نامه یک مرکز پژوهشی به رئیسمجلس
توسعه ظرفیت پتروپالایشی ۲ برابر خامفروشی نفت ارزآوری دارد
یک کانون تفکر و نهاد سیاستپژوهی در نامهای به رئیس مجلس، اجرای هر چه سریعتر طرح توسعه ظرفیت پتروپالایشی کشور را موجب بیاثر شدن تحریمها و دو برابر شدن ارزآوری کشور نسبت به خامفروشی نفت دانست.
شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی در نامهای به علی لاریجانی، بر ضرورت اصلاح و تصویب طرح توسعه ظرفیت پتروپالایشی کشور که هم اکنون در دستور کار مجلس قرار دارد، تاکید کرد.
بر اساس نامه این کانون تفکر، «بررسیهای کارشناسی نشان میدهد که تبدیل نفت خام به فرآورده، علاوهبر فوایدی نظیراشتغالزایی، رونق اقتصادی، خروج از رکود سایر صنایع و کماثر شدن تحریمهای نفتی، موجب سودآوری حداقل دو برابری نسبت به خامفروشی نفت و ورود ارز به میزان دو برابر به کشور میشود. بنابراین، ضروری است جمهوری اسلامی ایران نیز از مزیت دسترسی به منابع عظیم نفت خود استفاده نموده و به جای خامفروشی، زمینه را برای توسعه تولید فرآوردههای ارزشمند نفتی فراهم کند.
از آنجا که در فرمایشات رهبر معظّم انقلاب نیز بارها بر «کاهش خامفروشی نفت» و «هدایت نقدینگی به سمت فعالیتهای مولد اقتصادی» تاکید شده و ماده ۴۴ قانون برنامه ششم توسعه نیز به «ایجاد ظرفیت پالایشی به میزان ۲.۷ میلیون بشكه نفت و میعانات گازی» اشاره دارد، تهیه یک طرح ملی برای این موضوع و اقدام بر اساس آن به ویژه در شرایط اقتصادی فعلی کشور، اهمیت بالایی دارد».
همچنین در پیوست نامه شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی به رئیسمجلس شورای اسلامی آمده است:
«بسیاری از پالایشگاههای جهان برای بهبود حاشیه سود پالایشی خود، نسبت به تولید محصولات پتروشیمیایی اقدام کرده و نگرش تجمیع پالایشگاه و پتروشیمی در قالب واحدهای پتروپالایشی را اجرا نمودهاند.
مطالعات کارشناسی نشان میدهد نرخ بازده داخلی (IRR) ارزی پتروپالایشگاهها بسته به پیکربندی آنها از ۱۶ درصد الی ۲۰ درصد متغیر است که در مقایسه با پالایشگاههای قدیمی و نیز پتروشیمیها، از سودآوری ۳ تا ۴ برابر برخوردار است».
شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی بااشاره به عواید اجرای طرح نوشت:
«اشتغالزایی: این اقداماشتغالزایی یک میلیون نفری را برای مدت حداقل ۴۰ سال در کشور به همراه خواهد داشت. میزاناشتغالزایی حداکثر این طرحها، بستگی به میزان توسعه صنایع پایین دستی در ذیل طرحهای مذکور خصوصا در حوزه پتروشیمیایی آنها دارد و میتواند تا بیش از دو میلیون نفر افزایش یابد.
لوکوموتیو اقتصادی و رونق تولید: اجرای طرح تبدیل پالایشگاههای قدیمی به پتروپالایشگاه و همچنین احداث پتروپالایشگاههای جدید در کشور، پتانسیل بالایی برای افزایش ظرفیت تولید و خدمات در صدها شرکت دیگر خواهد بود. زیرا احداث این واحدها به مثابه لوکوموتیو اقتصادی است که همراه با خود صنایع فولاد، لوله سازی، ماشین سازیها، شرکتهایی نظیر آذراب، آلومینیوم سازی، سازندگان شیرکنترلی و ابزار پنوماتیکی و حتی صنایع سیمان و شرکتهای عمرانی را به تحرک و خروج از رکود وا میدارد.
بیاثرسازی تحریمهای نفتی: نفت خام تا قبل از فرآورش در واحدهای پالایشگاهی و پتروپالایشگاهی، قابلیت استفاده در هیچ صنعت، خودرو، نیروگاه و حتی پتروشیمی را ندارد و این مسئله مشتریهای نفت ایران را تنها به ۴۰ پالایشگاه در سطح دنیا کاهش داده است. این در حالی است که فرآورش نفت خام و تبدیل آن به زنجیره متنوعی از فرآوردههای پالایشی و پتروشیمیایی، مشتریان ایران را به بیش از صدها هزار شرکت یا حتی میلیاردها انسان در سطح دنیا افزایش میدهد و موجب میشود که صادرات بخش زیادی از فرآوردهها از طریق خودروهای سنگین، خط لوله و نهایتا کشتیهای کوچک به سایر کشورها صورت گیرد. این نحوه از صادرات را میتوان «توزیع از طریق شبکه مویرگی» نامید که اعمال تحریمها بر روی آن به مراتب سختتر از تحریم نفت خام است. این فرآوردهها معمولا در محمولههای کوچک، عمدتا به کشورهای همسایه و در مسافتهای نزدیک تجارت میشوند.
هدایت نقدینگی: طبق گزارش بانک مرکزی، نقدینگی کشور در آذرماه سال ۱۳۹۷ بیش از هزار و 700 هزار میلیارد تومان بوده است. بنابر نظر کارشناسان مرکز پژوهشهای مجلس، تأمین مالی داخلی برای افزایش دو میلیون بشكه در روز به ظرفیت پالایش و پتروپالایش نفت کشور، نیازمند حدود ۴۰ میلیارد دلار معادل ۴۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایه است که با توجه به نقدینگی موجود در جامعه، طی یک بازه زمانی مشخص قابل جمعآوری است. کافی است مردم و بخش خصوصی نسبت به دریافت سود قطعی مشارکت در پروژههای مذکور مطمئن باشند».