فرصت 388 میلیارد دلاری بازسازی سوریه پیش روی اقتصاد ایران
هزینه بازسازی سوریه حدود ۳۸۸ میلیارد دلار برآورد میشود، ظرفیتی که با حضور سازنده ایران، اقتصاد دو کشور را با توسعه هر چه بیشتری همراه خواهد ساخت.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، کشور سوریه در دهههای گذشته همواره از هم پیمانان و دوستان صمیمی و نزدیک نظام جمهوری اسلامی ایران به شمار میرفته است.
در طول جنگ شش ساله سوریه با گروههای معاند، بسیاری از زیرساختهای این کشور ویران و شبکههای آب و فاضلاب، بیمارستانها، مدارس، دانشگاهها، واحدهای مسکونی، نیروگاههای برق و حتی بخشی از چاههای نفت و گاز این کشور به تلی از خاک تبدیل شد.
برآوردهای سازمان ملل نیز موید این واقعیت است که بازسازی سوریه، قریب به ۳۸۸ میلیارد دلار هزینه در بر خواهد داشت، عدد و رقمی که در صورت حضور ایران در عرصه سازندگی این کشور، همچون دوران جنگ و مقابله با هجمه خونین گروههای جنایتکار تکفیری، اقتصاد ایران را با تحولات جدی، شکوفایی و رونق قابل توجهی همراه خواهد ساخت.
استقبال سوریها
آنچنانکه اخبار منعکس شده در رسانهها نشان میدهد، بشار اسد، رئیسجمهور سوریه عنوان کرده، باید شرکتهای ایرانی در روند و پروسه بازسازی سوریه در اولویت قرار گیرند و در شرایطی که بسیاری از کشورها همچون ترکیه، چین و... درصدد حضور جدی در بازسازی این کشور هستند، تا در سایه آن منافع اقتصادی حداکثری مورد نظر خویش را تامین کنند، در اولویت قرار گرفتن شرکتهای ایرانی در حوزه بازسازی سوریه فرصتی مناسب و مغتنم، برای تسریع شکوفایی و توسعه اقتصادی ایران به شمار میرود.
چندی پیش، عدنان محمود؛ سفیر سوریه در ایران بااشاره به اهمیت توافقات تجاری میان تهران و دمشق بر موضوع اولویت شرکتهای ایرانی در فرایند بازسازی سوریه تاکید کرد.
بر اساس اخبار موجود، در آیندهای نزدیک معاون اول رئیسجمهور به سوریه سفر خواهد کرد، سفری که به تبع میباید در کنار دستاوردهای سیاسی و امنیتی زمینه و بستر تحقق موفقیتهای اقتصادی برجستهای را برای ایران، فراهم آورد.
سفیر سوریه در ایران هم در ارتباط با این سفر عنوان کرده، اراده و خواست دولت سوریه بر تقویت روابط استراتژیک با جمهوری اسلامی ایران و حرکت به سمت همگرایی اقتصادی میان دو کشور است و به واقع عزم دولت سوریه بر این امر استوار است تا بخش خصوصی ایران، در تمامی مراحل بازسازی سوریه همکاری و مشارکت لازم را لحاظ کند.
پیشتر از این نیز، حموده یوسف صباغ؛ رئیسمجلس سوریه نیز در دیدار با علی اکبر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری گفته بود، روند سازندگی سوریه باید بصورتی محقق شود که ایران یکی از شرکای اصلی در بازسازی سوریه بعداز جنگ محسوب شود.
مجموعه اظهار نظرهای مقامات سوری بیانگر علاقه وافر آنها به حضور ایران در امر سازندگی سوریه است، اما این سؤال مطرح است که ایران تا چه میزان از چابکی و پویایی لازم برای حضور حداکثری در حوزه بازسازی و آبادانی سوریه، به معنای واقعی کلمه و بصورتی عملیاتی و اجرایی برخوردار است.
مراودات تجاری ضعیف
بنابر مطالعات انجام شده، ایران یکی از شرکای اصلی تجاری با سوریه محسوب میشود که البته رقم این مراودات و مناسبات تجاری آنچنانکه باید قابل توجه و برجسته به نظر نمیرسد.
بنابر بررسیهای انجام شده در سال ۱۳۹۵، واردات سوریه از ایران به نسبت کل واردات این کشور، حدود هشت و سه دهم درصد برآورد شده که طبعا عدد چندان قابل توجهی به نظر نمیرسد.
