باتوجه به آغاز سال تحصیلی جدید و تغییر ساعات خواب دانش‌آموزان که مجبورند صبح زود بیدار شوند و آماده مدرسه رفتن شوند و با توجه به افزایش فعالیت بدنی و ذهنی این عزیزان‌، لازم است توصیه‌ها وروش‌هایی برای افزایش نشاط و همچنین حفظ سلامتی آنان توسط والدین اجرایی شود که به ذکر تعدادی از آنها پرداخته ایم.
حتماً وعده صبحانه را حفظ کنید
در همین رابطه مديركل دفتر سلامت جمعيت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت اظهارداشت: مصرف غذاهای غیرخانگی مانند، ساندویچ‌ها، سوسیس، کالباس و همبرگر، در بین کودکان در سنین مدرسه رایج است. این نوع موادغذایی معمولا از نظر مواد مغذی به‌ویژه آهن، کلسیم، ویتامین B2  ویتامین A و C و اسید فولیک فقیرند و در صورتی که جایگزین غذاهای خانگی و سنتی شوند و به‌طور مداوم مصرف شوند، بدن با کمبودهای ویتامینی و املاح که برای تنظیم فعالیت‌های حیاتی بدن مورد نیازند مواجه می‌شود.
 دکتر سید حامد برکاتی در گفت‌و‌گو با وبدا، با تاکید بر ضرورت مصرف صبحانه در دانش‌آموزان، افزود: عدم صرف صبحانه، یکی از مشکلات شایع در بین دانش‌آموزان است. دانش‌آموزانی که بدون خوردن صبحانه به مدرسه می‌روند، یادگیری و کارایی لازم را ندارند و نخوردن صبحانه می‌تواند اثرات منفی بر یادگیری آنها داشته باشد؛ معمولا، اگر مدت زمان ناشتایی طولانی شود، نگهداری قند خون در سطحی که مغز قادر به فعالیت خود باشد، دشوارتر شده و یادگیری و تمرکز حواس مختل می‌شود، اما افزایش نسبی قندخون موجب بهبود عملکرد مغز و یادگیری آنان می‌شود.
برکاتی افزود: دانش‌آموزان نداشتن وقت را دلیل نخوردن صبحانه عنوان می‌کنند. برای اینکه کودکان سنین مدرسه ‌اشتهای کافی برای خوردن صبحانه داشته باشند، باید شام را در ساعات ابتدایی شب مصرف کنند و تا حد امکان شب‌ها در ساعت معینی بخوابند تا صبح بتوانند زودتر بیدار شده و وقت کافی برای خوردن صبحانه داشته باشند.
 وی عنوان کرد: والدین باید كودكان خود را به سحرخيزی، ورزش و نرمش صبحگاهی و خوردن صبحانه در محیط گرم خانواده تشویق کنند. غذاهایی مانند، فرنی، شیربرنج، حلیم و عدسی اغلب مورد علاقه کودکان این سنین است و از ارزش غذایی بالایی نیز برخوردار بوده و برای صرف وعده صبحانه در کودکان مناسب است.
 مديركل دفتر سلامت جمعيت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: غذاهایی از قبیل نان و پنیر و گردو، نان و پنیر و گوجه فرنگی، نان و پنیر و خیار، نان و تخم مرغ و گوجه فرنگی، نان و کره مربا، نان و کره و خرما، نان و پنیر و خرما همراه با یک لیوان شیر یک صبحانه سالم و مغذی برای کودکان سنین مدرسه به شمار می‌رود. دانش‌آموزان می‌توانند در وعده صبحانه، نان را به‌عنوان منبع تامین انرژی، پنیر و تخم مرغ را به‌عنوان منبع تامین پروتئین، شیر را به‌عنوان منبع تامین پروتئین و کلسیم و کره همراه با مربا یا عسل را به‌عنوان منابع تامین‌کننده بخشی از انرژی مصرف کنند.
درخوردن غذاهای غیرخانگی
 افراط نکنید
 دکتر برکاتی درخصوص تمایل به مصرف غذاهای غیرخانگی توسط دانش‌آموزان، تصریح کرد: مصرف غذاهای غیرخانگی مانند، ساندویچ‌ها، سوسیس، کالباس و همبرگر، در بین کودکان در سنین مدرسه رایج است. این نوع موادغذایی معمولا از نظر مواد مغذی به‌ویژه آهن، کلسیم، ویتامین B2 ویتامین A و C و اسید فولیک فقیرند و در صورتی که جایگزین غذاهای خانگی و سنتی شوند و به‌طور مداوم مصرف شوند، بدن با کمبودهای ویتامینی و املاح که برای تنظیم فعالیت‌های حیاتی بدن مورد نیازند مواجه می‌شود.
 وی ادامه داد: باید به دانش‌آموزان توصیه شود که در مصرف این نوع غذاها افراط نکنند و در برنامه غذایی خود بیشتر از غذاهای سنتی و معمول خانواده و از چهار گروه غذایی اصلی استفاده کنند. البته مصرف ساندویچ‌های سوسیس و کالباس هم چنانچه در منزل تهیه شود (به شرطي كه دائمي نباشد) و سبزيجات ضدعفونی شده مثل گوجه فرنگی و كاهو در كنار آن گذاشته شود، سالم‌تر و كامل‌تر است.
