حجت‌الاسلام روحانی روز گذشته در اجلاس سران شانگهای که به میزبانی بیشکک پایتخت قرقیزستان برگزار شد، اظهار داشت: مناطق پیرامونی ما با بحران‌های متعددی روبرو است که با از بین بردن زیرساخت‌های اولیه کشورها و بازتولید ناامنی، این مناطق را در شرایط حساسی قرار داده است. از سوی دیگر دولت آمریکا طی دو سال گذشته با استفاده ابزاری از ظرفیت اقتصادی، مالی و نظامی خود و با اتخاذ رویکرد تهاجمی، کلیه ساختارها و قواعد بین‌المللی را بر هم زده و به تهدیدی جدی برای ثبات منطقه و جهان تبدیل شده است.
روحانی با اشاره به اتحاد برای مبارزه با افراط‌گرایی، تصریح کرد: امروزه همه ما از شرق تا غرب در برابر خطر افراط‌گرایی باید متحد باشیم. چرا که افراط‌گرایی توسعه، صلح و امنیت جهان را تهدید می‌کند. مهم نیست مسلمان، ‌مسیحی، یهودی،‌ بودایی یا به هر دین و ‌آئین دیگری باشیم؛ مهم این است که در برابر افراط‌گرایی از هر رنگ و نژاد و مذهب متحد باشیم.
وی بیان داشت: ما از آن جهت با داعش در عراق و سوریه جنگیدیم که آن را تفسیری افراطی و ضدانسانی از دین علیه انسانیت می‌دانستیم و در دفاع از شهروندان غیرمسلمانِ این کشورها نیز تردید نکردیم. ما از آن جهت با صهیونیسم مخالفیم که آن‌ را یک ایدئولوژی انحرافی در دین یهود می‌دانیم که با ارزش‌های انسانی در ستیز است.
وی با اشاره به اینکه ما در عراق و سوریه برای صلح جنگیده­‌ایم اظهار داشت: در افغانستان برای نبرد با افراط‌گرایی در تعامل با سازمان ملل متحد نقش سازنده‌ای ایفا کرده‌ایم و در یمن برای برقراری صلح از هیچ تلاشی فروگزار نکرده‌ایم. ما همواره درهای گفت‌وگوها و همکاری‌های منطقه‌ای و دوجانبه را با همه همسایگان خود باز گذاشته‌‌ایم. ما برای حل مسئله فلسطین هم رویکرد دموکراتیک با مراجعه به آرای عمومی را ارائه کرده‌ایم.
رئیس ‌قوه مجریه خطاب به اعضای 1+4 در برجام، خاطر نشان کرد: جمهوری اسلامی ایران در چارچوب ظرفیت‌های برجام از اعضای باقی‌مانده در توافق می‌خواهد، هر چه سریع‌تر به تعهدات خود در بهره‌مندی جمهوری اسلامی ایران از منافع اقتصادی برجام عمل کنند.
ایستادگی در برابر آمریکا
حجت‌الاسلام روحانی همچنین در دیدار با رئیس‌جمهور چین در حاشیه نوزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در بیشکک قرقیزستان از روند اجرای توافقات دو کشور، ابراز خرسندی کرد.
وی با بیان اینکه ایران کاملا بر تعهدات خود در برجام پایبند بوده و آمریکا بدون هرگونه بهانه‌ای از تعهد بین‌المللی خود خارج شد، گفت: فشارهایی که دولت آمریکا به ایران و چین و سایر کشورها وارد می‌کند، با هدف تسلط بر کل آسیا و جهان است.
رئیس‌جمهور، ایستادگی ایران و چین در برابر یکجانبه‌گرایی آمریکا را به نفع دو کشور، آسیا و جهان دانست و افزود: ملت ایران نشان داده که در برابر فشارهای خارجی نه تنها متزلزل نمی‌شود بلکه متحد‌تر و مقاوم‌تر می‌شود.
روحانی در ادامه با بیان اینکه ظرفیت‌های فراوانی برای گسترش روابط با چین وجود دارد، افزود: ایران با توجه به موقعیت ممتاز جغرافیایی، آماده است نقش مهم و پیش‌برنده‌ای در پروژه کمربند– راه ایفا کند.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: ایران علاوه‌بر ادامه همکاری با چین در حوزه انرژی، علاقه‌مند به توسعه زیرساخت‌ها برای روابط پایدار و راهبردی در تامین انرژی چین است.
رئیس‌جمهور چین نیز در این دیدار با اشاره به مذاکرات مستمر مقامات دو کشور، گفت: پکن روابط با ایران را در مسیر راهبردی پیش خواهد برد و توسعه می‌دهد. شی جین پینگ با بیان اینکه در جهان امروز یکجانبه‌گرایی رواج یافته است، تاکید کرد:خروج یکجانبه آمریکا از برجام اصلی‌ترین عامل افزایش تنش‌های منطقه‌ای است.