عمده اقلام صادراتی ایران به سوریه مشمول شیرآلات بهداشتی، اوره، مخمرهای فعال، شیرخشکهای صنعتی، مکملهای دارویی، آرد گندم، روغنهای سبک و... میشود و عمده واردات ایران از کشور مذکور نیز به فسفات، زیتون، نخ، ضایعات باتری، پارچه، اسیدهای چرب، مصنوعات پلاستیکی، ورقههای داغ زنی و... معطوف میشود.
با همه این اوصاف، سوریه یکی از ۴۰ کشور جهان محسوب میشود که بر اساس ردهبندی سازمان توسعه تجارت، در اولویت نخستِ بازار هدف تجارت با ایران قرار دارد.
در این میان، برخی کارشناسان معتقدند، به رغم روابط بسیار نزدیک سیاسی و امنیتی تهران با دمشق، سطح و عمق روابط اقتصادی طرفین، به فراخور ظرفیتهای بالقوه موجود، کافی به نظر نمیرسد و میباید در این حوزه نیز، روابط فی ما بین، به مانند حوزههای سیاسی، امنیتی و نظامی ارتقاء پیدا کند.
چندی پیش، کیوان کاشفی، رئیسشورای بازرگانی ایران و سوریه در گفتوگویی با رسانهها، اظهار کرد: سطح روابط اقتصادی ما به نسبت سطح روابط سیاسی بسیار اندک است که به نظر میرسد این نقیصه یک حلقه مفقوده در روابط بینالمللی ما محسوب میشود.
فرصتی برای بخش خصوصی
کاظم صدیقی؛ یکی از فعالان حوزه تولید مصالح ساختمانی، بااشاره به مشکلات اقتصادی مراکز تولیدیِ مصالح ساختمانی ایران در سالیان اخیر اظهار کرد: رکود حاکم بر بخش مسکن، مشکلات بسیاری را برای تولیدکنندگان مصالح ساختمانی ایجاد کرده و در چنین شرایطی، حضور فعالان این حوزه در سوریه، فرصتی ویژه و مغتنم برای مرتفع سازی مشکلات و نارساییهای اقتصادی این بخش محسوب میشود.
در ۲۴ مردادماه امسال، حسین عرنوس، وزیر مسکن سوریه نیز، در نشستی با هیئت اقتصادی ایران از ورود بخش خصوصی کشورمان در روند بازسازی مناطق ویران شده خبر داد و پیرو این نشست مقرر شد بخش خصوصی ایران پروژه ساخت ۳۰ هزار واحد مسکونی در استانهای حُمص، اَدلَب و دمشق را در دستور کار قرار دهد.
علی اصغر محمدی نامور؛ یکی از فعالان حوزه تولید مواد غذایی ضمناشاره به توانمندیهای ایران در بخش صنایع غذایی اعلام کرد: در حال حاضر تولیدات ایران در بخش مذکور از ضریب کیفی مطلوب و مرغوبی برخوردار هستند که در صورت انعقاد توافقنامههای مقتضی، میتوان بخش قابل توجهی از بازار مذکور در سوریه را، در سایه تولیدات ایرانی، به دست آورد.
وی افزود: یکی از الزامات تحقق چنین امری، به تسهیل حملونقل هوایی معطوف میشود که به تبع به دلیل تسریع فرآیند زمانی نقل و انتقال محصولات غذایی، امکان صادرات بخش قابل توجهی از محصولات، از خاک ایران به کشور سوریه محقق خواهد شد.
حسین سلاح ورزی؛ نایبرئیساتاق بازرگانی ایران نیز در گفتوگویی با رسانهها، در تشریح عمدهترین کانونهای مورد نظر بخش خصوصی ایران برای فعالیت اقتصادی و عمرانی در خاک سوریه، گفت: صنعت ساختمان، پل سازی، راهسازی، صنایع مرتبط با سیمان، فولاد، کاشی، سرامیک، راهاندازی تاسیسات آب، برق و تعمیر مراکز بهداشتی و درمانیِ سوریه، از نمونه حوزههایی به شمار میرود که بخش خصوصی بر روی آن تحقیق کرده و بنا دارد با برنامهریزی لازم در این زمینهها ورود کند.
ضرورت انعقاد پیمان پولی دوجانبه
انعقاد پیمان پولی دو جانبه میان ایران و سوریه نیز، از دیگر مواردی است که از مدتها پیش مطرح شده، اما تاکنون عملیاتی نشده است.
در این خصوص حسن دانایی فرد، دبیر ستاد توسعه روابط اقتصادی با عراق و سوریه اعلام کرده که آماده استفاده از پولهای ملی و تاسیس بانک مشترک با سوریه هستیم. وی نیز معتقد است ظرفیت تجاری و اقتصادی میان ایران و سوریه بیش از رقم فعلی است و باید از این ظرفیت به نحو شایسته و هر چه مطلوب تری استفاده شود.