موج دوم انقلاب مردم مصر در کمین حکومت نظامیان
بسیاری از تحلیلگران و رسانههای عربی با اشاره به تظاهرات مردم مصر علیه «عبدالفتاح السیسی» رئیسجمهوری، این موضوع را خطری برای آینده حکومت نظامیان به شمار میآورند.
مردم مصر در ادامه تظاهرات خود در میدان «التحریر» قاهره علیه السیسی، شنبه شب در دو استان سوئز و الغربیه دست به تظاهرات زدند و علیه دولت وی شعار سر دادند. پلیس مصر برای متفرق کردن تظاهرکنندگان استان سوئز که خواستار کنارهگیری السیسی رئیسجمهوری این کشور هستند، به شلیک گاز اشکآور متوسل شد و شماری از معترضان به ریاست جمهوری السیسی را بازداشت کرد. در پی اعتراضهای خیابانی، چندین حزب و گروه سیاسی مصری از جمله گروه اخوانالمسلمین، حزب سوسیال دموکرات مصر و حزب سوسیالیستهای انقلابی مصر از اعتراضها حمایت کردند. اعتراضها در شهرهای مختلف مصر در نتیجه افشاگریها و دعوت چهرهای به نام «محمد علی» که از او بهعنوان بازیگر و تاجر نام برده میشود، آغاز شد. آقای محمد علی در تبعید و در اسپانیا به سر میبرد و میگوید که به مدت ۱۵ سال پیمانکار ارتش مصر بوده است. او گفته است که میلیونها دلار از حکومت مصر طلب دارد و فساد خانواده السیسی موجب شده تا او سرمایه زیادی را از دست بدهد. محمد علی در ویدئوهایی که در فیسبوک علیه حکومت السیسی افشاگری کرد اتهامات بسیاری را به زبان آورد. محمد علی در ویدئویی که صبح جمعه گذشته منتشر کرد از مردم مصر خواست که برای پایان دادن به حکومت فاسد السیسی به خیابان بیایند و از نیروهای امنیتی نیز درخواست کرد که با مردم برخورد نکنند. این دعوت به برپایی اعتراضهای گسترده منجر شد. این تظاهرات نخستین اعتراض عمومی پس از روی کار آمدن السیسی در مصر از سال ۲۰۱۴ است.
روزنامه الکترونیکی «رایالیوم» نوشت، تظاهرات و اعتراضهایی که در شهرهای مصر آغاز شده و مردم در آنها خواهان سقوط نظام هستند، بسیاری را شگفتزده کرده است. این اعتراضها زنگ خطری برای نهاد نظامی حاکم در مصر است. زیرا اوضاع داخلی مصر شاهد حالتی از کینه و کدورت است و طبقات مردمی در نتیجه افزایش قیمت و کاهش سطح آزادیها و برخورد امنیتی و سرکوب مخالفان به دست نیروهای امنیتی رنج میبرند. اگرچه هواداران نظام استفاده از سیاست مشت آهنین را برای برقراری امنیت و تحقق ثبات با هدف موفقیت طرحهای اقتصادی و ورود سرمایهگذاران به مصر ضروری میدانند. اما صبر شهروندان مصر که حدود ۴۰ درصد از آنان زیر خط فقر به سر میبرند در نتیجه انتظار بلندمدت برای بهبود اوضاع معیشتی و خدمات عمومی به سر آمده است. همسویی مردم مصر با درخواستها برای اعتراض آغازی برای پایان دادن به سکوتی است که دستکم ۵ سال ادامه داشته است. مقامات مصر از ثمره اصلاحات اقتصادی سخن به میان میآورند. این در حالی است که این اصلاحات هیچ نتیجهای برای فقرا به دنبال نداشته و تنها بدهیها و میانگین بیکاری در این کشور افزایش یافته است. اعتراضهای مصر از این نظر اهمیت دارد که مردم ترس را کنار گذاشتهاند و اگر مقامهای مصر این موضوع را در محاسبات قرار ندهند این موضوع میتواند نتایج معکوسی را برای امنیت و ثبات به دنبال داشته باشد.
به نوشته روزنامه «العربیالجدید» چاپ لندن، فعالان سیاسی معتقدند که مردم مصر پس از فریب توسط نظامیان، انقلاب علیه استبداد را آغاز کردهاند و نشانههای انقلاب آشکار شده و موج دوم انقلاب به ناچار السیسی و اطرافیان وی را نابود خواهد کرد.
به نوشته روزنامه «القدسالعربی» چاپ لندن، صدها تن از مردم مصر با به چالش کشیدن ممنوعیت تظاهرات در خیابانهای قاهره و دیگر شهرها، خواستار کنار رفتن السیسی از قدرت شدند. این تظاهرات در سایه خفقان حاکم در مصر پیام قویی برای السیسی است که محتوای آن این است خشم علیه وی و نظامیان حاکم در مصر در حال افزایش است و هر روز در سایه رکود اقتصادی بر دامنه اعتراضها افزوده خواهد شد.
