به گزارش خبرگزاری ایسنا، افت نرخ رشد اقتصادی از 3/7 درصد در سال ۱۳۹۶ به منفی 3/8 درصد در ۹ ماهه سال ۱۳۹۷ آماری است که مرکز آمار روز ۲۵ فروردین اعلام کرده و رشد اقتصادی بدون نفت نیز به منفی 1/9 درصد کاهش یافته است.
مسئله مهم در این آمارها این است که بروز رشد منفی 3/8 درصدی در اقتصاد کشور در سال ۱۳۹۷ در شرایطی به وقوع پیوسته است که در آن سال اقتصاد ایران تا آبان ماه تحت تحریم‌های نفتی قرار نگرفته بود و این یعنی نمی‌توان همه تقصیرها را برگردن تحریم‌ها انداخت.
از سوی دیگر، حتی اگر تحریم‌های نفتی نیز در جای خود اثرگذار باشند باز هم نباید آن را به عنوان تک عامل یا توجیهی برای رشد اقتصادی منفی کشور معرفی کرد، چراکه در این صورت دیگر کارکرد این همه دستگاه اقتصادی عریض و طویل در کشور با آن همه کارمند و پرسنل چیست؟
وزارت اقتصاد به عنوان نهادی که مسئول تنظیم سیاست‌های اقتصادی مرتبط با رشد اقتصاد است یکی از دستگاه‌هایی است که باید در قبال رشد منفی اقتصادی و علل آن پاسخگو باشد و برنامه‌های خود را برای عدم استمرار این روند مخرب ارائه دهد. با این حال پیگیری‌ها برای پرسش درباره علل این سقوط در نرخ رشد اقتصادی بی‌پاسخ مانده است.
وزارت اقتصاد از توضیح درباره این پرسش صرف نظر کرده که چه فعل و انفعالاتی باعث رشد اقتصادی منفی، آن هم در شرایطی که تحریم‌های نفتی از آبان ماه سال گذشته اعمال شده، رخ داده است؟ و اساساً نقش این وزارتخانه مهم در بروز این وضعیت و جلوگیری از استمرار آن چیست؟ در همین ارتباط وحید شقاقی شهری، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی بیان کرد: وزارتخانه‌های مختلف اقتصادی می‌توانستند نقش کلیدی را در جلوگیری از ایجاد رشد اقتصادی منفی 3/8 درصدی ایفا کنند اما متأسفانه آن هوشمندی را نداشتند.
وی افزود: برای مثال وزارتخانه‌های اقتصادی ما می‌توانستند از طریق بهبود فضای کسب‌وکار، پایش و رصد زنجیره‌های تولید، حمایت از سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی و پیش‌بینی پذیر کردن اقتصاد ایران می‌توانستیم جلوی این رشد منفی اقتصادی راد بگیریم.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه اقتصاد ما پیش‌بینی پذیر نیست و نهادهای اقتصادی نیز نسبت به تحولات واکنش پسینی نشان می‌دهند، ادامه داد: در چنین شرایطی نمی‌توانیم نسبت به بهبود فضای کسب‌وکار و حفظ زنجیره تولید واکنش به موقع داشته باشیم و در نتیجه رشد اقتصادی کشور منفی می‌شود.
شقاقی شهری به رشد منفی بخش کشاورزی برای اولین بار‌اشاره کرد و گفت: بر خلاف تحریم‌های سال ۹۰ و ۹۱ در این دور از تحریم‌ها بخش‌های صنعت و کشاورزی بی‌توجه به بخش نفت و حتی قبل از آن واکنش منفی نشان دادند.