واکاوی شکست گزینه نظامی در یمن – بخش نخست
انصارالله پیروز میدان شکستی 300 میلیارد دلاری برای عربستان
هدیه آقاپور
نقطه پایان جنگ یمن خیلی وقت است نمایان شده، همان زمان که اولین کودک بیگناه به زمین افتاد و زنی بیپناه شد، سقف خانهای ویران گشت و آه مظلومی در فضا پیچید نسخه عربستان هم پیچیده شده و این جنایت عیان، امروز تبدیل به طنابداری بر گردن خودشان شده که بعید است از آن رهایی پیدا کنند.
از مرکز استان ضالع خبر میرسد، درگیریهای سنگین میان نیروهای یمنی و عناصر مزدور ائتلاف غربی- عربی- صهیونیستی در بخش مهم و راهبردی «قعطبه» همچنان ادامه دارد.
براساس اطلاعات به دست آمده، شمار زیادی از نیروهای ائتلاف در روزهای اخیر حمله گستردهای را از ۴ محور در حومه غربی شهر «قعطبه» انجام دادند اما با واکنش قاطع و محکم نیروهای یمنی مواجه شدند.
به گفته منابع میدانی، رزمندگان یمنی با وجود حملات سنگین هوایی در منطقه ماندند و پس از درگیریهای چند ساعته موفق شدند حملات نیروهای ائتلاف را در محور غربی شهر «قعطبه» بهطور کامل دفع کنند.
این تنها نمونهای از مقاومت جانانه مردم یمن در برابر عربستان تا دندان مسلح و ائتلافش است.
شکستی به قیمت 300 میلیارد دلار!
مقاومت یمنیها آنقدر چشمگیر است که بسیاری از معادلات در این جنگ را تغییر داده، تا جایی که روزنامه نیویورک تایمز به نقل از دیپلماتها مینویسد: «جنگ یمن به باتلاقی برای محمد بن سلمان ولیعهد سعودی بعد از توقف حمایت همپیمان اماراتی وی تبدیل شده است. محمد بن سلمان با دولت دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در تماس است تا به وی در جبران خروج امارات از یمن کمک کند.»
لازم به ذکر است امارات فرماندهی عملیات در یمن را برعهده داشت و بار آن را به دوش کشید و با خروج این کشور از یمن، بسیاری از تحلیلگران پیروزی عربستان در این جنگ را بعید میدانند.
حسن هانیزاده کارشناس سیاست خارجی در گفتوگو با گزارشگر روزنامه کیهان میگوید: «ملت یمن در طول 4 سال مقاومت دلیرانه خود در مقابل تهاجم عربستان و همپیمانان عربستان به دنیا ثابت کرد در برابر مقاومت همه قدرتهای دنیا عربستان راهی جز کنار کشیدن ندارد.»
وی ادامه میدهد: «در طول 4 سال گذشته یمن در برابر همه قدرتهای استکباری از جمله آمریکا، انگلیس، آلمان، فرانسه و مرتجع عرب ایستادگی کرده و علیرغم سلاحهای پیشرفتهای که از سوی آمریکا و غرب در اختیار عربستان قرار میگرفت مشخص شد که این سلاحها در برابر اراده ملت یمن ناچیز و ناکارآمد است.»
هانیزاده میافزاید: «ائتلاف عربستان در برابر یمن درحال فروپاشی است، خروج امارات متحده عربی از این ائتلاف، خروج اردن از ائتلاف و اختلافات عربستان با اردن موجب شده محمد بن سلمان ولیعهد عربستان که یک جنگ ظالمانه را علیه ملت یمن ترتیب داده اکنون تنها بماند.»
