تعلل پنجساله دولت برای حذف یارانه ثروتمندان
در شرایطی که براساس قوانین بودجه سالهای گذشته دولت مکلف به حذف یارانه ثروتمندان بوده است، طی پنج سال گذشته هیچ تلاش موثری برای حذف یارانه ثروتمندان رخ نداده است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، گرچه دولت معتقد است «به وظیفه خود برای غربالگری یارانهبگیران عمل کرده اما مجوز قانونی برای اجرای آن را نداشته است» اما مروری بر قوانین بودجه و آنچه دولت انجام داده است، چنین موضوعی را تائید نمیکند؛ چراکه حداقل در سه قانون بودجه به صراحت دولت مکلف به حذف یارانهبگیران پردرآمد بوده و مجوز لازم در این رابطه را داشته است، ولی گزارش عملکرد هدفمندی آن را نشان نمیدهد.
در قانون بودجه ۱۳۹۳ که اولین قانون بودجه دولت یازدهم بود، دولت مکلف شد طبق بند (و) تبصره (۲۱) یارانه نقدی را صرفاً به سرپرستان خانوارهای متقاضی که به تشخیص دولت نیازمند دریافت یارانه باشند، پرداخت کند مشروط به اینکه مجموع درآمد سالانه آنها کمتر از رقم تعیین شده توسط دولت باشد.
با این حال در سال ۱۳۹۳ دولت ثبتنام مجدد از متقاضیان دریافت یارانه را انجام داد، اما نتیجه آن تعدادی کمتر از سه میلیون نفر ثبتنام نکردند که بخشی به دلیل انصراف و بخشی هم به دلیل برخی مشکلات در ثبتنام بود و بازهم تا مرز ۷۵ میلیون نفر در جمع یارانهبگیران قرار گرفتند.
اما طبق تبصره (۲۰) قانون بودجه ۱۳۹۴ دولت موظف شد یارانه خانوارهای پردرآمد را قطع کند. در ادامه، حذف یارانهبگیران در قانون بودجه ۱۳۹۵ جدیتر شد تا جایی که مجلس جزئیات حذف و گروههای مورد نظر را نیز در قانون آورد ولی در نهایت طبق آن عمل نشد.
نتیجه الزامات قوانین بودجه ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ برای غربالگری یارانهبگیران و حذف پردرآمدها تنها اعلامی مبنی بر این بود که حدود چهار میلیون نفر حذف شدهاند که از این تعداد با توجه به اعتراضی که صورت گرفته بود حدود ۹۰۰ هزار بار دیگر به جمع یارانهبگیران برگشتهاند و دولت رسماً به حذف گروههای پردرآمد مشخص شده در قانون ورود نکرد.
در قانون بودجه ۱۳۹۶ صراحتی در مورد حذف یارانهبگیران وجود نداشت و این اختیار ایجاد شد که اگر افراد تمایلی به انصراف داشتند یارانه خود را برای اموری خاص اختصاص دهند!
اما تبصره (۱۴) قانون بودجه ۱۳۹۷ که مورد توجه سازمان برنامه و بودجه برای حذف پردرآمدها بوده و اعلام کرده که پیشنهاد دولت برای پرداخت به نیازمندان مورد پذیرش قرار نگرفته است، بر حذف سه دهک بالایی تاکید دارد و رسماً به دولت مجوز حذف پردرآمدها و به تبع آن پرداخت یارانه به نیازمندان و دهکهایی پایین را داده است.
این در حالی است که اعلام مسئولان و البته گزارش عملکرد هدفمندی یارانهها در نیمه اول امسال نشانی از حذف در سال جاری نداشت و تقریباً پرداختها برای همه افراد حاضر در لیست سازمان هدفمندی انجام شده است.
لایحه بودجه ۱۳۹۸ هم که فعلاً در دست بررسی در کمیسیون تلفیق مجلس قرار دارد با پیشنهاد دولت برای حذف دهکها بالای درآمدی از طریق استانها همراه است؛ به طوری که از طریق تفویض اختیار به استانداران برای حذف سه دهک بالای درآمدی در استانها، آنها بتوانند به غربالگری یارانهبگیران مناطق خود وارد شوند و منابع ناشی از آن را صرف پروژههای عمرانی استان کنند.
این پیشنهاد دولت برای سال بعد هم به معنی الزام برای حذف پردرآمدها نیست و اگر استاندار بتواند این کار را انجام خواهد داد. این در حالی است که منابع پیشبینی شده برای پرداخت یارانه نقدی در سال آینده حدود ۴۲ هزارمیلیارد تومان است که نشان میدهد دولت منابع لازم برای حدود ۷۸ میلیون نفر را در نظر گرفته است، حال اگر حذفی انجام شد بودجه آن در جایی دیگر صرف خواهد شد.