عبدالناصر همتی با اعلام اینکه تشدید تحریم‌ها بیشترین تأثیر منفی را بر اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر جامعه دارد، در صفحه اینستاگرام خود نوشت: طبیعی است که مهم‌ترین بحث‌های دولت و بانک مرکزی بر نحوه تأمین کالاهای اساسی و داروهای مورد نیاز مردم متمرکز شود.
وی افزود: موانع و اشکالات سیستم توزیع موجب شده که علیرغم تأثیر اولیه ارز ۴۲۰۰ تومانیِ کالاهای اساسی در کنترل تأثیر شوک طرف عرضه، معایب آن به تدریج آشکار گشته و با افزایش قیمت آن‌ها در بازار، ضمن ایجاد رانت، موجب افزایش سطح عمومی قیمت‌ها شده است. رئیس‌کل بانک مرکزی ادامه داد: در واقع اختصاص ارز ترجیحی به کالاهای اساسی به علت طبیعت بازار در اقتصاد و ضعف سیستم توزیع و نظارت، نتوانسته در میان‌مدت از افزایش قیمت آنها جلوگیری کند و لذا به تدریج در بیشتر موارد یارانه از مصرف‌کننده فاصله گرفته و نصیب واسطه‌ها شده است.همتی اضافه کرد: بانک مرکزی، با جدیت دنبال آسیب شناسی این موضوع بوده و با ارائه گزارشات لازم، پیگیر موضوع است. دولت نیز مسئله را در دستور کار خود دارد و طبعاً تصمیم مناسب را در این خصوص اتخاذ خواهد کرد.گفتنی است، در اوایل بهمن ماه هم وی طی سخنانی گفته بود: اینکه در کنار توزیع ارز ۴۲۰۰ تومانی به دلیل عدم نظارت، کالا به نرخ مناسب به دست مردم نرسید یک معضل بزرگ است.
مصوبات دولت موجب افزایش نرخ ارز می‌شود
کامران ندری، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، چهار دلیل اصلی افزایش تقاضا برای ارز خارجی در ماه‌های پایانی هر سال را سفرهای خارجی، سال نو چینی، انتظارات تورمی و تقاضای سوداگرانه دانست و گفت: با این وجود، هیئت دولت بدون در نظر گرفتن شرایط بازار در این زمان، با مصوبات خود، تقاضای ارز را تشدید کرده است.
وی با انتقاد از معافیت‌های وارداتی آمده در مصوبات ارزی جدید دولت برای مرزنشینان، ملوانان و بازارچه‌های مرزی و همچنین مصوبه واردات بدون انتقال ارز از مناطق آزاد گفت: در شرایطی که کشور با محدودیت منابع ارزی مواجه است، با این نوع از معافیت‌ها کنترل واردات از دست دولت خارج شده و موجب افزایش تقاضا در بازار آزاد خواهد شد و به تبع آن نرخ ارز افزایش پیدا می‌کند.این کارشناس اقتصادی، سال نو چینی را به عنوان مهم‌ترین عامل افزایش تقاضای ارز در پایان سال دانست و توضیح داد: به طور کلی، در پایان هر سال چینی، بازرگانان ایرانی می‌بایست با طرف چینی خود تسویه کنند، همین موضوع نیز موجب افزایش تقاضا برای دریافت ارز می‌شود.ندری با اشاره به انتقاد رئیس‌بانک مرکزی به مصوبات ارزی دولت بیان کرد: مقاومت بانک مرکزی در برابر این نوع از معافیت‌ها به این دلیل است که ارز مورد نیاز برای این نوع از واردات در بازار آزاد تأمین می‌شود و عمدتاً منابع ارزی صرف واردات کالاهای کم اولویت می‌شود و در نهایت آنکه شاید بتوان گفت بخشی از افزایش تقاضا و بالا رفتن نرخ ارز در اسفندماه از مصوبات دولت ناشی می‌شود.