این کارشناس سیاست خارجی تصریح میکند: «دو عامل مهم در پیروزی یمن اثرگذار است، یکی ایستادگی و قدرت مردم این کشور که مطالعات صد ساله نشان میدهد هر قدرت نظامی که وارد خاک یمن شده در نهایت مجبور شده است تا پرچم سفید را بالا ببرد، عامل دیگر پیشرفت رزمندگان یمنی، انصارالله کمیتههای انقلابی و ارتشی است با تکیه بر امکانات بومی خود توانستند استراتژی توازن وحشت را در مقابل عربستان به وجود بیاورند.»
وی اضافه میکند: «موشکها و پهپادهای ساخت داخل یمن عمق اراضی عربستان را هدف قرار داد و باعث شد سعودیها به سمت تسلیم شدن و قبول شرایط انصارالله حرکت کنند، عربستان شکست خورده و پیروزی یمن نتیجه مقاومتی است که ملت یمن از جمهوری اسلامی ایران در جنگ تحمیلی الگو گرفتند و بدون شک ایران بهعنوان الگویی برای مستضعفان جهان شناخته میشود.»
این کارشناس سیاست خارجی خاطرنشان میکند: «اکنون بیش از 4 سال از جنگ یمن میگذرد و محاسباتی که وجود دارد حاکی از آن است که عربستان 300 میلیارد دلار در یمن هزینه کرده و سرانجام شکست خورده و اکنون در شرایطی قرار دارد که برای حفظ آبرو هم که شده میخواهد از یمن خارج شود.»
تا دندان مسلح اما ناموفق!
افشای اسناد محرمانه دفاعی فرانسه در مورد استفاده از تسلیحات فرانسوی در جنگ یمن نشان میدهد که عربستان سعودی و امارات متحده عربی بهطور مستقیم از این تسلیحات در جنگ یمن و علیه غیرنظامیان استفاده کردهاند.
گزارش ۱۵ صفحهای افشا شده با عنوان «یمن، شرایط امنیتی»، که اداره اطلاعات نظامی فرانسه در تاریخ ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۸ برای امانوئل ماکرون فرستاده است نشان میدهد که تسلیحات فروخته شده فرانسوی به عربستان سعودی و امارات در حملات دریایی، هوایی و زمینی در یمن مورد استفاده قرار گرفته است.
این گزارش در حالی منتشر میشود که فلورانس پارلی وزیر دفاع فرانسه در تاریخ ۲۰ ژانویه ۲۰۱۹ گفته بود: «من مطلع نیستم که تسلیحات فرانسوی بهطور مستقیم در جنگ یمن استفاده شده باشد.»
با اینکه دولت فرانسه از این گزارش مطلع بوده است با این حال در چندین نوبت انکار کرده است که تسلیحات فرانسوی در کشتار غیرنظامیان یمنی مورد استفاده قرار گرفته است.
از سوی دیگر اوایل روی کار آمدن ترامپ فروش تسلیحاتی آمریکا افزایش یافت که عربستان سعودی در رده سوم خریداران آن قرار گرفت و این فروش قراردادهای علنی و پنهانی تا به امروز همچنان ادامه دارد و میتوان ایالات متحده را بزرگترین حامی تسلیحاتی عربستان دانست.
ناگفته نماند ریاض در سال ۲۰۱۸ میلادی تسلیحاتی به ارزش 416/4 میلیون یورو از آلمان خریداری کرد و همه اینها تنها بخشی از این خرید و فروش هاست که در طول این 4 سال به بهانههای مختلف عربستان را در منطقه تجهیز کردند.
نشانههای شکست ریاض در تحولات میدانی
بدون شک عربستانیها به شدت از تصمیم امارات احساس ناامیدی میکنند در حالی مسئولان عالی رتبه در دفتر پادشاهی این کشور تلاشکردند اماراتیها را از این اقدام منصرف کنند.
از سوی دیگر در تحولات جدید یمن، عربستان متحمل خسارتهای سنگینی شده است؛ این کشور از دهها هزار تن از نیروهای سودانی و مزدوران و سربازان غیره کمک میگیرد که طبق گزارشها ۴۰ درصد آنها را کودکان تشکیل میدهند.
