مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی مفصل به موضوع بحران آب در جهان و چالش‌های پیش روی این مسئله در ایران پرداخته است.
مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرد: در حال حاضر، ایران سالیانه 72 درصد از کل منابع آب تجدیدپذیر کشور را مصرف می‌کند و میزان وابستگی منابع آب کشور به منابع ورودی از کشورهای همسایه تنها 8 درصد است. ایران دارای 5 هزار رودخانه بزرگ و کوچک است که از این بین 89 مورد آن رودخانه‌های مرزی هستند.
در ادامه گزارش این مرکز آمده است: به ازای افزایش 2 تا 3 درجه سانتیگراد دما حدود 10 درصد منابع آب در دسترس کاهش پیدا می‌کند.
کاهش ذکر شده بدون لحاظ کردن افزایش نیازهای بخش‌های مختلف است و در واقعیت منابع در دسترس کاهش بیشتری خواهد داشت. تحت این شرایط علاوه بر تغییرات در دما، میزان بارش سالیانه بین 10 تا 25 درصد و حتی بیشتر در مقیاس ماهیانه تغییرات خواهد داشت.
ترکیب اطلاعات حاصل از پیش‌بینی تغییرات اقلیم و میزان آب در دسترس به ازای هر نفر می‌تواند اطلاعات مفیدی از مناطق آسیب‌پذیر و تخمینی از میزان آسیب‌پذیر را به دست دهد.
شاید بتوان گفت که مهم‌ترین اثری که تغییرات اقلیم بر منابع آب دارد عبارت است از افزایش عدم قطعیت در تامین و مدیریت آب بارش، رواناب، خشکسالی و سیل که همگی پدیده‌های طبیعی هستند و به نوعی می‌توان آنها را به عنوان متغیرهای تصادفی در نظر گرفت.
از سویی، میزان آسیب‌پذیری منابع آب تابع عوامل متعددی است که از این میان می‌توان به شرایط اقتصادی و سیاسی، میزان آب در دسترس و میزان مشترک بودن منابع آب اشاره کرد. در گزارش این مرکز به وضعیت رودخانه‌های مرزی کشور نیز پرداخته شده است. در این بخش، حجم آب‌های خروجی از رودخانه‌های مرزی کشور حدود 10 میلیارد متر مکعب و حجم آب‌های رودخانه‌های ورودی به کشور نیز بین 5 تا 10 میلیارد متر مکعب برآورد می‌شود که 2 میلیارد متر مکعب آن از مرزهای شرقی و مابقی از مرزهای شمال غربی وارد کشور می‌شود.
4 رودخانه ورودی به کشور عبارتند از ارس و اترک در شمال ایران که از ترکیه و ترکمنستان سرچشمه می‌گیرند و دو رودخانه هریررود و هیرمند در شرق کشور که سرچشمه آنها افغانستان است. رودخانه‌های خروجی ایران نیز شامل 14 رودخانه هستند که آب حدود 50 رودخانه فرعی را مستقیما به دریای خزر می‌ریزند.
همچنین 6 رودخانه به رود ارس می‌ریزند که از مهمترین آنها رودخانه زنگمار است. 9 رودخانه دیگر در شمال غربی و شمال شرقی کشور به کشورهای آذربایجان، ارمنستان و ترکمنستان می‌ریزند که مهم‌ترین آنها رودخانه اترک با آبدهی متوسط سالیانه 250 میلیون متر مکعب است.
2 رودخانه لار، پیران و روتگ نیز حدود 50 میلیون متر مکعب آب را از ایران به پاکستان جاری می‌کنند. 12 رودخانه هم آب‌های حوضه آبریز خلیج‌فارس را به خلیج‌فارس و هور‌العظیم جاری می‌سازند. 3 رودخانه باهو، میناب و کاجو با آبدهی سالیانه حدود 1 میلیارد متر مکعب آب‌های حوضه آبریز دریای عمان را به این دریا می‌ریزند.