قبل از شیفت ظهر حتماً ناهار مصرف کنید
همچنین مديركل دفتر سلامت جمعيت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت با تاکید بر مصرف مواد لبنی از جمله، کشک خشک، ماست چکیده، کره، سرماست، سرشیر در رژیم غذایی دانش‌آموزان، گفت: اگر دانش‌آموزان در شیفت بعد‌از‌ظهر مشغول تحصیل هستند، بهتر است حتي‌الامكان نهار زودتر آماده شود و کودک نهارش را در منزل میل کند و بعد به مدرسه برود. اما اگراين امكان وجود ندارد، مي‌تواند نهارش را در ظرف مخصوص همراه خود به مدرسه ببرد. از آنجايی که محيط گرم مي‌تواند موجب رشد ميكروب‌ها شود، بنابراين بايد نهاري که کودک از منزل مي برد، سرد بماند، به خصوص اگر گوشت داشته باشد. والدین می‌توانند غذا را داخل يك ظرف عايق، يا ظرفي که هوا نمي تواند به داخل آن نفوذ کند، گذاشته و يك کيسه يخ در آن قرار دهند. سعي شود ظروف غذا حداقل هفته‌اي يك بار با مايع ضدعفوني‌کننده شسته شود.
روش‌های افزایش ‌اشتهای دانش‌آموزان دراول صبح
همچنین مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت درخصوص نکاتی که می‌تواند به افزایش‌اشتهای کودکان برای صرف صبحانه موثر باشد، بیان کرد: براي اينكه كودكان سنين مدرسه‌اشتهای كافی برای صرف وعده صبحانه داشته باشند، رعایت نکاتی ضروري است، از جمله اینکه؛ شام در ساعات ابتدای شب صرف شده و حتي‌الامكان كودكان شب در ساعت معين و ترجيحا زود بخوابند، صبح زودتر بيدار شده و پس از شستن دست و صورت، كمي نرمش کنند تا برای صرف صبحانه ‌اشتها پيدا كنند و در نهایت اینکه، والدين صبحانه را به‌عنوان يك وعده غذايي مهم تلقی كنند و همگي به دور يك سفره به صرف صبحانه بپردازند تا تشويقي براي كودكان باشند.
 دکتر زهرا عبداللهی درخصوص صرف ميان وعده‌ها در مدرسه، خاطرنشان کرد: كودكان سنين مدرسه علاوه ‌بر سه وعده غذای اصلي به دو ميان وعده درصبح و عصرنياز دارند.
عبداللهی افزود: در اين سنين، كودكان بايد هر 4 تا 6 ساعت برای نگهداشتن غلظت قند خون در حد طبيعي، غذا میل کنند تا فعاليت سيستم عصبي و عملكرد مغز در حد مطلوب باقي بماند. در اين سنين، كبد كه وظيفه ذخيره‌سازي گلوكز به صورت گليكوژن و آزاد‌سازي آن به خون در مواقع ضروري را بر عهده‌ دارد، تنها براي حدود 4 ساعت مي‌تواند گليكوژن ذخيره كند، بنابراين، كودكان به خوردن غذا در وعده هاي بيشتري نياز دارند و بايد در روز دو ميان وعده مصرف كنند.
چاقی در دوران مدرسه می‌تواند عامل چاقی در بزرگسالی شود
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با بیان اینکه نوشيدن بی‌رويه نوشابه‌های گازدار و آب میوه‌های پاکتی که دارای قند افزوده هستند، موجب اضافه وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان می‌شود، تصریح کرد: بررسی‌های انجام شده توسط وزارت بهداشت حاکی از آن است که حدود 20 درصد دانش‌آموزان دچار اضافه وزن و چاقی هستند و یا چاقی شکمی دارند و روند چاقی در دانش‌آموزان رو به افزایش است. بنابراین، نوع تغذیه دانش‌آموزان در مدرسه و اقلام غذایی که در بوفه‌های مدارس عرضه می‌شود، برای حفظ سلامت و کنترل وزن دانش‌آموزان بسیار مهم است.
وی گفت: چاقی در دوره کودکی و نوجوانی می‌تواند منجر به چاقی دوران بزرگسالی شده و زمینه را برای ابتلا به کبد چرب، اختلال قند خون، دیابت و فشارخون بالا، فراهم کند
ابلاغ دستورالعمل اقلام مجاز
 برای بوفه مدارس
دکتر زهرا عبداللهی اظهار کرد: دفتر بهبود تغذیه جامعه هر سال با همکاری آموزش و پرورش، دستورالعمل اقلام غذایی مجاز و غیرمجاز در بوفه‌های مدارس را بازنگری کرده و به مدارس کشور ابلاغ می‌شود. کلیه مدارس موظفند مطابق با این دستورالعمل نسبت به عرضه اقلام غذایی در بوفه‌های مدارس اقدام کنند. براساس این دستورالعمل، عرضه فست فود‌ها مانند، سوسیس و کالباس و پیتزا، نوشابه‌های گازدار و انواع چیپس و پفک، ممنوع است‌.
عبداللهی با بیان اینکه تهیه یک لقمه سالم، یک عدد میوه، یک پاکت شیر، انواع خشکبار و برگه‌ها و تنقلات سنتی، خوراکی‌های سالمی هستند که والدین می‌توانند به‌عنوان میان وعده برای فرزندانشان در مدرسه در نظر گیرند، ادامه داد: رعایت نکات بهداشتی در تهیه خوراکی دانش‌آموزان اهمیت زیادی دارد و ضرورت دارد، میوه‌ها و سبزیجاتی که به منظور تغذیه برای دانش‌آموز فراهم می‌شود، از قبل در منزل شسته و گندزدایی شود.
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت گفت: والدین باید بدانند که مکمل یاری آهن برای کلیه دختران دبیرستانی برای پیشگیری از کم خونی و کمبود آهن و مکمل یاری ویتامینD  برای پیشگیری از کمبود این ویتامین در دختران و پسران دبیرستانی اجرا می‌شود لازم است و والدین کودکان و نوجوانان خود را به مصرف این مکمل‌ها در مدرسه تشویق کنند.