نگاهی به اوضاع یمن و ادعاهای حقوق بشری استکبار جهانی (بخش پایانی)
پایان تاریخ مصرف گاو شیرده و دفن رؤیاهای بن سلمان در باتلاق یمن
هدیه آقاپور
جوان بود و به قولی باد به سرش داشت آن هم از نوع سلطنت! به هر زحمت و جنایتی بود خودش را به ولیعهدی رساند و به خیال خام خود در نظر داشت کشورگشایی کند و با بزرگان استکبار حشر و نشر داشته باشد بنابراین بی مقدمه خون ریخت و از مهلکه جست، غافل از آنکه اقداماتش کندن گور برای خودش و خاندانش بود، اکنون این سوال مطرح می شود پایان محمد بن سلمان آغاز چه تحولاتی در عربستان خواهد بود؟
مطابق محاسبات «محمد بن سلمان»، شاهزاده قاتل و کودک کش سعودی و همراهانش، قرار بود جنگ یمن در عرض دو هفته پایان یابد! با این حال هم اکنون نزدیک چهار سال از جنگ یمن سپری شده و محصول این نبرد، چیزی جز استیصال و شکست ریاض و حامیان غربی و عربی آن در یمن نبوده است.
ولیعهدی به قیمت بگیر و ببند!
محمدبن سلمان در روندی غير معمول در خاندان آل سعود در جايگاه وليعهدی قرار گرفت و به اصطلاح کارشناسان حکومت از آل سعود به «آل سلمان» منتقل شده و همين موضوع سبب شد تا اختلافات در داخل خاندان آل سعود شدت گيرد.
سابقه بن سلمان در دستگیری، ربودن و شکنجه افراد مختلف نشان می دهد که این فرد با پشتگرمی همان حمایت های ذکر شده و به امید افرادی چون ترامپ و نتانیاهو از مسیر وحشیگری علیه حقوق بشر خارج نخواهد شد و برخی اصلاحات در عربستان از سوی این فرد برای پوشاندن اقدامات جنایتکارانه حاکمیت سعودی است.
براساس گزارشهای تایید شده، حداقل سه تن از شاهزادگان سعودی که در اروپا زندگی میکردند، طی چند سال گذشته بنا به دستور مستقیم بن سلمان ناپدید شدهاند!
همه این شاهزادگان از منتقدان دولت عربستان بودهاند که در اروپا ربوده شده و به این کشور منتقل شدهاند. از سرنوشت این افراد تا کنون خبری منتشر نشده است.
اکنون دهها نفر از کسانی که خواستههای مدنی یا صنفی خود را به ساده ترین و مسالمت آمیزترین روش بیان کرده اند، با اتهام ارتباط با بیگانه، تروریسم و مزدوری به راهروهای تنگ و تاریک زندان ها کشانده شدهاند و به بی رحمانه ترین روش تحت شکنجه و گرفتن اعترافهای اجباری قرار گرفته اند و بر اساس گزارش رسانههای غربی وضعیت مناسبی در زندان ندارند و شماری از آنها در حالی با بیماری دست و پنجه نرم می کنند که حکومت سعودی قائل به مداوای آنها نیست و در مقابل برای اعتراف به جرایمی که مرتکب نشده اند و دست کشیدن از مخالفت با رژیم، شکنجه می شوند.
از این رو به نظر می رسد سناریوی کشتار منتقدان آل سعود همچنان ادامه دارد و پرونده خاشقجی علیرغم هشدارهای جدی درس عبرتی برای آل سعود و بنسلمان نشده است.
در همین رابطه مرزوق العتیبی نویسنده و روزنامه نگار سرشناس سعودی در گفتوگو با سایت خبری «الخلیج آنلاین» می گوید: «فعالان مدنی در عربستان با محاکمههای سری روبرو هستند، در حال حاضر فهرستی بلند بالا از اعدام وجود دارد که برخی از آنها سالهاست در بازداشت به سر می برند، همزمان با افزایش روند سرکوب و بازداشت و مدیریت وحشیانه کشور، نیاز بود برای ادامه روند فعالیت به خارج از کشور مهاجرت کنم و در سایه این رژیم وحشیانه نمیتوانستم در داخل به تحقیقاتم ادامه دهم!»
همچنین صفحه توئیتری زندانیان عقیدتی عربستان موسوم به «معتقلی الرای» که اخبار بازداشت شدگان و نقض حقوق بشر در عربستان را پیگیری میکند، اعلام کرد که «ترکی بن عبدالعزیز الجاسر» روزنامه نگار و نویسنده سعودی زیر شکنجه جان باخته است.
این خبر در حالی منتشر می شود که هنوز پرونده قتل جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد سعودی با نقش مستقیم سعودی ها بسته نشده و توجه جامعه جهانی نسبت به آن ادامه دارد.
تحولات یمن و تغییرات ولیعهدی عربستان
مسئله پایان دادن به بحران یمن در دستور کار غرب قرار گرفته و اتحادیه اروپا ابتکار عمل سیاسی برای این کشور را در دست گرفته که بتواند این بحران را به سرانجام برساند.
برخی کارشناسان معتقدند قطر نيز به اين ماجرا به عنوان فرصتی طلایی می نگرد كه میتواند محمد بنسلمان را زمين بزند.
گفته می شود دولت ایالات متحده از گاف اطلاعاتی و امنيتی محمد بن سلمان در حذف جمال خاشقجی همانند ساير پرونده ها همچون پرونده 11 سپتامبر 2001 برای باج خواهی استفاده خواهد کرد كه به طور مشخص بر عرضه سهام آرامكو (شرکت نفتی) در بازار وال استريت متمركز شده است.
