خوبی‌های دیگران را بیاموزیم
عن امیر‌المؤمنین(ع) عن رسول‌الله(ص): ان ابغض الناس الی‌الله تعالی من یقتدی بسیئه المؤمن و لایقتدی بحسنته.(1)
«امیر‌المؤمنین(ع) از قول پیامبر(ص) نقل می‌کنند که فرمود: مبغوض‌ترین افراد در پیشگاه خدای تعالی کسی است که از بدی‌ها و لغزش‌های مؤمن پیروی می‌کند اما کارهای نیک او را یاد نمی‌گیرد.»
- ان ابغض الناس الی الله تعالی من یقتدی بسیئه المؤمن و لا یقتدی بحسنته؛ ]این روایت را امیر‌المؤمنین(ع) از قول پیامبر(ص) می‌فرمایند.[ در معاشرت‌هایی که ما داریم، افراد گوناگون، هم خوبی‌هایی دارند، صفات حسنه‌ای دارند، محامدی دارند، هم لغزش‌هایی دارند، ضعف‌هایی دارند، نقص‌هایی دارند. بعضی‌ها که عاقلند، نگاه می‌کنند به حسنات دیگران و کارهای خوب آنها را یاد می‌گیرند؛ ‌]مثلا‌[ کوشای در درس است، یاد می‌گیرد؛ وقت‌شناس است، یاد می‌گیرد؛ دقیق و هوشمند است، یاد می‌گیرد؛ پرکار است، یاد می‌گیرد؛ ‌]اما[ بعضی نه، نگاه نمی‌کنند به خوبی‌های آنها؛ بدی‌ها را از آنها یاد می‌گیرند؛ این بلای عمومی‌ای است که ملت‌های مسلمان عقب‌افتاده، دوران‌های استعمار و بعد از استعمار، این رفتار را نسبت به اروپایی‌ها کردند. اروپایی‌ها، غربی‌ها صفات خوبی هم دارند، آن صفات خوب را یاد نگرفته؛ فرض کنید مردمانی هستند که وقت شناسند، خطرپذیرند، پیگیر در کارهایند که اینها جزو خصال اروپایی‌ها و غربی‌ها است و همین چیزها آنها را پیش برده اما اینها را یاد نگرفتند؛ صفات بد آنها را یاد گرفتند. ‌]مثلا‌[ آدمهایی هستند که در مسائل جنسی بی‌مبالاتند، آدم‌های دورو و متقلبی هستند، به دین و به فضایل انسانی و اخلاقی بی‌اعتنا هستند و از این قبیل؛ این چیزها را از آنها یاد گرفتند و آن صفات خوب و خصوصیات مثبت را که مایه پیشرفت آنها بوده و همان‌ها است که این ملت‌های غربی را با همه فسادهایشان نگه داشته- چون بالاخره خدای متعال برای هر شیء مثبتی یک اجر و پاداشی دارد و آن اجر و پاداشش همین است که
 ‌]فرمود[: «کلا نمد هولاء و هولاء من عطاء ربک» (2) هر دو ‌]دسته:[ اینان و آنان را از عطای پروردگارت مدد می‌بخشیم...» یاد نگرفتند. آنها آدم‌هایی هستند خطرپذیر، دنباله‌گیر، در راه‌های زندگی از حوادث نمی‌ترسند؛‌چه راه‌های دریاهای طوفانی را طی کردند برای اینکه به هندوستان برسند مثلا و آنجا را استعمار کنند. این همه طوفان، این همه زحمت، اینها خطرپذیری است. اینها صفات خوبی است؛ اینها را این ملتهای ما، مسلمان‌ها و عرب‌ها و همین‌هایی که می‌بینید، یاد نگرفتند اما ولگردی و بی‌عاری و زن‌پرستی و مسائل جنسی و عیاشی مشروب‌خواری و مانند اینها را یاد گرفتند، کراواتشان را یاد گرفتند، این لباس و فرهنگ و این چیزهایشان را یاد گرفتند. اینها «ابغض الناس» ‌]هستند.[ حالا در این روایت، «مؤمن» ذکر شده- حسنه المومن و سیئه المؤمن - و ما مثال در غیر مؤمن زدیم؛ در مؤمنین هم همین‌جور است؛ شما نگاه می‌کنید به یک نفری از دوستانتان، می‌بینید که آدم زرنگی است، پول دربیاور است، پشت هم‌انداز است، جفت و جور می‌کند، از این کارها می‌کند؛ به آن صفت نگاه می‌کنید اما به آن برادر دیگر شما که آدم پارسایی است، آدم پاکدامنی است، نگاه نمی‌کنید. این همین «ابغض‌الناس الی‌الله ‌]تعالی[ من یقتدی بسیئه المؤمن و لا یقتدی بحسنته» است.
* شرح حدیث در ابتدای درس خارج، 1383/10/20 به نقل از کتاب: نسیم سحر
 _______________________
1- نوادر راوندی، ص 100           2- سوره اسراء، بخشی از آیه 20