گالیا توانگر
 مسئله اقتصاد کشور مسئله‌ مهمی است. عرض بنده این است: برای شکوفایی اقتصاد کشور، به کاری احتیاج داریم که هم مجاهدانه باشد، هم عالمانه باشد. با تنبلی، با بی‌حالی، کم‌انگیزگی، مسئله‌ اقتصاد کشور حل نخواهد شد. کار جهادی باید انجام بگیرد، مدیریت‌های جهادی باید بر مسائل اقتصادی کشور احاطه داشته باشند، تصمیم‌گیری کنند؛ کار جهادی. کار جهادی یعنی کاری که هم در آن تلاش هست، خستگی‌ناپذیری هست، هم اخلاص هست؛ انسان می‌فهمد که برای خودش، برای پُر کردن کیسه‌ خودش کار نمی‌کند، دارد برای مردم کار می‌کند، برای خدا کار می‌کند؛ هم این، و هم عالمانه؛ یعنی بنشینند و با موازین علمی، با شیوه‌ دقیق عالمانه راه‌های صحیح را پیدا کنند؛ هم باسواد باشند، کارآمد باشند، هم امکانات گوناگونی داشته باشند؛ این‌ها بنشینند کار کنند؛ اقتصاد کشور قطعا شکوفایی پیدا خواهد کرد. (بیانات مقام معظم رهبری در جمع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی 1/1/98)
صنعت باید نیازهای خود را از دانشگاه‌ها بخواهد و مراكز آموزش عالی نیز باید به فكر تولید علم باشند. پیوند كامل و همیشگی بین صنعت و صاحبان صنایع با دانشگاه و دانشگاهیان باید جزو اولویت‌های برنامه‌ریزی برای ارتقای فعالیت‌های صنعتی و تولیدی قرار گیرد. اگر مسئولان به واحدهای صنعتی مختلف سركشی کنند و مسائل و مطالبات آنها را مورد بررسی قرار دهند، بدون شك شاهد تحول در این بخش و رسیدن به اهداف هستیم. از سوی دیگر اعتماد به دانشجویان دانشگاهی و به‌کار‌گیری آن در بدنه تولید چراغی فرا‌روی رونق چرخه اقتصادی کشور خواهد بود.
برقراری ارتباط بین دانشگاه و خط تولید با صبر و اعتمادسازی
دکتر حسن سالاریه معاون وزیر علوم، تحقیقات و فن‌آوری با بیان اینکه پیوند بین دانشگاه و صنعت، پیوندی است که موجبات رشد اقتصاد داخلی را فراهم می‌آورد، در گفت‌و‌گو با گزارشگر کیهان می‌گوید: «در هر شاخه صنعت و تولید که از این پیوند مبارک بهره گرفته‌ایم- نظیر تولیدات صنایع دفاعی- موفق بوده و خوش درخشیده‌ایم.
برای تحقق این مهم ضروری است که استادان دانشگاه در قالب پروژه‌های پژوهشی و پایان نامه‌ها – به‌ویژه در مقطع دکترا- بر حل مشکلات تمرکز کرده و به ارائه راهکار بپردازند. متأسفانه در حال حاضر موضوعات پژوهشی در دانشگاه بدون استفاده و یا کم استفاده‌اند؛ چرا که موضوعاتی برای پژوهش‌ها و پایان نامه‌ها انتخاب می‌شوند که به درد صنعت نمی‌خورند و صنعت هم رویکردش به سمت مونتاژ است تا اینکه بخواهد از دستاوردهای پژوهشی دانشگاه بهره ببرد.»