روابط مثال‌زدنی ایران و روسیه
روحانی همچنین عصر جمعه در حاشیه نوزدهمین اجلاس سران کشورهای سازمان شانگهای در بیشکک و در دیدار ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه، با بیان اینکه تهران و مسکو در مجامع منطقه‌ای و بین‌المللی در کنار هم هستند، اظهار داشت: اجرای توافقات اقتصادی دو کشور به‌ویژه در حوزه‌های انرژی و حمل‌ونقل از روند خوبی برخوردار است و برگزاری کمیسیون مشترک همکاری‌ها طی هفته آینده در تهران به این روند سرعت می‌بخشد.
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه حمایت از همکاری بخش‌های خصوصی دو کشور به روند توسعه روابط تجاری شتاب خواهد داد، اظهار داشت: با تصویب قانون مربوط به تجارت با اوراسیا در مجلس، هرچه سریع‌تر اجرای مقدمات آن را فراهم خواهیم کرد که این موضوع به همکاری‌های تجاری منطقه شتاب خواهد داد.
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: آمریکا علاوه‌بر خروج غیرقانونی از برجام به طرز بی‌سابقه‌ای شرکت‌ها و کشورهایی که می‌خواهند قطعنامه 2231 شورای امنیت را رعایت کنند، مورد تحریم قرار می‌دهد.
رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه اقدامات ایران در چارچوب حقوق خود در برجام است، گفت: اگر منافع ملت ایران توسط سایر شرکای برجام تأمین شود، امکان بازگشت به نقطه قبلی وجود دارد.
روحانی نقش روسیه را در تحکیم برجام و اجرای تعهدات اروپا بسیار مهم دانست و اظهار داشت: ایران همواره حامی ثبات و امنیت منطقه بوده و با مقابله با داعش در منطقه و همچنین ارایه پیشنهاد پیمان عدم تعارض منطقه‌ای این اراده را به اثبات رسانده است. رئیس‌جمهور در دیدار با رئیس‌جمهور روسیه، تصریح کرد: در مورد سوریه نیز علاقه‌مندیم که همکاری‌های خوب و مؤثر دوجانبه برای مقابله با تروریسم در قالب روند آستانه با ترکیه را تا رسیدن به نتیجه نهایی ادامه دهیم.
رئیس‌جمهور روسیه نیز در این دیدار با بیان اینکه مسکو مصمم به توسعه همکاری‌های دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی با ایران است، گفت: این همکاری‌ها طیف زیادی از فعالیت‌های اقتصادی و منطقه‌ای به‌ویژه مبارزه مشترک علیه تروریسم در منطقه را در بر می‌گیرد.
ولادیمیر پوتین تاکید کرد: موفقیت‌هایی که امروز در سوریه شاهد هستیم نتیجه نقش مثبت ایران و همکاری سه‌جانبه روسیه، ایران و ترکیه در روند آستانه است.
رئیس‌جمهور روسیه افزود: مسکو همچنان علاقه‌مند به حضور و سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی و متعهد به همکاری در طیف وسیعی از عرصه‌های مورد علاقه دو کشور و همچنین پیشبرد اجرای توافق فیمابین در احداث واحدهای جدید نیروگاه بوشهر و حمل‌ونقل ریلی است.
وی با بیان اینکه مسکو مجدانه در پروژه کریدور ریلی شمال– جنوب ایفای نقش خواهد کرد، بر استفاده از پول ملی و ایجاد شتاب در روند روابط تجاری دو کشور تاکید کرد.
رئیس‌جمهور روسیه در پایان پایبندی ایران به برجام را سازنده دانست و گفت: مسکو برای اجرای کامل این توافقنامه از سوی همه طرف‌ها تلاش‌های خود را ادامه می‌دهد.
آمریکا باید منطقه را ترک کند
حجت‌الاسلام روحانی عصر جمعه در حاشیه این اجلاس و در دیدار ‌اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان با اشاره به موضوعات امنیتی منطقه گفت: آمریکایی‌ها متاسفانه نشان داده‌اند تمامی تعهداتشان را زیر پا می‌گذارند و لذا برای تقویت ثبات و امنیت و توسعه منطقه، بهتر است منطقه را ترک کنند.
رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه ایران اسلامی طی 40 سال گذشته همواره در کنار دولت و ملت افغانستان بوده و خواهد ماند، تاکید کرد: تهران تمام تلاش خود را برای تقویت ثبات و توسعه افغانستان به‌کار خواهد گرفت.
اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان نیز در این دیدار با تاکید بر اهمیت جایگاه و نقش ایران در منطقه گفت: افغانستان خواهان توسعه همکاری‌ها با تهران در همه زمینه‌ها است.
اشرف غنی اظهار داشت: تهران و کابل باید با مشارکت یکدیگر علیه قاچاق مواد مخدر، افراط‌گرایی و تروریسم مبارزه کنند. وی تاکید کرد: هرگز اجازه نخواهیم داد از خاک افغانستان علیه ایران استفاده شود.‌
کنفرانس سیکا
رئیس‌جمهور پس از تبیین مواضع ایران اسلامی در نوزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در قرقیزستان، جمعه شب به وقت محلی بیشکک را به مقصد دوشنبه پایتخت تاجیکستان به منظور شرکت در پنجمین کنفرانس «تعامل و اعتماد سازی در آسیا (سیکا)»، ترک کرد.