ویلیام برنز و ریچارد هاس در میزگرد شبکه سیانان:
ایران تسلیم فشار نمیشود و گزینههای زیادی دارد
شبکه «سیانان» در میزگردی با مشارکت ۲ دیپلمات برجسته آمریکایی، درباره تبعات سیاستهای دولت آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران هشدار داد.
برنامه «جیپیاس» که با مجریگری «فرید زکریا» از نظریهپردازان و تحلیلگران برجسته روابط بینالملل از شبکه سیانان پخش میشود، شب دوشنبه به موضوع ایران اختصاص داشت و کارشناسان حاضر در این برنامه درباره تبعات سیاستهای دولت کنونی آمریکا در قبال ایران صحبت کردند.
ویلیام برنز، دیپلمات باسابقه و مسئول اصلی مذاکرات محرمانه با ایران در دولت سابق آمریکا در پاسخ به سؤال زکریا درباره سیاست دولت ترامپ در مورد ایران، سیاست موسوم به «فشار حداکثری» را «قماری پر ریسک» توصیف کرد و گفت: «شما دیپلماسی اجبار را آغاز کردهاید بیآنکه کانال دیپلماسی وجود داشته باشد.»
وی افزود: «رئیسجمهور میگوید توافق بهتری میخواهد، اما واقعیت چیز دیگری به نظر میرسد، اینکه این دولت فروپاشی یا تسلیم رژیم ایران را دنبال میکند که هیچکدام اینها واقعبینانه به نظر نمیرسد.»
ریچارد هاس، رئیس اندیشکده «شورای روابط خارجی آمریکا» دیگر مهمان حاضر در این برنامه به انتقاد از سیاست دولت ترامپ پرداخت و گفت: «اگر به وزیر خارجه گوش دهید، میبینید درخواستهایی برای تغییر بنیادین رفتار ایران ارائه کرده که عملاً به معنی تغییر رژیم هستند... این بیش از آنکه دیپلماسی باشد، اجبار است.»
هاس گفت دولت ترامپ بهجای کنارهگیری از توافق هستهای، باید «بستهای اصلاحشده از توافق هستهای که مثلاً موشکها و همچنین بندهای موسوم به غروب آفتاب را هم شامل شود» ارائه میکرد که در آن صورت احتمالاً اروپایی هم با رویکرد آمریکا همراه میشدند. وی افزود: «اما در حال حاضر فکر میکنم این دولت تلاش میکند فقط به ایران فشار بیاورد و خوب در مباحث اقتصادی دستاوردهایی هم داشته، اما این رژیم جایی نمیرود و نباید فراموش کنیم که این رژیم راههای متعددی هم برای پاسخ دارند.»
این دیپلمات سابق آمریکایی هرچند در بخشی از صحبتهایش مانند دیگر مقامهای آمریکایی ایران را به ارتباط با تروریسم متهم کرد، اما درباره گزینههای ایران گفت: «آنها همین الان دارند از خروج از توافق هستهای صحبت میکنند. آنها میتوانند از پیمان منع اشاعه (انپیتی) خارج شوند، میتوانند سراغ نیروهای آمریکایی در عراق بروند، میتواند تنش در سوریه را تشدید کنند. ایران گزینههای متعددی دارد، سایبری، تروریسم، نظامی و دیپلماتیک. نباید آنها را دستکم بگیریم.»
در ادامه، زکریا از مهمانان درباره استفاده بیشازحد از تحریمها سؤال کرد و گفت این روند باعث شده تا «در اروپا، چین و روسیه به این فکر بیافتند که شاید لازم باشد جایگزینی برای دلار وجود داشته باشد.»
برنز در این مورد گفت: «فکر میکنم رویکردی که در قبال ایران اتخاذ شده، خسارت جانبی زیادی دارد که البته بخشی از آن مربوط به کنارهگیری از مجموعهای از توافقهای بینالمللی است. توافق هستهای، توافقنامه [اقلیمی] پاریس و چندین توافق دیگر. بخشی از این [خسارت جانبی] تعمیق شکاف میان ما و نزدیکترین متحدانمان است... بحث دیگر این است که به مرور زمان، نه یکشبه، سودمندی تحریم بهعنوان ابزاری برای دیپلماسی آمریکا را تضعیف میکند.»
وی هشدار داد که اگر روند کنونی ادامه یابد، ممکن است روزی واشنگتن شاهد آن باشد که «نهتنها روسیه و چین، بلکه دوستان اروپایی هم گامهایی در راستای کاهش آسیبپذیری در برابر تحریم برداشتهاند.»
آتلانتیک: ایران تسلیم فشار نمیشود
همچنین، نشریه آتلانتیک در گزارشی درباره سیاست «فشار حداکثری» آمریکا بر ایران، با بیان اینکه نه محاصره و نه رنج طولانیمدت اقتصادی برای ایرانیها چیز جدیدی نیست، نوشت: کارزار فشار حداکثری ترامپ ایران را تسلیم نخواهد کرد.
به گزارش ایسنا، این نشریه نوشت: «تا به امروز هیچ نشانهای دال بر اینکه سیاستهای منطقهای ایران در حال تغییر است یا اینکه سران آن میخواهند به میز مذاکره بازگردند و در برابر خواستههای دولت ترامپ تسلیم شوند، وجود ندارد.»
این نشریه آمریکایی با تأکید بر اینکه منافع این رویکرد هرچه باشد، کارزار فشار حداکثری ترامپ خطر بزرگ مناقشه هستهای را به همراه دارد، تصریح کرد: «این سیاست دولت ترامپ در بلندمدت شکست خواهد خورد. نتیجه این رویکرد کشوری خواهد بود که اقتصادش آسیب دیده اما نظام آن پا برجاست و این یعنی یک پیروزی سیاسی. ترامپ و مشاوران نزدیکش سرانجام درمییابند که تاریخ طبق میل آنها نیست. آنها باید بهجای تلاش بیهوده برای رسیدن به هدف غیرقابل دستیابی تسلیم ایران، میبایست از وقوع جنگی هزینهبر برای آمریکا جلوگیری کنند. برای این منظور، آنها باید از خواستههای حداکثری خود عقبنشینی کنند و از تحریمها بهعنوان یک چاقوی جراحی استفاده شود، نه یک ارهبرقی.»