مهندسی معکوس کارآفرین خراسانی
ایجاد اشتغال جدید و توسعه مشاغل موجود، یکی از دغدغه‌های صاحبان بنگاه‌های اقتصادی است؛ با این حال هر سال شاهد تعطیلی برخی بنگاه‌های اقتصادی به دلیل واردات کالاهای دارای مشابه تولید داخل هستیم. در حالی که برخی کارآفرینان، محصولاتی را در کشور تولید می‌کنند که علاوه بر ایجاد اشتغال، مانع خروج ارز از کشور می‌شود، اما برخی مردم کالاهای خارجی را به کالاهای ایرانی ترجیح می‌دهند که نتیجه این کار چیزی جز بیکاری و تحمیل رکود بر اقتصاد نیست.
از سوی دیگر، برخی محصولات در داخل تولید می‌شوند که از نظر کیفیت با نمونه‌های خارجی برابری می‌کند و علاوه بر این مزیت، قیمت پایین‌تری هم دارند؛ از این رو باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرند و سرمایه‌گذاری در این بخش افزون شود. متأسفانه در اقتصاد ایران، بیش از اینکه سرمایه‌ها وارد مقوله تولید شوند در بازارهای غیرمولد به کار گرفته می‌شوند. صنایع غذایی از پیشروترین صنایع ایران است که کشورمان در این زمینه هیچ نیازی به واردات ندارد اما همچنان واردات محصولات غذایی به کشور ادامه دارد. به‌عنوان مثال خیلی عجیب است که هنوز ژله خوراکی از کشورهای خارجی تأمین می‌شود در حالی که با یک برنامه‌ریزی مدون می‌توان از واردات آن خودداری کرد.
برخی بنگاه‌های اقتصادی هستند که با انجام تحقیق و توسعه، کار خود را با موفقیت کلید زده‌اند و با هجمه واردات، مقابله کرده‌اند. مهدی نیک‌فرجام، تولیدکننده ژله و سایر محصولات قنادی در خراسان رضوی یکی از همین افراد است که با تحقیق کامل، توانست از روز اول کار خود را با موفقیت آغاز کند. فردی که اکنون نام کارآفرین را در پسوند حقوقی نام خود یدک می‌کشد که این نام، بار مسئولیت زیادی را روی دوش او گذاشته است. او معتقد است برای کشور در هر شرایطی می‌توان مفید بود؛ چه الان که در جنگ اقتصادی هستیم و چه زمانی که شرایط عادی است.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بسیج سازندگی؛ نیک‌فرجام، دانش‌آموخته صنایع غذایی در مقطع دکترا است و توانسته با تحقیقات زیادی که در زمینه صنایع غذایی برای تولید ژله قنادی داشته موفق به تولید آن شود. وی به مدت ۱۰ سال به‌عنوان مشاور در یک کارخانه صنایع غذایی مشغول به کار بود اما یک‌باره تصمیم گرفت تا کار خود را به صورت مستقل شروع کند، از این رو با توجه به رشته دانشگاهی خود که صنایع غذایی بود توانست ژله قنادی را که پیش از این از طریق واردات از کشورهای خارجی تأمین می‌شد به مرحله تولید انبوه برساند. سال ۱۳۹۴ اقدامات نیک‌فرجام برای دریافت مجوز آغاز شد و تا اواسط سال ۱۳۹۶ به طول انجامید. از سال گذشته هم فعالیت بنگاه تولیدی او به صورت رسمی کلید خورد.
تحقیقات طولانی
این فرد درباره کار خود توضیح می‌دهد: قبل از اینکه کارمان را شروع کنیم چندین سال در مورد نحوه تولید و همچنین کاهش هزینه‌ها تحقیقات زیادی انجام دادیم. در این مرحله نیاز به نقدینگی داشتیم که بخشی را از طریق تسهیلات بانکی و بخشی را هم از طریق جذب سرمایه‌گذاری تأمین کردیم و بدین ترتیب، موفق شدیم محصولات خودمان را به تولید انبوه برسانیم.
