بررسی یک عبرت تاریخی؛ زمینهها و شرایط انعقاد معاهده برجام -68
جبهه بینالمللی مقاومت، نشانگر بسط تفکر انقلاب اسلامی
سهراب صلاحی
از سوی دیگر بر همگان روشن بود که پیروزی حزبالله لبنان در جنگ 33 روزه باعث ارتقای جایگاه منطقهای ایران گردیده بهخصوص اینکه آمریکا در اقدام اول خود برای عملیاتی کردن طرح خاورمیانه بزرگ در عراق نیز کاملاً زمینگیر شده بود، ازاینجهت وضعیت جناح طرف مقابل مقاومت اسلامی بدتر از گذشته شده و روند تحولات منطقه بر اساس قراردادهای کمپ دیوید و اسلو را کاملاً به بنبست کشاند تا جایی که بعضی مسئولین آمریکایی نیز اقرار کردند که شکلگیری حزبالله و حمایت تمامقد جمهوری اسلامی از آن باعث شده که هیچ برنامه صلحی که مبتنی بر شناسایی رژیم صهیونیستی باشد، در منطقه میان اعراب و اسرائیل شکل نگیرد.
این در حالی بود که دولتهای مصر، اردن و عربستان سعودی در جنگ اسرائیل علیه لبنان، منافع ملی و امنیت بیشتر کشورهای عربی را لحاظ قرار نداده و حتی الزامات اخلافی را نیز کنار نهاده و به نفع رژیم صهیونیستی موضع گرفتند و در مقابل دولتهای سوریه، یمن و قطر از حزبالله حمایت کردند. آنچه از همه مهمتر بود حمایتهای عظیم مردمی در کشورهای اسلامی و عربی از حزبالله بود که محدود به شیعیان نشد بلکه اهل تسنن و مسیحیان را نیز در برگرفت که اعتراف مقامات آمریکایی را نیز در پی داشت. برای مثال فیلپ گوردون عضو ارشد سیاست خارجی آمریکا و جرمی شاپیرو، عضو برنامه مطالعات سیاسی خارجه انستیتو بروکینگز آمریکا در روزنامه فاینشنال تایمز آمریکا نوشتند: «موضع آمریکا در قبال لبنان نتایج منفی بسیاری برای آمریکا در پی داشته است. این جنگ سنیها و شیعهها را در جبهه ضدآمریکایی، آنهم درزمانی که همپیمانان بالقوه آمریکا در بین سنیهای مسلمان نگران افزایش قدرت حزبالله در لبنان بودند، قرار داده است. روزنامه نیویورکتایمز نیز حمایت کاخ سفید از اسرائیل در جنگ 33 روزه را عامل تبدیل شدن حزبالله لبنان به قهرمان جهان عرب دانست.
علاوهبر اهل تسنن لبنان، مسیحیان لبنان بهطور گستردهای از حزبالله لبنان حمایت کردند. اقدام سمبولیک «ریم حیدر»، بانوی لبنانی مسیحی که عبای سید حسن نصرالله را هدیه گرفت و با افتخار با آن عبا به برخی از کشورها سفر کرد و به حمایت حزبالله و رهبر مقتدر آن و علیه سران سازشکار اعراب به سخنرانی پرداخت، در خاطرهها باقی مانده است.
همچنین برخلاف دولت مصر که در آن زمان بهوسیله حسنی مبارک اداره میشد که در این جنگ از رژیم صهیونیستی حمایت کرد و برخلاف بعضی مفتیهای وهابی عربستان که کمک و حتی دعا برای پیروزی حزبالله را حرام اعلام کردند، بسیاری از اخوان المسلمین و طرفداران آنها از حزبالله اعلام حمایت کردند و بهخصوص 10 هزار نفر از اعضای اخوان المسلمین مصر برای اعزام به جبهه لبنان اعلام آمادگی کردند. عراقیها نیز درحالیکه کشورشان زیر چکمههای سربازان آمریکایی بهشدت مجروح شده بود، بیش از یکمیلیون نفر برای اعزام به جبهه لبنان ثبتنام کردند.
در گزارشی که توسط مسئولان وزارت بهداشت فلسطین اعلام شد، حداقل 50 نوزاد که پس از پیروزی حزبالله در جنگ 33 روزه در ساحل غربی و نوار غزه متولد شدهاند، حسن نصرالله نامگذاری شدند. تصاویر نصرالله و پرچمهای زردرنگ حزبالله نیز بر فراز بازارهای محلی به اهتزاز درآمد، همچنین نوارهای حاوی سرودهایی در تحسین نصرالله و حزبالله در خیابانهای شهرهای فلسطین به فروش میرسید.
پشتیبانی مردمی از حزبالله محدود به منطقه و جهان اسلام نشد، گروههای مبارز در آمریکای لاتین نیز در پشتیبانی از حزبالله تظاهرات راه انداختند، زیرا پیروزی حزبالله در مقابل رژیم صهیونیستی موفقیت جهادیون در سراسر جهان را مستحکم کرد. حمایتهای گسترده مردمی جهانی از حزبالله بهشدت عبدالله دوم پادشاه اردن و عبدالله، شاه عربستان را شگفتزده کرد که هر دو دستور داده بودند که تحقیقات جامعی درباره علل محبوبیت سید حسن نصرالله به عمل آوردند.
پیامدهای جنگ 33 روزه در حوزه نظامی نیز گسترده بود که از مهمترین آن آشکار شدن نقاط ضعف نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی بود بهگونهای که تزلزل شدید امنیتی این رژیم به تغییر بعضی از تحلیلگران، بزرگترین ضعف این رژیم در جنگ 33 روزه بود که از آن به «معمای امنیتی» اسرائیل تعبیر شده است. اینکه قدرت برتر رژیم صهیونیستی بهویژه در ابعاد آموزشی، تسلیحاتی و همچنین در زمینه نیروی هوایی، هوانیرو و زرهی که در جنگهای مقابل اعراب تأثیر زیادی بر پیروزی این رژیم داشت، در جنگ 33 روزه فاقد کارایی لازم بود و نتوانست مانعی در سرایت جنگ به داخل اسرائیل شود، مورد توافق تحلیلگران نظامی منطقهای و جهانی قرار گرفت.
کشیده شدن جنگ به داخل فلسطیناشغالی، آوارگی حداقل یکمیلیون صهیونیست و به پناهگاه کشیده شدن عده زیادی از شهروندان، مسئلهای بود که برای این رژیم بیسابقه بود و برای اولین بار اتفاق میافتاد. این در حالی بود که رژیم صهیونیستی دهها هزار نیروی نظامی خود را بسیج نموده، 9 هزار سورتی پرواز و 179 هزار گلوله توپ و موشک به سمت اهداف لبنانی شلیک کرد.
در طرف مقابل ایستادگی حزبالله در معادلات امنیتی نوعی بازدارندگی مؤثر در مقابل رژیم صهیونیستی و قدرتهای تأثیرگذار دیگر، همچون آمریکا را به نمایش گذاشت بهگونهای که قدرت سیاسی، اعتقادی و نظامی حزبالله پس از جنگ 33 روز به لبنان محدود نشد بلکه و همانطور کهاشاره شد به یک قدرت منطقهای تبدیل شد و سید حسن نصرالله نیز از یک رهبر ملی به رهبر امت عرب، امتی که در پی بازیابی هویت و استقلال خویش و درصدد ترمیم جراحتهایی است که حداقل در طول یک قرن و پس ازاشغال سرزمینهای آن بهوسیله انگلیس و فرانسه در جنگ جهانی اول، مجروح شده است، تبدیل شد. علاوهبر حزبالله لبنان، حماس و جهاد اسلامی در فلسطین، گروههای جهادی در افغانستان، پاکستان و کشمیر، گروههای مقاومت و ازجمله حشدالشعبی در عراق، انصارالله در یمن و دیگر گروهای مقاومت در سوریه، بحرین و بسیاری مناطق و کشورهای دیگر، از پیامدهای الهامبخشی انقلاب اسلامی است.
نتیجه اینکه الهامبخشی جمهوری اسلامی مبتنی بر آموزههای دینی و حمایت از مردم منطقه در مقابل ظلم و ستم استعمارگران است که توانسته است پیوند دهنده عواطف ملتهای منطقه و دولتهای مستقل با انقلاب اسلامی و از سوی دیگر چالش بزرگ در ادامه سلطه بر منطقه باشد. همین عامل یعنی الهامبخشی بزرگترین عامل شکست نقشههای بسیار پیچیده و خطرناک آمریکا در منطقه از جمله، طرح خاورمیانه بزرگ در جنگ مباشرتی آمریکا در عراق و جنگهای نیابتی آن کشور در منطقه شود و زمینهساز پذیرش روحی و فکری مسلمانان در جهان نسبت به این واقعیت شود که ایران برای امت اسلامی بهعنوان پشتیبانی بزرگ به شمار میرود که در تلاش است تا با استفاده از ظرفیتهای گوناگون ملی، منطقهای و جهانی پایهگذار تمدن نوین اسلامیشود. حرکت در این مسیر باعث شده است که تبلیغات سوء قدرتهای غربی دراشاعه روح ایرانهراسی و اینکه حکومت ایران در پی احیای قدرت امپراتوری هخامنشیان و تسلط بر اعراب است چندان مؤثر واقع نشود. جالب اینکه بوقهای تبلیغاتی قدرتهای غربی در میان جوانان ایرانی، بر عکس، اینگونه به جنگ روانی دست مییازند که جمهوری اسلامی ایران در پی حذف تاریخ ایران قبل از اسلام است.