الهام رضايي
هميشه از قشر دانشجو به عنوان قشر پويا و فعال جامعه ياد مي‏شود؛ قشري که به فراخور سن و موقعيتش، لبريز از هيجانات، احساسات و سرزندگي است. در اين ميان، اگر اين انرژي و هيجانات خوب، سمت و سو داده شود، بي شک جامعه به شور و نشاط مضاعفي دست مي‏يابد. اهميت اين موضوع ما را به ميان دانشجويان مي‏کشاند؛ تا در قالب يک گپ خودماني، سهمشان را از ورزش بسنجيم.
آقای محمديان يکي از دانشجوياني است که در کنار تحصيل، دغدغه ورزش را هم در ذهن دارد. وي با بيان اين که اکثر دانشجويان خارج از زمان درس و تحصيل، داراي فراغتي مي‏باشند، مي‏گويد: اين فراغت براي برخي دانشجوها، اندک و براي عده‏اي بيشتر مي‏باشد. پس برنامه‏ريزي در اين خصوص، امري لازم به نظر مي‏رسد؛ حال آنکه بي‏توجهي به اين امر مهم، باعث شده که شاهد مشکلات و معضلاتي باشيم که شايد مهم‏ترين آنها، بروز افسردگي، نوعي رخوت و سستي و ايجاد نگراني‏هاي مزمن ذهني در دانشجويان است.
وي درخصوص علت اين مسئله مي‏گويد: قطعاً عدم دسترسي دانشجويان به امکانات ورزشي، مناسب نبودن زمان و عدم تطابق برنامه‏ريزي‏هاي درسي با ساعات و فعاليت‏هاي ورزشي، گراني هزينه‏هاي ثبت‌نام و خستگي ناشي از تحصيل، مهم‏ترين علل نپرداختن دانشجويان به مقوله ورزش است.
خانم حائري‏نيا که خود را ورزشکار و ورزش دوست معرفي مي‏کند، مي‏گويد: من سال‏هاست که در برنامه زندگي‏ام، ورزش را جاي داده‏ام و با پرداختن به رشته واليبال، شور و نشاط خاصي را براي خودم ايجاد کرده‌ام؛ اما اين که بتواني در مقام يک دانشجوي خانم، هميشه به ورزش بپردازي، کمي دشوار به نظر مي‏رسد؛ زيرا اکثر بانوان در کنار تحصيل، عهده‏دار مسئوليت‏هايي در خانه و زندگي‏شان مي‏باشند؛ همان گونه که مردان نيز دغدغه کار و تأمين مخارج زندگي دارند و به همين علت، اين قشر، زمان کافي براي پرداختن به مقوله ورزش را ندارد، و براي همين دانشجويان، رسيدگي به امر مهم سلامت جسم و روح را جزء اولويت‏هاي کاري خود قرار نداده‏اند و در واقع، سلامت را فداي ساير فعاليت‏ها و وظايف مي‏کنند.
همچنين يکي ديگر از مشکلات بانوان دانشجو و شاغل که اين روزها به اقتضاي نوع زندگي و بالا رفتن هزينه‏ها، تعدادشان کمتر از مردان نمي‏باشد، عدم هماهنگي ساعات فعاليت‏هاي باشگاه‏هاي ورزشي با ساعات فراغت اين قشر مي‏باشد. متأسفانه برنامه‏هاي ورزشي عموماً ويژه مردان شاغل در نظر گرفته مي‏شود. اين در شرايطي است که در حوزه مسئوليت‏هاي کاري، هيچ تفاوتي بين بانوان و آقايان وجود ندارد، پس اگر بانوان در ابعاد مختلف جسمي، روحي و رواني مورد توجه قرار گيرند، علاوه ‌بر بالا رفتن سطح شادابي در نهادهاي مرتبط دانشگاه، خانواده و... بازدهي آنان نيز افزايش مي‏يابد.
آقای درخشان، ديدگاه ديگري را ارائه مي‏دهد. وي مي‏گويد: وقتي واحد تربيت بدني دانشگاه در بسياري از موارد، ساده و هيچ انگاشته مي‏شود، چگونه مي‏توان به پرداخت و صرف وقت دانشجويان در امر ورزش، خوش بين بود. وي اضافه مي‏کند: به راستي چقدر موضوع ورزش در دانشگاه‏ها جدي گرفته مي‏شود و چه ميزان از دانشگاه‏هاي کشورمان خود را ملزم کرده‌اند که تيم و تشکيلاتي داشته باشند؟
اين در حالي است که با ترفند دشمنان اسلام و نظام، شاهد نفوذ و رواج بمب‏هاي ثانيه‏اي اين بد انديشان مي‏باشيم؛ بمب‏هايي که گاهي در قالب مواد، برخي به شکل وسيله و بعضي به صورت فکر و ايده، به نهادهاي مختلف جامعه و به ويژه دانشگاه، نفوذ يافته‏اند؛ تا سلامت قشر پوياي جامعه و کشورمان را به مخاطره اندازند. بي‌شک پرداختن جدي به مقوله ورزش در چنين نهادهايي، نه تنها بهترين جايگزين، بلکه حکم يک سد و مانع در قبال ترفندهاي ثانيه‏اي و شوم بدانديشان را داراست.
