نگاهی به نامگذاری سال جدید به نام «رونق تولید» از سوی رهبر معظم انقلاب - بخش پایانی
تحریم هایی که سبب خیر میشوند!
هدیه آقاپور
-برخی گویندگان و نویسندگان سال ۹۸ را «سال تهدیدها» خواندهاند در حالی که من مطلقاً این برداشت را قبول ندارم و معتقدم سال ۹۸ به توفیق الهی «سال فرصت ها» و «سال امکانات و گشایش» برای ملت ایران خواهد بود.
هم تحریم میتواند برای کشور به فرصت تبدیل شود و هم مشاهده ضعف ها و نقایص، تجربهای گرانبها برای آینده و برای مدیریت سالهای بعد کشور ایجاد خواهد کرد. .(مقام معظم رهبری ۱/ فروردین / ۱۳۹۸ )
سال ۹۷ با وجود فراز و نشیبهای فراوان و توطئه دشمنان، خوشبختانه با خنثی شدن هدف اصلی دشمن به پایان رسید.
سال گذشته دشمن برنامهریزی ویژهای به منظور اخلال در بازار پول، ارز و نظام بانکی طراحی کرده بود اما از نائل شدن به اهداف خود ناکام ماند. بدون شک در سال جدید نیز باز هم خواب هایی خواهند دید همانطور که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون لحظه ای از توطئه چینی باز نایستادند.
تبدیل تهدیدها به فرصت ها
تبدیل تهدیدها به فرصت ها در سال جدید باید با نگاه جدیتری دنبال شود، به طوری که دشمن نتواند در مقاطع حساس با محدود کردن فروش کالا، ما را تحت فشار قرار دهد. بنابراین افزایش توان تولید داخل، میتواند کشور را تا حد امکان در حوزههای اقتصادی خودکفا کرده و زمینههای تهدید را کور کند.
در شرایط فعلی کشور، عوامل دیگری میتواند موثر باشد، از جمله برنامهریزی درست برای مقابله با تحریمهای موجود در عرصه جهانی و بین المللی، که باید تدابیر لازم در این خصوص در راستای رونق تولید باشد.
رونق تولید و حمایت از کالای ایرانی
موضوع رونق تولید و حمایت از تولیدات ایرانی و داخلی یکی از اصلیترین مؤلفههای اقتصادی ایران اسلامی است و باید در این بخش همه دستگاههای اجرایی و دولتی با اهمیت به این موضوع و حمایت از تولیدات داخلی در مصارف خود در تحقق منویات رهبر معظم انقلاب در سال رونق تولید پیش قدم باشند.
در این راستا فرهنگ جامعه نیز باید به سویی برود که توجه ویژهای به کالای ایرانی و خرید آن داشته باشند، البته باید تولیدکنندگان کالای با کیفیت قیمت تمام شده را روانه بازار کنند.
پویش کالای استاندارد ایرانی میخرم بخشی از اهداف فرهنگی و ترویجی استاندارد را محقق نمود و انتخاب شعار راهبردی رونق تولید، عزم این اداره کل را برای توسعه و ترویج این پویش با هدف تحقق شعار امسال راسختر میکند.
با خرید هر کالای استاندارد ایرانی قدمی در راستای رونق تولید ملی، پویایی اقتصاد کشور، اشتغالزایی، افزایش صادرات و به طور کل تحقق دغدغههای مسئولین نظام به منظور حمایت از کالای ایرانی و رونق تولید برداشته شود.
رونق تولید ارتباط قابل توجهی با مصرف و نیاز بازار دارد، از این رو باید در زمینه فرهنگسازی مصرف کالای با کیفیت داخلی اقدامات قابل توجهی انجام شود.
عبدالله رضیان نماینده مردم قائم شهر و عضو کمیسیون صنایع و معادن در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با گزارشگر کیهان می گوید: «متاسفانه مسئولین ما شعار را در حد شعار میپندارند درحالی که شعار سال باید عملیاتی شود.»
وی ادامه می دهد: «سال گذشته شرایط سختی به وجود آمد و ضرورت دارد که در سال جدید به تولید ملی توجه عمیق شود و باید خیلی از نیازهای کشور را از مسیر تولید برطرف کنیم، به همین جهت همه باید پای کار بیایند.»
عضو کمیسیون صنایع و معادن در مجلس شورای اسلامی می افزاید: «مسئله سیل در اول سال باعث شد تا رونق تولید نتواند چه در مجلس و دولت و نهادهای مختلف به صورت جدی پیگیری شود اما به هر ترتیب در هفته اول کاری مجلس مقرر شد کمیسیون صنعت که ارتباط مستقیم با تولید دارد بحث رونق آن را به صورت ملموس و میدانی در دستور کار خود قرار دهد.»