به نوشته روزنامه «عربی ۲۱» مصر، کارشناسان معتقدند که برجستهترین دستاورد اعتراضهای مصر این است که مردم ترس از دستگاههای امنیتی را کنار گذاشتهاند. این اعتراضها بار دیگر انقلاب مردم مصر را زنده کرد و نشان داد که مصر با بحران سیاسی روبهرو است. در این زمینه «انور الهواری» سردبیر سابق روزنامه «المصریالیوم» گفت پیام تظاهرات مردم مصر دریافت شد. آرزوی تغییر تحقق یافته است. مردم مصر بر این موضوع تأکید کردهاند که آگاه هستند و توانستهاند گام نخست را برای تغییر بردارند. السیسی طی ۶ سال گذشته برخلاف منطق، عقل و تاریخ پیش میرود و اکنون او به پایان خط رسیده است.
«احمد حسن الشرقاوی» روزنامهنگار و معاون سابق مدیر خبرگزاری «الشرقالاوسط» مصر، هم به روزنامه عربی ۲۱ گفت تظاهرات مردم مصر امیدها را زنده کرد و بار دیگر روح زندگی را به شهروندان مخالف نظام السیسی برگرداند. مردم با کنار گذاشتن ترس از مشت آهنین نیروهای امنیتی ثابت کردهاند که انقلابیون واقعی هستند. این تظاهرات پیامیاز مصریها است که محتوای این است که بُتی به نام السیسی شکاف برداشته است و تلاش اندکی برای شکستن و فروپاشی آن نیاز
است.
شبکه خبری «الجزیره» قطر هم نوشت: مصر در نتیجه سیاست السیسی با بحرانهای سیاسی و اقتصادی کشندهای روبهرو است. او نقش نهادهای مدنی را از بین برد و نهادهای امنیتی را تقویت کرد. در نتیجه این موضوع دولت پلیسی شکل گرفت که آزادیها را مصادره و با مخالفان با مشت آهنین برخورد کرد. السیسی مانند «انور سادات» و «حسنی مبارک» از نقش رهبری مصر در منطقه چشم پوشی کرد و نقش مصر را درباره مسائل جهان عرب کمرنگ کرد. او مصر را به ابزاری در دست آمریکا و اسرائیل تبدیل کرد و با رژیم اسرائیل در محاصره غزه و هدف قرار دادن مقاومت فلسطین همکاری کرد. در نتیجه سیاستهای سرکوبگرانه السیسی بیثباتی در این کشور ادامه یافت و نبود شفافیت و پارتی بازی در همه جا گسترش پیدا کرد که در نتیجه آن سرمایهگذاران خارجی از مصر خارج شدند و بحران اقتصادی در این کشور بهوجود آمد. پول مصر ۶۰ درصد از ارزش خود را در مقابل دلار آمریکا از دست داد و میزان بدهکاری خارجی به ۹۴ میلیارد و ۶۴ میلیون دلار رسید.
مطالبات مردمی
روزنامه عربی ۲۱ در گزارشی دیگر نوشت هم نظامیان و هم اخوانیها با شکست روبهرو شدهاند و نتوانستند رضایت مردم مصر را بدست آورند. به حاشیه راندن اخوانالمسلمین از صحنه و فشار سیاسی علیه آنها در شرایطی که هنوز هم این جریان پویا است نتیجهای را به دنبال نخواهد داشت. تنها راه مسالمتآمیز برای پیش بردن امور مصر تفاهم و گفتوگوی میانهای همه جریانهای مصر است تا به یک سستم حکومتی دست یابند که ارتش در آن به مأموریت اساسی خود در حمایت از مرزهای کشور بپردازد و پلیس به حمایت از امنیت داخل بپردازد نه اینکه مردم را سرکوب و زندانی کند. باید با برپایی نظام دموکراتیک و شفاف حقوق را به مردم برگرداند و به بازداشتها و دوران سیاهی که ویرانی،ترس و پایمال کردن حقوق همه جا را فراگرفته است پایان داد.
به نوشته روزنامه الکترونیکی رای الیوم، اکثر مردم مصر نمیخواهند که مصر همانند سوریه و لیبی در تجربههای دردناک غرق شود و کشت و کشتار و ویرانی در آن ادامه داشته باشد. مقامهای مصر باید از تجربههای سودان و الجزایر استفاده کنند و به مطالبات قانونی مردم درباره گفتوگو و آشتی ملی و اصلاحات سیاسی و عفو عمومی تن دهند تا مصر نقش رهبری خود را در منطقه بازیابد.
منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی