سهم جوانان در عرصه‌های اجرایی پس از انقلاب اسلامی - بخش دوم
استواری نظام اسلامی بر پایه فکری جوانان
جوانان سرمایه‌های اصلی جامعه محسوب می‌شوند و نقش تعیین‌کننده‌ای در آینده و پیشرفت کشور دارند.
تفاوت جوان پس از انقلاب با قبل از آن در نوع پوشش، ظاهر و یا معیارهای مادی و ظاهری نیست، بلکه جوانان امروز، خود را سهیم در توسعه و عمران کشور می‌دانند و می‌خواهند از هر طریق ممکن جامعه‌ای آباد، سرافراز، پیشرفته و سربلند بسازند و با تهاجم وارداتی و عموما غربی مقابله کنند.
40 سال از تحقق انقلاب اسلامی ایران می‌گذرد و در این سال‌ها دشمنان نظام و انقلاب از هر فرصت ممکن برای ضربه‌زدن به انقلاب استفاده کردند و در این میان جوانان کشور را هدف قرار دادند، چراکه به خیال خود تصور می‌کردند جوانان ذهنی پاک و بی‌آلایش دارند و سریع تحت تأثیر قرار می‌گیرند، اما آن چه که باعث تداوم و سرافرازی این انقلاب شد، حمایت و پشتیبانی آحاد مردم به ويژه جوانان از این انقلاب بود.
نیروی انسانی، ثروت اصلی جوامع
علی رئوفی یک پژوهشگر مسائل اجتماعی و استاد دانشگاه در این باره می‌گوید: «ثروت اصلی جوامع را نه در منابع زیرزمینی آن، بلکه باید در نیروی انسانی آن جست‌وجو کرد، تجربه 40 ساله انقلاب اسلامی ایران نشان می‌دهد که جوانان چگونه فداکاری و از جان گذشتگی کرده و با انواع هجمه‌های فرهنگی و... مقابله نموده‌اند، به طور مثال 8 سال دفاع مقدس یکی از مصادیق بارز جوانگرایی است و دستاوردها و موفقیت‌هایی که حاصل شد، نتیجه از خودگذشتگی، حماسه و ایثار جوانانی بود که در عرصه نظامی و دفاعی به موفقیت‌هایی رسیدند که جهان را نیز مات و مبهوت کرد.»
وی اضافه می‌کند: «با تجربیاتی که از اقدام و عمل جوانان انقلابی در عرصه‌های مختلف داریم زمان آن رسیده که جوانگرایی را وارد بدنه مدیریتی کشور کنیم و از حضور جوانان هوشیار و موفق در همه زمینه‌ها بهره ببریم.»
انتصاب‌های مدبرانه رهبری متمایل به جوانگرایی
جدیدترین انتصابات رهبری نشان دهنده این است که جونگرایی در نهادهای حکومتی ایجاد شده است. همه این انتصابات یک ویژگی بارز و مهم دارد و آن هم انتخاب چهره‌های جوان برای ماموریت‌های مهم و دشوار است.
رهبر معظم انقلاب اخیرا در حکمی آیت‌الله آملی لاریجانی را به عنوان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام برگزیدند. آیت‌الله آملی لاریجانی 58 ساله به ریاست مجمعی برگزیده شد که عموما به لحاظ سنی از او بزرگترند.
رهبر معظم انقلاب همچنین آملی لاریجانی را به عضویت شورای نگهبان نیز درآوردند، شورایی که فقهای آن از پیران و ریش‌سفیدان انقلاب هستند. برخی از ناظران معتقدند که حالا آیت‌الله آملی لاریجانی می‌تواند یکی از گزینه‌های دبیری شورای نگهبان در آینده نیز باشد.
دومین انتصاب حکم رهبر انقلاب برای حجت‌الاسلام والمسلمین حاج «علی اکبری» است. براساس این حکم این روحانی 54 ساله به عنوان امام جمعه موقت تهران منصوب شده است. این انتصاب نیز به عنوان یکی از نشانه‌های جوانگرایی از سوی رهبر معظم انقلاب قابل تفسیر است. رهبر انقلاب پیشتر نیز احکام دیگری صادر کرده بودند که در همین راستا دیده می‌شود. ایشان شهریورماه در حکمی حجت‌الاسلام شیخ «مصطفی رستمی» را به عنوان رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها منصوب کردند و در همین ماه رهبر انقلاب در حکم دیگری دکتر «محمدهادی مفتح» را به عنوان رئيس جدید مرکز اسلامی هامبورگ معرفی کردند، مفتح متولد سال 1346 در قم است. او را نیز می‌توان در جمع انتصابات جوان رهبر انقلاب قرار داد.