در شرايط کنوني، نقش بي‏تحرکي به عنوان يکي از عوامل اصلي در شيوع بيماري‏ها و بروز مرگ، حائز اهميت است. ورزش علاوه‌ بر آنکه از بروز بسياري از بيماري‏ها جلوگيري مي‏کند، نقش درماني را هم از نظر علم پزشکي بر عهده مي‏گيرد؛ چنانکه مي‏تواند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد؛ از ميزان کلسترول خون بکاهد؛ خطر ابتلا به بيماري ديابت غير ارثي را کاهش دهد؛ ايمني و مصونيت بدن را افزايش بخشد؛ توانايي بدن در برابر عفونت‏ها را بالا ببرد؛ از بروز سکته يا حملات قلبي، جلوگيري کند؛ طول عمر را افزايش دهد؛ استخوان‌سازي کند؛ مغز را به فعاليت وا دارد و وضعيت مزاجي را بهبود بخشد.
طبق دستور‌العمل مرکز بين‌المللي پيش‏گيري و مهار بيماري‏ها، همه افراد بزرگ‏سال بايد حداقل 5/2 ساعت در هفته، ورزش و فعاليت فيزيکي داشته باشند؛ اما اغلب افراد به ويژه زنان، از ورزش کردن سر باز مي‏زنند.
خانم متقيان با تأييد اين اظهارات پزشکي، خاطرنشان مي‌کند: متأسفانه ورزش در الفباي زندگي ايرانيان، نهادينه نشده است و اين امر باعث مي‏شود که همه افراد جامعه در هر قشر و موقعيتي و به هر بهانه‏اي، از پرداختن به ورزش امتناع کنند. اين مسئله در ميان دانشجوياني که داراي مشغله ذهني و کاري مي‏باشند، صورت جدي‏تري به خود مي‏گيرد. عملي بودن برخي واحدها و درس‏هاي دانشگاهي که مستلزم صرف زمان بيشتري است، گراني برخي کتاب‏ها و جزوه‏هاي دانشگاهي، ناکافي بودن امکانات ورزشي و حتي مکان‏هاي ورزشي و باشگاه‏ها، عدم تجهيز دانشگاه‏ها به برخي وسايل ورزشي، نبود کادر ورزشي در محيط‏هاي دانشگاهي و ‌اشتغال درصد قابل توجهي از دانشجويان، همه و همه از عوامل مهجور ماندن دانشجويان از مقوله ورزش مي‏باشند.
حال اين سؤال مطرح است که با توجه به مشغله ذهني و جايگاه دانشجويان، کدام ورزش‏ها اولي‏تر مي‏باشند؟
پزشکان و متخصصان ورزشي، نرمش تحت نظر مربيان کارآزموده را براي همه اقشار جامعه توصيه مي‏کنند. پياده روي و ورزش‏هايي همچون واليبال، بسکتبال، پينگ‌پنگ، تنيس و شنا، از ورزش‏هاي مفيدتر مي‏باشند؛ اما در کنار اين ورزش‏ها، ورزش‏هاي چشم، حافظه، تمرکز، ورزش‏هاي فکري و تندخواني، اهميت بيشتري دارند.
براساس اظهارات برخي دانشجويان، واحد تربيت بدني در دانشگاه‏ها، جدي گرفته نمي‏شود؛ اما اين تمام قضيه نيست؛ زيرا بسياري از دانشجويان هم با ناديده گرفتن اين واحد، يا در صدد حذف آن بر مي‏آيند که در اين بين حتي انديشه گرفتن معافيت ورزشي را در سر مي‏پرورانند و يا با بي‏ميلي و حداقل نمره، آن را پاس مي‏کنند؛ حال آنکه اين واحد مي‏تواند در بروز استعدادهاي دروني، کارساز واقع شود و چه بسا پس از فراغت از تحصيل، به عنوان يک رشته ورزشي و يا تفريحي‌- سرگرمي دنبال شود.
خوشبختانه در سال‏هاي اخير، در اکثر مکان‏هاي عمومي، مانند پارک‏ها، فرهنگسراها و... شاهد استقرار وسايل و امکانات ورزشي مي‏باشيم؛ اما اين کار در بسياري از دانشگاه‏هاي کشورمان هنوز انجام نشده است و اين محيط‏ها هنوز پذيراي ورزش دوستان و دانشجويان علاقه‏مند به سلامت روح و روان نيستند.
شايد وقت آن رسيده باشد که بپذيريم دانشگاه‏هاي کشورمان در کنار کتابخانه، سالن آمفي تئاتر، بوفه و... نيازمند سالن‏هاي ورزشي هم مي‏باشند؛ آن هم در شرايطي که در هر لحظه جوانان ما با ترفندي از دشمنان مورد هجمه فرهنگي قرار مي‏گيرند و قطعاً پرداختن به مقوله ورزش، مي‏تواند آنان را به سوي سلامت، سوق دهد و در قبال ويروس‏هاي بيگانگان، واکسينه سازد. سالم سازي دانشگاه‏ها و بسترسازي مناسب در اين مکان‏ها، با ايجاد امکانات ورزشي و سوق دادن جوانان به سوي ورزش، ضرورتي است انکارناپذير و حاصل آن، رشد و ارتقاي علم و سلامت جامعه است.