از ایشان سؤال می‌کنم، چنانچه قانون‌هایی وضع شود که انتخاب موضوع در پژوهش‌ها و پایان نامه‌ها را به سمت حل مشکلات موجود سوق دهد، تا چه حد در تحقق پیوند بین دانشگاه و تولید موفقیت به دست خواهیم آورد؟ وی پاسخ می‌دهد: «بیش از آنکه جبری عمل شود، مسئولین، دانشگاهیان و بانیان صنعت و تولید کشور باید فکرشان را تغییر دهند و نسبت به نتایج مثبت و کاربردی پیوند بین دانشگاه و تولید، باور ذهنی و قلبی پیدا کنند؛ چرا که اگر این باور وجود نداشته باشد، ده‌ها قانون هم که بگذاریم، اجرایی نمی‌شوند و دورشان می‌زنند. برای مثال قانون می‌گذاریم که محصول نمونه تولید داخل را نباید وارد کرد، اما عده‌ای می‌آیند و بی‌کیفیتی محصول تولید داخل را برای دورزدن این قانون بهانه می‌آورند. در حالی که اگر گفته می‌شد که ما فلان محصول را با این قبیل استانداردهای مشخص می‌خواهیم، و سپس باورمند به نتایج پژوهشی دانشگاه در خط تولید عمل می‌کردند، خیلی از مشکلات خود به خود حل می‌شد.
شاید در گام‌های نخست این پیوند، نشود همه مشکلات تولید را رفع کرد، اما باید باور داشت و صبور بود تا اندک اندک در سایه این پیوند مبارک مشکلات بخش‌های مختلف تولید و صنعت مرتفع گردند. در برقراری ارتباط بین دانشگاه و خط تولید باید صبور بود و اعتماد داشت. طبیعتا این روش بهتر از این است که سالیان سال با وابستگی به خارج کشور صنعت و تولید را به پیش ببریم.»
استارت‌آپ‌های بومی و داخلی
 راهی به سوی رونق تولید
استارت‌‌آپ در ساده‌ترین تعریف به شرکت‌های نوپایی گفته می‌شود که با یک ایده ساده و اولیه شروع می‌کنند، سریع رشد می‌یابند و به درآمد می‌رسند. در واقع گفته می‌شود این ایده که برای رفع نیازی واقعی ایجاد شده، دانه نهالی است که می‌تواند با کار تیمی و ارائه به مخاطبان در زمان مناسب، تبدیل به کسب ‌و کاری موفق شود.
حمید یزدان پناه یک کارآفرین جوان و ایجاد‌کننده یک استارت آپ انیمیشن‌سازی تبلیغاتی برایمان می‌گوید: «من و چند دوستی که در حوزه استارت‌آپ ایجادی خود کار می‌کنیم، انیمیشن‌های تبلیغاتی در حوزه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رویکرد طنز بر طبق سفارش شرکت‌ها و نهادهای دولتی و خصوصی می‌سازیم.»
وی ادامه می‌دهد: «تاکنون برای 8 نفر به‌طور مستقیم و برای 20 نفر به طور غیرمستقیم ‌اشتغال‌زایی داشته‌ایم.»
وی معتقد است، نیازسنجی، نگاه مشتری مدارانه و توجه به مشکلات و ارائه ایده برای رفع مشکلات، مهم‌ترین گام در روند کار برای جذب اقبال عمومی است. اگر بدون توجه به این مهم وارد کار شویم با وجود صرف انرژی، زمان و هزینه، از کسب و کار استقبال نمی‌شود و به شکست می‌انجامد. از طرفی در صورت نیازسنجی درست و ارائه ایده مناسب اگر هم تیمی خوبی انتخاب نشود باز هم کار دچار مشکل می‌شود. چرا که به گفته محقق هم ‌تیمی‌های خوب، از ایده‌های ضعیف هم راهکار‌های مناسب می‌سازند؛ بنابراین او توصیه می‌کند برای رسیدن به نقطه مطلوب مراکز شتاب‌دهنده بهترین حامی و همیار استارت‌آپ‌ها هستند.
در شرایط تحریم این شرکت‌های دانش‌بنیان هستند که با تکیه بر دانش بومی، کشور را از خطرات تحریم تا حدی مصون نگه می‌دارند. حمایت‌های ویژه از این شرکت‌ها و استارت‌آپ‌های با ماهیت دانش‌بنیان در پارک‌های علم و فناوری، آنها را مستعد می‌سازد، پس از مدتی به مرحله انتقال به شرکت‌های مستقل و تجاری‌سازی محصولاتشان وارد می‌شوند.