مردادماه نیز رهبر انقلاب حجت‌الاسلام «محمد قمی» را به ریاست سازمان تبلیغات اسلامی منصوب کردند این انتصاب در نوع خود بسیار جالب توجه بود محمد قمی متولد 1360 است و 37 سال سن دارد. در نهادهای نظامی نیز که زیرنظر رهبر معظم انقلاب قرار دارند، جوانگرایی در دستور کار قرار گرفته و چندی پیش فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء تغییر کرد و «سعید محمد» با 50 سال سن جایگزین سردار عبداللهی شد.
نکته قابل ذکر این است که جوانگرایی در فرماندهان نظامی به راحتی امکان‌پذیر نیست و عموما تغییر فرماندهان نظامی با محافظه‌کاری و مصلحت سنجی‌های فراوان انجام می‌گیرد، اما این موارد نشان می‌دهد همگام با طرح کنار گذاشتن بازنشستگان از پست‌های دولتی رهبر انقلاب نیز به دنبال جوانگرایی در نهادهای زیرمجموعه رهبری هستند بااین حال رهبر انقلاب ملاحظاتی هم در این باره دارند، چندی پیش در جریان درس خارج فقه رهبر انقلاب، طلبه‌ای انتقاد کرده بود که چرا برخی بازنشستگان با نظر رهبر انقلاب به کار برمی‌گردند، رهبر انقلاب در واکنش به این انتقاد ملاحظه خود را درباره قانون منع به کارگیری بازنشستگان این گونه بیان کردند که قانون بازنشستگان یک قانون بسیار خوبی است، این از آن قوانینی است که ما به آن احتیاج داشتیم، جایش هم خالی بود. این قانون در واقع حلقه بسته مدیریتی را که گاهی اوقات در بعضی از جاها سال‌های سال طول می‌کشد این حلقه مدیریتی بسته را باز می‌کند، راه را برای جوان‌ها می‌گشاید که بتوانند خودشان را برسانند به مراکز مدیریتی. بنابراین اصل قانون، قانون خوبی است، اما اطلاق قانون، اطلاق درستی نیست. یعنی این که هر بازنشسته‌ای باید به کار گرفته نشود، این اطلاق درست نیست، چون بعضی از افراد هستند مثلا 30 سال هم خدمت کرده‌اند، بازنشسته هم شده‌اند، فرض کنید که 20 ساله بوده، 18 ساله استخدام شده، حالا هم یک مردی 48 ساله یا 50 ساله است، وقت کارش است، تجربه خوبی هم پیدا کرده، جایگزین هم ندارد. این است دیگر، قانون این را هم شامل می‌شود، اما مشمول قانون نسبت به اینجور آدم‌هایی که کم و بیش پیدا می‌شوند و ممکن است زیاد هم نباشند، درست نیست.
این نگاه رهبری نشان می‌دهد که رهبر انقلاب جوانگرایی در سیستم مدیریتی را با شرایطی می‌پذیرد و قائل به این نیستند که تمام مدیران بازنشسته را باید کنار گذاشت.
به این ترتیب رهبر معظم انقلاب با این که معتقدند که جوانان هدایای نفیس الهی هستند و مسئولین باید این امانت‌ها را گرامی بدارند(28 مهر 1395) اما به تجربه مدیران و افرادی که سال‌ها خدمت کرده‌اند و در این راه سرد و گرم روزگار را چشیده و با سختی‌های کار آشنا شده‌اند نیز اهمیت فراوان می‌دهند و معتقدند که باید از تجربه این افراد استفاده کرد.
نقش‌آفرینی جوانان در عرصه‌های مختلف
در سال‌های پس از انقلاب، جوانان در بسیاری از عرصه‌ها طلایه‌دار و پیشرو بوده و گام‌های سریعی در جهت توسعه و عمران کشور برداشته‌اند، به نحوی که بسیاری از پیشرفت‌ها و توفیقات در سایه نقش‌آفرینی عناصر جوان این مرز و بوم حاصل شده است.
پیشرفت‌های اقتصادی، عمرانی، کشاورزی، فعالیت‌های هسته‌ای، موفقیت‌های پزشکی، داروسازی، شیمی، فیزیک و... همه و همه مرهون حضور جوانانی پرافتخار و غرورآفرین است که باعث سربلندی ایران اسلامی شدند.
«علی مرادی» مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی در میزگرد جنبش دانشجویی و مطالبه جوان‌سازی اداره کشور به موضوع مهم جوانگرایی و لزوم به کارگیری نیروهای فعال و جوان در عرصه مدیریتی و دستگاه‌های دولتی اشاره می‌کند و می‌گوید: «جوانگرایی همواره از شعارهای مهم بعد از انقلاب بوده و تقریبا کمتر دوستی را می‌بینیم که این شعار را دستاویز گفتمان دولت خود قرار نداده باشد.»