عربستان از ۳۰ فروند بالگرد آپاچی و نیز خودروهای زرهی پیشرفته آمریکایی در پایگاه هوایی العند و مأرب کمک میگیرد.
طبق گزارشهای مستند عربستان در عملیات نظامی خود در یمن دست کم روزانه متحمل ۲۰۰ میلیون دلار خسارت میشود. تعداد سربازان عربستانی کشته شده در یمن نیز طبق آمارهای رسمی به بیش از ۳ هزار تن رسیده است.
امارات بخشی از نیروهایش را از یمن خارج کرده و دو پایگاه مهم «المخا» و «الخوخه» در استان تعز که مهمترین مرکز هدایت عملیاتهای یک سال اخیر علیه بندر الحدیده بودهاند را به همتای متجاوز خود در ائتلاف واگذار کرده است.
وزیر اطلاعات دولت نیروهای حوثی که در برنامه المشهد الیمنی شبکه العالم حاضر شده بود گفت که هدف قرار دادن میدانهای ابوظبی و ینبع در جنوب غرب عربستان و غیرآن ثابت میکند که نیروهای یمنی میتوانند به هر هدفی که بخواهند دست پیدا کنند.
پیمان جبلی تحلیلگر مسائل سیاسی در گفتوگو با گزارشگر کیهان میگوید:«نقطه پایان جنگ یمن خیلی وقت است که فرا رسیده و هر روز ادامه جنگ یمن برای عربستان و همپیمانانشان غیر از فرو رفتن بیشتر در باتلاق زیانهای اخلاقی و سیاسی و مالی نیست.»
وی ادامه میدهد: «هر روز که میگذرد حیثیت و اعتبار عربستان بیشتر در دنیا خدشهدار میشود، کشتار کودکان و محاصره مردم مظلوم یمن جنایاتی است که قابل چشم پوشی نیست و به واسطه آن اهداف سعودیها نه تنها محقق نشده بلکه دیگر اعتباری برای آنها باقی نمانده است.»
جبلی تاکید میکند:«عربستان از جمله کشورهایی است که بیشترین خرید تسلیحاتی در منطقه را دارد و از کمکها و ظرفیتهای اطلاعاتی رژیم صهیونیستی و آمریکا بهره میبرد و علیه فقیرترین کشور منطقه غرب آسیا وارد جنگ شده اما با این وجود طی این 4 سال نتوانسته کاری از بیش ببرد.»
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح میکند: «کشوری که خود را امالقرای جهان اسلام و میزبان حرمین شریفین میداند با جنایاتی که در یمن مرتکب شده مشخص است که از اخلاقیات و اسلام هیچ بویی نبرده است.»
وی اضافه میکند:«رژیم سعودی به دنبال خروج آبرومند از جنگ یمن است و امارات نیز از چندی پیش خروج نیروها و گردانهاش را در دستور کار قرار داد.»
جبلی تصریح میکند: «اماراتیها از شهر عدن و بندر عدن عقبنشینی کردهاند، و استان شمالی عدن میشود استان ضالع که انصارالله و الحوثیها پیشرفت خوبی در آن داشتند و خروج نیروهای نظامی امارات این نوید را میدهد که شاهد پیشروی نیروهای مقاومت یمن در آن منطقه هم خواهیم بود.»
این تحلیلگر مسائل سیاسی خاطرنشان میکند:«دیگر همپیمانان عربستان به تدریج درحال جدایی از ائتلاف هستند تا بتوانند برای خودشان اعتبار کسب کنند و این افتضاح به وجود آمده را جبران کنند.»
تمرکز یمن بر پاشنه آشیل عربستان
یمنیها در ماههای اخیر نشان دادند که توان وارد کردن آسیبهای جدیتر به عربستان را دارند. اقتصاد و نفت پاشنه آشیل عربستان است و این در یک نقطه تمرکز پیدا کرده است؛ در دریای سرخ یمنیها میتوانند روی این نقطه کلید کنند.