رضیان تصریح می کند: «اینکه مشکلات تولید ما در چه قسمت هایی است و چه عواملی مانع از رونق آن است را باید شناسایی کنیم تا به این بخش کمک شود. در بحث نقدینگی کمکی که بانک ها باید بکنند از حالت شعاری باید به مرحله عملیاتی برسد و تسهیلاتی که نیاز است از محل هایی که توان تامین آن وجود دارد باید هماهنگی لازم به تولیدکنندگان داده شود.»
نظام بانکی و رونق تولید
انتظار میرود نظام بانکی در سال جاری با مدیریت صحیح بانکها نیز در رونق تولید موثر بوده به عنوان تسهیلگر و کمک کننده، تولید را رونق دهند و مانع تولید نشوند.
از سوی دیگر بانک ها نقش مهمی در تبدیل تهدیدها به فرصت دارند و در بحث بانکداری بین کشوری نیز پیشنهادهای اصلاحی متعددی قابل طرح است که عبارت اند از: استفاده از اتاق پایاپای خصوصی، استفاده از روش نهاد ثالث و استفاده از روش حسابهای متقابل (پیمان پولی دوجانبه).
با توجه به صراحت قانونی در مورد پیمانهای پولی دوجانبه و چندجانبه تاکنون کشورهای مختلفی از این بستر برای توسعه تجارت، سرمایهگذاری و ذخیره ارزی خود استفاده کردهاند. کشورهای چین، ژاپن و کرهجنوبی به ترتیب با 42، 9 و 5 پیمان پولی، کشورهای پیشرو در زمینه ایجاد بستر بانکی دوجانبه بین بانکهای مرکزی خود با استفاده از روش حسابهای متقابل بودهاند.
افتتاح حسابهای متقابل بین بانکهای تجاری نیز یکی از ابزارهای اولیه در سیستم بانکداری سنتی بوده است. پیمانهای دوجانبه پولی یا حسابهای متقابل هم میتواند در سطح بانکهای مرکزی و هم در سطح بانکهای تجاری انجام شود، اما چنانچه بین بانکهای مرکزی امضا شود، ضریب تأثیر بالاتر و سقف پایاپای روزانه بانکی حالت حداکثری خواهد داشت. از اینرو، بر استفاده از روش حسابهای متقابل بین بانکهای مرکزی تأکید بیشتری میشود.
مهمترین ویژگی روش حسابهای متقابل این است که نهاد یا کشور ثالثی بین تراکنشها وجود ندارد که قادر باشد محدودیتی ایجاد نماید. این نوع انتقال بینبانکی صرفاً تابع اراده سیاسی کشور مقابل است و با توجه به حجم تجارت با شرکای عمده تجاری ایران، میتوان از این ابزار بهرهبرداری بیشتری کرد و با اینکار اجازه نداد تحریم های بانکی روی روابط تجاری ما اثر بگذارد.
گرانی ارز و فرصت طلایی
برای تولیدکنندگان ایرانی
برای به رونق رسیدن تولید در جهان امروز بایستی به مولفهها و عوامل موثر در رونق تولید توجه ویژهای کرد. اگر تولیدکنندگان میخواهند رونقی در بازار صورت بگیرد باید بعد از افزایش کیفیت و تولید کالای با کیفیت در تلاش باشند که هزینهها را کاهش دهند.
مقوله استاندارد جز جدایی ناپذیر رونق تولید و حمایت از کالای ایرانی است و مقام معظم رهبری نیز بر این مسئله تاکید دارند که افزایش کیفیت کالای ایرانی میتواند موجب استقبال مردم از این تولیدات شود.
مهرداد بائوج لاهوتی نماینده مردم لنگرود و عضو کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با گزارشگر کیهان می گوید: «رهبر معظم انقلاب بسیار آگاهانه و واقع بینانه شعار سال را انتخاب کردند و شاید این سوال ایجاد شود که با وجود رکود در کشور چگونه رونق در تولید داشته باشیم؟»
وی ادامه می دهد: «درست است که نابسامانیهایی در سال گذشته داشتیم و قیمت ارز افزایش چشمگیری داشت اما همین امر خود به خود باعث شده تا نگاه به واردات کمتر شود درحالی که دولت ها هیچ گاه به این موضوع تمکین نمیکردند که نگاه به واردات را کم کنند اما این موضوع به خاطر افزایش قیمت ارز خود به خود در حال کمرنگ شدن است.»
لاهوتی می افزاید: «اکنون فرصتی برای تولیدکنندگان داخلی ما به وجود آمده تا کالاهایی که توان تولید آن در کشور وجود دارد اما نمونه خارجی آن وارد می شد را تولید کنند.»
عضو کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس شورای اسلامی تصریح میکند: «قدرت خرید مردم ما نیز اکنون ضعیف شده بنابراین باید نگاه صادراتی هم داشته باشیم.»
وی تاکید می کند: «واردات در کشورهای همسایه ما بالغ بر 1300 میلیارد دلار است و فقط 2 درصد این 1300 میلیارد دلار سهم ایران است. بنابراین باید این 2 درصد را افزایش داده و سهم خود را بیشتر کنیم.»
