پرسش:تنبلی چیست و چه آثار و کارکردی در زندگی فردی و اجتماعی انسان داردو راهکارهای درمان آن کدام است؟
پاسخ:
در چهار بخش قبلی پاسخ به این سوال به مباحثی همچون: مفهوم تنبلی، نشانه‌های تنبلی و کسالت، نکوهش از تنبلی و کارکردهای تنبلی شامل: 1- کم‌بهره شدن در زندگی و ذلت 2- فقر و تنگدستی 3- تباه‌سازی حقوق 4- از دست دادن اعتماد عمومی 5- ندامت و پشیمانی 6- سربار دیگران شدن 7- از دست دادن خیر دنیا و آخرت و راهکارهای درمان تنبلی پرداختیم. اینک در بخش پایانی دنباله مطلب را پی می‌گیریم.
4- نشاط در زندگي
نکته مهمي که درکتاب‌هاي اخلاق مطرح مي‌کنند، اين است که انسان بايد براي درمان «صفات رذيله» به پي‌آمدهاي نامطلوب آن توجه کند و پس از آن به صفاتي که ضد آن است، بنگرد و تلاش نمايد که آن «صفات نيک» را جايگزين صفات زشت بنمايد.
از اين رو در موضوع مورد بحث ما بايد به آنچه ضد «تنبلي» است، مانند: «جد وجهد»، «بلند همت بودن» و «نشاط درزندگي» روي آوريم. از سوي ديگر، ايمان به خدا و اينکه کارها زير نظر اوست و همه چيز دردست او، و اينکه او بر هر چيز توانا است و مسئوليت‌هايي را بر دوش ما گذاشته و پاداش مناسب را در دنيا و آخرت براي آنها در نظر گرفته است، راهگشاي ما در اين مسير است.
آري، «نشاط وشادي» در مکتب اسلام مورد عنايت قرار گرفته و درجاي خود به آن سفارش شده است، و در زندگي و سيره معصومان (ع) نيز به چشم مي خورد، تا آنجا که امام سجاد(ع) در دعاي همه روزه ماه مبارک رمضان از درگاه خداوند چنين مي طلبد:
«اللهم ارزقني فيه الجد والاجتهاد والقوه والنشاط...؛ خدايا! دراين ماه کوشش وتلاش فراوان و نيرو و نشاط را روزي‌ام کن!».(کافی، ج4، ص75)
نشاط که بخشي از سرشت انسان است، همان حس خوشي، رضايت دروني، سر زندگي و آمادگي براي کار و پيشرفت است و از نشانه‌هايش، حرکت‌هاي جسماني و لبخند به شمار آمده است.