اینکه خالد بن سلمان معاون وزیر دفاع عربستان در دیدار با مارتینگریفیتس نماینده سازمان ملل در امور یمن، اولویت را بر راهکار سیاسی دانسته در واقع اذعانی بر شکست راهکار نظامی حملات هوایی و بمباران یمن از سوی ائتلاف سعودی است، بنابراین گزینه نظامی شکست خورده و علاوه بر آن تبعات منفی جنگ یمن بر عربستان و متحدانش شروع شده است.
افزایش توان موشکی و پهپادی انصارالله یمن و هدف قرار دادن تأسیسات نفتی و فرودگاههای عربستان و امارات، موازنه میدانی را به نفع یمنیها تغییر داده و متجاوزان را در یافتن راهی برای خروج آبرومندانه از باتلاق یمن به تکاپو واداشته است.
عربستان و متحدانش پنج سال است به دنبال تضعیف جنبش انصارالله در یمن هستند، اما حملات ظالمانه ائتلاف سعودی نه تنها موفقیتی در این زمینه کسب نکرده بلکه قدرت انصارالله به مراتب بیشتر از گذشته شده است. حملات روزانه انصارالله به عمق خاک عربستان، سبب شده تا متجاوزان در محاسبات خود علیه یمنیها تجدید نظر کنند.
از زندانی شدن تا مخدر برای فرار از جنگ
جالب است وبگاه مرآه الجزیره به نقل از برخی منابع داخلی عربستان نوشت که پس از حملات روزانه نیروهای یمنی و ناکامی ارتش سعودی در حفظ امنیت مرزها به خصوص در منطقه «نجران»، دولت این کشور ابتدا دست به مسلح کردن تروریستها و گسیل آنها به سمت مرز جنوبی زد و پس از مدتی با شکست این طرح شروع به فشار آوردن به اهالی نجران برای اعزام آنها به مناطق درگیری کرد و حال نیز مشوقهای مالی و حقوق ماهانه را پیش کشیده است!
طبق این گزارش اداره گشتهای امنیتی در «نجران» شروع به تشویق و تحریک اقوام و نزدیکان نیروهای عضو این اداره کرده است تا در ازای ۵ هزار ریال سعودی (۱۳۰۰ دلار) به صورت مازاد بر حقوق ماهانه و همچنین پرداخت حقوق فوقالعاده، آنها را به مناطق مرزی بکشاند.
به گفته منابع عربستانی، بیشترین اعضای گشتهای امنیتی از قبایل «عتیبه»،«عنوز» و «قحاطین» هستند و دلیل تلاش وزارت کشور عربستان برای کشاندن مردم به نقاط مرزی این است که بسیاری از عناصر ارتش و گارد مرزی از مناطق درگیری فرار کرده و برخی نیز اقدام به خودزنی کردهاند تا از جنگ معاف شوند.
برخی از نیروها نیز عامدانه دست به استعمال مواد مخدر میزنند تا به زندان بیفتند. برخی سربازها نیز بدهی خود را پرداخت نمیکنند تا دستگیر شوند، اما به مصاف یمنیها در جنوب نروند و تمامی این اقدامات باعث شده ارتش سعودی با کمبود نیرو در مرزها مواجه شود. وزارت دفاع عربستان سعودی نیز اعلام کرده است که ۷۵۸ نفر را برای عضویت در نیروی زمینی ارتش استخدام میکند، اما استقبالی از این فرصت شغلی ایجاد شده تاکنون نشده است.
همه این اتفاقات درحالی صورت میگیرد که یمنیها با دستهای خالی و تکیه بر توان داخلی خود غیرتمندانه از کشورشان دفاع میکنند و عربستان سعودی از حمایت همهجانبه قدرتمندترین کشورهای جهان برخوردار است.