مفتح خاطرنشان می کند: «تولیدکنندگان ما قبلا قدرت رقابت با کالای مشابه خارجی را نداشتند اما اکنون این قدرت وجود دارد و کالای مشابه هم وارد کردنش به صرفه نیست بنابراین تولیدکنندگان می توانند از این فرصت به خوبی استفاده کنند.»
مچاله کردن تحریم
به عقیده برخی کارشناسان اقتصاد ایران در مقطعی به دلیل دسترسی به درآمدهای ارزی ناشی از صادرات نفت، مبتلابه مجموعهای از ناکارآمدیها شد. بنابراین تحریمهای اقتصادی میتواند برای کشورمان به منزله فرصتی باشد تا این چالشها ترمیم شده و عملاً تهدیدِ تحریم، تبدیل به فرصتی برای اقتصاد ایران شود، کما اینکه در دوره اول تحریمهای همه جانبه علیه اقتصاد ایران، تحریم بنزین، فرصتی برای خودکفایی ایران در تأمین این کالای استراتژیک فراهم کرد و در نتیجه، تحریم بنزین به طور کلی از دستور کار وزارت خزانه داری آمریکا خارج شد.
محمد عزیزی نماینده مردم ابهر و خرمدره و عضو کمیسیون صنایع و معادن در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با گزارشگر کیهان می گوید: «ما هیچ راهی غیر از اقتصاد مقاومتی نداریم و شعاری که رهبری امسال فرمودند در راستای همان اقتصاد مقاومتی است.»
عزیزی ادامه می دهد: «اقتصاد مقاومتی یعنی روی داشته های خودمان تاکید داشته باشیم و تولید را رونق ببخشیم و نگاه به بیرون را کاهش دهیم.»
وی با اشاره به شرایط تحریمیای که فضای کشور را تحت تاثیر قرار داده می افزاید: «اگر دیدیم تحریمی به ما فشار می آورد به این خاطر است که ما اقتصاد مقاومتی را به درستی اجرا نکردیم، اقتصاد مقاومتی ریاضت کشیدن نیست بلکه به ما می گوید از آنچه دارید به درستی استفاده کنید، تولید را رونق دهید و دانش فنی را بالا ببرید نه اینکه بعد از 40 سال ما پراید را نتوانیم بزنیم و قطعه نداشته باشیم.»
عضو کمیسیون صنایع و معادن در مجلس شورای اسلامی تصریح می کند: «اینکه حضرت آقا فرمودند با رونق تولید جلوی تحریم ها را بگیرید و تهدیدها را به فرصت تبدیل کنید بسیار جمله دقیق و عمیقی است، اینکه در زمان قدیم چون ارز ارزان بود واردات صرفه اقتصادی داشت اما در حال حاضر صادرات صرفه اقتصادی دارد بنابراین تولیدات ما باید صادرات محور باشد و کشورهای منطقه را از آن خود کنیم.»
وی خاطرنشان می کند: «ما تولیدات بسیار زیادی داریم که کشورهای منطقه نمی توانند داشته باشند بنابراین باید از این ظرفیت به خوبی استفاده شود و رونق تولید نباید در حد شعار باقی بماند.»
رونق تولید پازلی از اقتصاد مقاومتی
انتخاب و اعلام شعار سال از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی در سه دهه اخیر، اقدامی هوشمندانه است که علاوه بر ایجاد انگیزش به تقویت و تجمیع و تمرکز ارادهها، گفتمان سازی ملی، تقویت روحیه باورسازی و ایمان به هدف، نشاط بخشی اجتماعی در سطح جامعه، فرهنگسازی و ادبیاتسازی عالمانه میانجامد.
مقام معظم رهبری از سال ها قبل با انتخاب شعارهایی مانند «اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال»، «حمایت از کالای ایرانی»، «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» و «تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی» سربلندی و سرافرازی کشور را یادآور شدند.
توجه به شعار سال های مختلف یک مفهوم واحد و یک کلمه مشترک دارد و آن هم اقتصاد مقاومتی است و رونق تولید در دل اقتصاد مقاومتی قرار دارد و برای تحقق شعار سال باید سیاست های اقتصاد مقاومتی به طور کامل و جامع اجرا شود.
توجه به اقتصاد مقاومتی و رونق تولید راه حل برون رفت از مشکلات اقتصادی است و مصرف تولیدات ایرانی و داخلی باید در دستگاههای اجرایی و دولتی مورد توجه قرار گیرد.
در نهایت می توان گفت رونقبخشی به تولید، مستلزم انجام سلسلهای از اقدامات است که همه قوای کشور خاصه قوه اجرایی در همه ابعاد باید جداً از واردات بیرویه که سم مهلک تولید ملی است جلوگیری کرده و با انواع مصادیق و گونههای قاچاق کالا با شدت و جدیت برخورد کنند. همچنین از ریخت و پاشهای مزاحم تولید باید پرهیز شود و با تقویت عنصر نظارت جلوی سوءاستفادهکنندگان را بگیرند.