میثم فتح‌الله زاده یک کارشناس اقتصاد برایمان توضیح می‌دهد: «هر کسب و کاری در رسیدن به اهداف خود با برخی چالش‌ها رو‌به‌رو می‌شود. در این میان استارت آپ‌های بومی و کسب و کار‌های اینترنتی از این امر مستثنی نیستند. در پژوهشی وضعیت استارت آپ‌ها و نقش آنها در ‌اشتغال‌زایی بررسی شده که نشان می‌دهد مهم‌ترین چالش‌های حوزه کسب و کار اینترنتی، مربوط به تأمین مالی و سرمایه‌گذاری، مسائل حقوقی و قانونی، کمبود مهارت و نیروی انسانی متخصص، نبود نهاد‌های پشتیبان و همکاری‌های بین سازمانی، شرایط نامناسب دسترسی به بازار، ضعف در سیاست‌گذاری‌های دولت، مسائل فرهنگی و اجتماعی و چالش‌های زیرساخت فنی است که مسیر رشد و توسعه فعالیت‌های استارت‌آپ‌ها را ناهموار کرده‌اند.»
وی ادامه می‌دهد: «با توجه به اینکه اقتصاد دانان به نقش استارت‌آپ‌های بومی در رونق تولید و توسعه اقتصادی تاکید زیادی دارند، بخش خصوصی و دولتی نیز تلاش خود را به کار گرفته‌اند تا با رفع چالش‌هایی که به آنها مرتبط می‌شود این فرصت ارزشمند را غنیمت بدانند.
پرداخت تسهیلات ویژه، کمک‌های آموزشی و خدمات مشاوره‌ای، معافیت از پرداخت مالیات و عوارض در صورت تبدیل شدن به شرکت‌های تولیدی، کمک به تجاری‌سازی محصولات و دسترسی به بازار، استقرار در پارک تا زمان عملیاتی شدن ایده به کسب درآمد و گرفتن امریه برای جوانانی که سربازی دارند می‌تواند از جمله حمایت‌های پارک‌های علم و فناوری از شرکت‌های دانش‌بنیانی است که زیر نظر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری فعالیت دارند، باشد.»
طرح «تاپ» در راستای تسهیل رابطه صنعت و دانشگاه آغاز شد
معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) از آغاز طرح توانمندسازی تولید و توسعه ‌اشتغال پایدار (تاپ) در راستای تسهیل رابطه صنعت و دانشگاه خبر می‌دهد.
برات قبادیان، معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صنعت، معدن و تجارت، با‌ اشاره به فعالیت چهار دفتر اداره و آموزش، مرکز صنایع پیشرفته و دانش‌بنیان، دفتر توسعه و کاربرد آی‌‌تی و دفتر مالکیت صنعتی در معاونت آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صنعت، معدن و تجارت، می‌گوید: «سه پروژه اساسی در زمینه ارتباط صنعت و دانشگاه، بهره‌وری و انقلاب صنعتی چهارم تعریف شده است. با توجه به مشکلات تحریم‌ها، ۲۰ صنعت ارزبر را که بیشترین میزان ارز را برای ورود فناوری آن اختصاص داده می‌شد، شناسایی و به سمت بومی شدن فناوری‌های آنها حرکت می‌کنیم.»
معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صمت با بیان اینکه طرح تاپ می‌تواند متحول‌کننده صنعت و ارتباطات و همکاری‌های صنعت و دانشگاه و صنعت و جامعه باشد، ادامه می‌دهد: «تبدیل نقاط ضعف طرح‌های گذشته به نقاط قوت در طرح تاپ دیده شده است. تاپ دو بخش دارد که یک بخش آن تقاضا است و تمامی بنگاه‌های تجاری و معدنی و صنعتی را شامل می‌شود و سامانه آن امسال برای ثبت‌نام بنگاه‌ها و معرفی نیازهایشان فعال شده است.»
