس به بخش دولتی واگذار شوند آیا دولت و مجلس برنامه‌ای برای افزایش بودجه وزارت آموزش و پرورش متناسب با این تغییرات خواهند داشت یا قرار است تامین هزینه‌ها از جیب خانواده‌ها باشد؟
پنجم، عملکرد دولت در 6 سال گذشته نشان می‌دهد توسعه مدارس غیردولتی و خصوصی‌سازی آموزش نسبت به تقویت نظام آموزشی دولتی در اولویت بوده است به گونه‌ای که امروزه نظام آموزشی دولتی با معظلاتی چون تشکیل کلاس‌های 40 نفره، تدریس معلمان خرید خدمات، نپرداختن سرانه مدارس و... مواجه است؛ این قبیل مشکلات سبب کاهش کیفیت نظام آموزشی دولتی شده است، با این شرایط باید پرسید آیا دانش‌آموزان نخبه و مستعد قرار است در این نظام پراشکال به ادامه تحصیل بپردارند یا قرار است با مهاجرت به مدارس غیردولتی برای نظام آموزشی خصوصی کارنامه سازی کنند؟
ششم، نمایندگان مجلس باید مشخص کنند چرا پس از تاکید رهبر معظم انقلاب مبنی بر تقویت مدارس استعدادهای درخشان و ابلاغ اساسنامه «سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان» توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی، طرح حذف تنوع مدارس که منجر به حذف مدارس تیزهوشان و نمونه دولتی خواهد شد را به تصویب رسانده‌اند؟
در پایان باید گفت، مصوبه اخیر مجلس اگر به جای انحلال مدارس استعدادهای درخشان و نمونه دولتی به سمت ساماندهی نظام آموزشی و حل مشکلات کنونی برود چه بسا عدالت آموزشی محقق‌تر خواهد شد؛ چرا که در حال حاضر نظام آموزشی دولتی از فقدان توجه، مدیریت و منابع لازم رنج می‌برد و حذف مدارس خاص کمکی به عدالت آموزشی نخواهد کرد.