برابری کیفیت
با نمونه‌های خارجی
نیک‌فرجام با اشاره به اینکه مشتری نهایی بنگاهش، قنادان هستند، تصریح می‌کند: ژله قنادی بیشتر برای تزئین محصولات به کار می‌رود که تا قبل از تولید در داخل، از کشورهای خارجی تأمین می‌شد اما اکنون می‌توانیم پاسخگوی نیاز بازار باشیم. این کارآفرین گفت: اگر برند ما روی ژله‌های قنادی نباشد قنادان متوجه ایرانی یا خارجی بودن محصول نمی‌شوند زیرا از نظر کیفیت، برابری کامل با نمونه‌های خارجی دارد. مزیت محصول ما نسبت به محصولات خارجی، قیمت آن است زیرا نصف قیمت کالاهای خارجی در اختیار قنادان قرار می‌گیرد و می‌تواند تا حدی از هزینه‌های آنها بکاهد.
این فعال کارآفرین در ادامه می‌افزاید: ژله قنادی باید شفاف و براق باشد و اگر کوچک‌ترین کدری در این محصول مشاهده شود مشتریانمان را از دست می‌دهیم. به همین جهت در زمینه بازاریابی اصلاً ریسک نمی‌کنیم و محصولات باکیفیتی را به بازار تحویل می‌دهیم تا بتوانیم به تعداد مشتریانمان بیفزاییم. زمانی هم که قرار بود به صورت انبوه تولید کنیم کارخانه را طوری طراحی کردیم تا تنوع محصولات در آن رعایت شود و اکنون حدود ۶۰ نوع ژله در طعم‌ها و رنگ‌های مختلف تولید می‌کنیم. این در حالی است که بخشی از خط تولید کارخانه ما به دلیل نیاز به سرمایه‌گذاری به مرحله تکمیل نرسیده و منتظر سرمایه‌گذاران کشور هستیم تا بتوانیم اشتغال‌زایی بیشتری ایجاد و محصولات متنوع‌تری را به بازار عرضه کنیم.
وی به لزوم تشکیل تیم تحقیق و توسعه در هر بنگاه اقتصادی اشاره می‌کند و می‌گوید: بحث تحقیق و توسعه یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی است که یک بنگاه اقتصادی باید از آن بهره‌مند باشد. از این رو این بخش به صورت توانمند در کارخانه ما فعالیت دارد و دستاوردهای آن، محصولات جدید ما به بازار است.
میزان‌اشتغال‌زایی
نیک‌فرجام به میزان‌اشتغال‌زایی در این شغل اشاره و تصریح می‌کند: اکنون حدود ۱۲ نفر به صورت ثابت و حدود ۳۰ نفر به صورت غیرمستقیم در کارگاه ما مشغول فعالیت هستند. برای اینکه بتوانیم در شغلی که در آن پا گذاشتیم موفق باشیم نیاز به دستگاهی داشتیم که نمونه خارجی آن بسیار گران و تهیه آن سخت بود، از این رو اقدام به طراحی دستگاهی کردیم که اکنون ثبت آن در اختیار شرکتمان قرار دارد و توانستیم با همان دستگاه، محصولی را با کیفیت نمونه‌های خارجی روانه بازار کنیم.
برنامه‌های صادراتی
این فعال کارآفرین درباره برنامه‌های صادراتی شرکت خود به خبرنگار ما می‌گوید: علاوه‌بر اینکه محصول ما در همه استان‌های ایران عرضه می‌شود و در حال پذیرش نمایندگی هستیم، برای کشورهای افغانستان، عمان، ترکمنستان و عراق نمونه‌هایی به درخواست خودشان ارسال‌شده که به زودی به مرحله قرارداد خواهیم رسید و می‌توانیم علاوه بر خودکفایی در این محصول، صادرکننده آن هم باشیم.