قبادیان در ادامه می‌گوید: «تاکنون ۶۷۹ بنگاه در سامانه تاپ ثبت‌نام و نیاز‌های علمی فناورانه خود را مطرح و ثبت کرده‌اند که تامین تقاضای فناورانه بنگاه‌ها بخش دوم تاپ بوده و باید نیاز بنگاه‌ها از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور تامین شود. بیش از یک میلیون دانشجوی ارشد و دکترا داریم که اگر ۵ درصد از این‌ها را به سمت تاپ هدایت کنیم، حداقل پنجاه هزار مسئله فناورانه و علمی صنعت و معدن و تجارت حل می‌شود.»
معاون آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صمت با‌ اشاره به اینکه با طرح تاپ، موتور محرکه انقلاب چهارم صنعتی را که نیروی متخصص و با دانش است، فراهم می‌کنیم، می‌گوید: «نفوذ و رسوخ فناوری به بنگاه‌ها با اجرای طرح تاپ رقم خواهد خورد و این یکی از بزرگ‌ترین طرح‌هایی است که در ۱۰۰ سال اخیر اجرا می‌شود. پنج استان برتر به لحاظ اهمیتی که به طرح تاپ داده‌اند و بیشترین ثبت‌نام بنگاه‌ها را داشته‌اند، استان‌های مرکزی، البرز، زنجان، قم و تهران هستند و بیشترین نیاز در استان البرز ثبت شده است.»
وی اظهار می‌کند: «تاپ، خاص وزارت صمت نیست و یک طرح ملی محسوب می‌شود و در نفت و نیرو و کشاورزی و دادگستری و... می‌تواند نقش بازی کند و بهترین جای آن شورای عالی عطف می‌توانست باشد. بیشترین ارتباط را با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور در تاپ خواهیم داشت. با ستاد کل نیرو‌های مسلح به خاطر ثبت‌نام سرباز تاپ‌ها نیز ارتباط تنگاتنگی خواهیم داشت. اولویت ما در طرح تاپ به خاطر دانش پایه بودن طرح، بنگاه‌هایی است که واحد R&D فعالیت‌های تحقیق و توسعه دارند. حدود ۳ هزار بنگاه واحد R&D دارند که بخش بیشتر آنها در همین سال‌ها مجهز به این واحد شدند.»
مسئولیت‌پذیری و تعهد دانشگاهیان در قبال ساخت آینده کشور
جهانبخش شکری رئیس خانه صنعت و معدن استان کرمانشاه بر ضرورت ایجاد و توسعه ارتباط دانشگاه با صنعت، می‌گوید: «اکنون وظیفه ما این است که با تقویت دیدگاه ملی‌نگری در بین دانشجویان، حس مسئولیت‌پذیری و تعهد را در آنان برانگیخته و نقش و مسئولیت‌شان را در قبال ساختن آینده کشور به آنان گوشزد کنیم.»
وی با ابراز خرسندی از تمایل این دانشگاه به برقراری ارتباط مؤثر با صنعت و برگزاری نشست‌های این چنینی با صنایع مختلف، می‌افزاید: «خانه صنعت استان از هیچ تلاشی در این زمینه فروگذار نخواهد بود و با برگزاری نشست‌های متعدد و حمایت از مقوله ارتباط صنعت با دانشگاه همواره در راستای بهبود و افزایش این تعلاملات تلاش می‌کند. دانشگاه صنعتی کرمانشاه با ۲ هزار و ۴۰۰ دانشجو و بیش از ۱۰۰ استاد ظرفیت بزرگی برای نقش‌آفرینی در توسعه استان دارد که استفاده از این ظرفیت تخصصی در حوزه صنعت می‌تواند به تسریع در توسعه استان کمک کند.»
اکنون ۲ هزار و ۴۰۰ دانشجو در ۱۰ رشته کارشناسی و هفت رشته کارشناسی ارشد در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند و آموزش این تعداد دانشجو را نیز ۵۲ استاد عضو هیئت علمی و ۵۲ عضو غیرهیئت علمی بر عهده ‌دارند.