وی اضافه می‌کند: «جامعه ما جامعه جوانی است. قشر جوان جامعه بخش مهمی از بدنه اجتماعی را تشکیل می‌دهد و طبیعتا افراد جوان در مناصب اجرایی بهتر می‌توانند با مردم همزادپنداری کرده و مشکلات جامعه و جوانان را درک و برای آنها برنامه‌ریزی کنند.»
این مسئول بسیج دانشجویی همچنین تاکید می‌کند: «مدیران اشرافی نمی‌توانند مشکلات طبقه ضعیف و محروم جامعه را درک کنند و اشرافیت سمی برای انقلاب ما است. مدیران دولتی سالخورده و بازنشسته که در عرصه اجرایی و مشخصا دولت که میداندار امور اجرایی است کار و فعالیت می‌کنند با دغدغه‌های جوانان جامعه و مشکلات آنها بیگانه هستند و طبیعتا نمی‌توانند میداندار خوبی برای عرصه اقتصاد علم و فناوری و فرهنگ باشند.»
وی تصریح می‌کند: «عده‌ای هم با این توجیه که مدیران جوان آرمانگرا هستند و غیرواقعی و فضایی کار می‌کنند، همواره تابلوی ورود ممنوع را روبه‌روی جوانان قرار داده و مجوز حضور خود را در مجموعه‌های دولتی صادر می‌کنند، در حالی که بارها رهبر معظم انقلاب همین ویژگی آرمانگرایی جوانان را ستایش و آن را لازمه نگاه به آینده کشور دانسته‌اند. جوانان از توان و انرژی بالایی برای فعالیت‌های شبانه‌روزی برخوردارند و می‌توانند در پی‌ریزی و ساختن جامعه و نهایتا پیشرفت جامعه گام‌های موثری بردارند.
«فریدون احمدی» نماینده مردم زنجان و طارم و نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در این باره می‌گوید: «این مصوبه یکی از بهترین مصوبات مجلس شورای اسلامی دوره دهم محسوب می‌شود، چرا که با تحقق این موضوع فضای جدیدی در کشور ایجاد می‌شود و عده‌ای از افرادی کنار می‌روند که به هیچ قیمتی پست‌های مدیریتی را رها نمی‌کنند و قصد ندارند توفیق خدمت را که تاکنون چندان هم در آن کارآمد نبوده به افراد دیگر بسپارند.
وی اضافه می‌کند: «روح این قانون موضوعی نیست که بتوان در اجرا و ابلاغ آن تاخیر ایجاد کرد و با تحقق این قانون بسیاری از استانداران، معاونان وزیر، مدیران رده بالا و میانی از سیستم مدیریت دولتی کنار گذاشته شوند.
سهم جوانان در مدیریت
با مشاهده میانگین سنی مدیران کشور می‌توان به این حقیقت دست یافت که جای جوانان در مناصب دولتی کمرنگ و حتی خالی است و هنوز مدیران جوانی که بتوانند جای مدیران قبلی را بگیرند آموزش لازم را ندیده‌اند یا فرصتی برای جایگزینی پیدا نکرده‌اند.
«محسن ادهمی» جوان 31 ساله که در حال حاضر مدیریت یک بیمارستان در شهر قزوین را برعهده دارد، در این باره می‌گوید: «مدیریت جوانان می‌تواند بسیاری از مشکلات را حل کند، چرا که جوانان با شور و انرژی که دارند، می‌توانند مشکلات و نقاط ضعف را شناسایی و از منابع موجود در جهت حل مشکلات استفاده کنند.»
وی اضافه می‌کند: «یکی از دلایل موفقیت بیمارستان ما وجود تیم جوانی است که همه متولد دهه 60 هستند و علی‌رغم این که در حوزه سلامت، پیشکسوت زیاد است، ولی انتصاب مدیران جوان در وزارتخانه و دانشگاه علوم پزشکی نهادینه شده است به خصوص در رشته مدیریت بیمارستان که جوانان به بدنه ورود کرده‌اند.»
مدیر بیمارستان شهید رجایی قزوین خاطرنشان می‌کند: «مدیران میانی و رده پایین از انتخاب مدیران جوان بیشتر احساس خطر می‌کنند، احساس خطری که در مدیران کلان خیلی دیده نمی‌شود، چرا که مدیران هم‌رده نمی‌توانند قبول کنند که مدیران جوان وارد کار شوند و می‌ترسند که منافعشان به خطر بیفتد.