همچنین راستگرايان حاكم بر تل آويو به رهبری نتانياهو نيز برخلاف همپيمانی با جناح كودتاگر حاكم بر عربستان به رهبری محمد بن سلمان از اينكه عربستان نيز به سرنوشت ديگر كشورهای عربی آشوب زده دچار شود چندان ابايی ندارد، چرا كه فكر مي كند از عوارض ناشی از آن مي تواند برای چند صباحی برای ايجاد حاشيه امن برای خود استفاده كند.
حسن هانی زاده کارشناس سیاست خارجی در گفتوگو با گزارشگر کیهان می گوید: «مذاکرات یمنی ها با حضور نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور یمن در استکهلم درپایتخت سوئد برگزار شد، به نظر می رسد بعد از مرگ جمال خاشقجی روزنامه نگار برجسته سعودی الان اراده جامعه جهانی به این سمت و سو است که بحران یمن به پایان برسد و این درحالی است که بن سلمان ولیعهد عربستان نمیتواند دستاورد نظامی در یمن داشته باشد.
وی ادامه می دهد: «اراده اتحادیه اروپا و افکار عمومی بر پایان دادن نقش بن سلمان در داخل این کشور است و با توجه به گزارش اخیری که رئیس سازمان سیا داد، اتفاق نظری در جامعه جهانی وجود دارد که نقش بن سلمان در منطقه به پایان رسیده و باید شخصیت دیگری بتواند به عنوان ولیعهد عربستان جانشین وی شود.»
این کارشناس سیاست خارجی تصریح میکند: «به نظر می رسد که تحولات دراماتیکی روزها و هفته های آینده در عربستان رخ دهد و ممکن است بن سلمان از چرخه قدر ت خارج شده و شخص دیگری با وجهه بالاتری انتخاب شود و بحران یمن نیز به پایان برسد.»
هانیزاده خاطرنشان می کند: «عربستان سعودی در آستانه تحولات شدیدی است، زیرا امریکا هزینه های سیاسی و امنیتی زیادی برای محمد بن سلمان پرداخت کرده و اکنون تاریخ مصرف بن سلمان برای آنها به پایان رسیده، بنابراین سناریو جدیدی نوشته شده است.»
پایان انقضای گاوشیرده
عملکرد بن سلمان در طول تصدی پست وزارت دفاع و سپس وليعهدی چندان رضايت بخش نبوده است.
او با تجاوز نظامی به يمن که با گذشت سه سال و نيم هنوز دستاوردی نداشته و همچنين محاصره قطر و تيره کردن روابط با ديگر کشورهاي همسايه نشان داد که در سياست خارجی به هيچ وجه قابل اتکا نيست.
از سوی ديگر بن سلمان با به تاراج دادن ثروت عربستان و امضاء قراردادهايی به ارزش بيش از 450 ميليارد دلار با ترامپ رئيس جمهور آمريکا و مراودات با رژيم صهيونيستی، تصور می کرد با اتکا به راستگرايان حاکم بر کاخ سفيد و تل آويو میتواند جايگاه خود را تثبيت کند اما شکست های پی در پی او در سياست خارجي و همچنين شکست سياست های به اصطلاح اصلاح طلبانه او در داخل که اين روزها با دستگيری فعالان حقوق بشر خود را نمايان ساخته است می تواند در حکم اين باشد که حتی آمريکايی ها هم با آگاهی او از اوضاع داخلی عربستان به اين نتيجه رسيده اند که ديگر نمی توانند روی او حساب کنند و مدت زمان اين گاو شيرده منقضی شده است.
در همین راستا دونالد ترامپ درباره پرونده قتل جمال خاشقجی روزنامهنگار منتقد عربستان سعودی در کنسولگری ریاض در استانبول، پادشاه عربستان سعودی را تبرئه کرد و بر احتمال بالای دست داشتن ولیعهد او در این قتل تاکید کرد.
رئیسجمهور آمریکا در مصاحبه با وال استریت ژورنال گفت، به این باور رسیده که ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی قبل از کشته شدن جمال خاشقجی هیچ اطلاعی از این موضوع نداشته و دخالتی در این ماجرا نداشته است.
حمایت همه جانبه کاخ سفید از اقدامات ریاض مقامات سعودی را به عناصری گستاخ تبدیل کرده است که در راستای رضایت رئیس جمهور آمریکا و رژیم صهیونیستی از هر اقدامی کوتاهی نخواهند کرد.
پرونده قتل خاشقجی و مرحله گذار از بنسلمان
سرنوشت خاشقجی و اینکه توسط سعودی هنگام رفتن به کنسولگری عربستان در استانبول کشته شده همچنین بی توجهی به مسئله حقوق بشر از سوی حکام آل سعود بیش از گذشته مورد توجه جامعه بین الملل قرار گرفته و به نظر می رسد سعودی ها به دلیل حمایتها از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی خیال راحتی از این بابت دارند، درحالی که رفتارهای غربی نشان می دهد از پرونده قتل خاشقجی و بن سلمان نگران هستند.
از سوی دیگرعربستان از كنوانسيون وين درخصوص حقوق ديپلماتيك و آداب كنسولی سوءاستفاده و برای مقاصد تروريستی استفاده كرده است و اين نگرانی برای كشورها ايجاد شده كه ممکن است عربستان از اماكن ديپلماتيك خود در اين كشورها نيز به اقدامات مشابه دست بزند.
سیدهادی سید افقهی کارشناس منطقه غرب آسیا در گفتوگو با گزارشگر کیهان می گوید: «ترور جمال خاشقجی بر وضعیت داخلی و خارجی عربستان سعودی تاثیرات مهمی گذاشته است .»
وی ادامه می دهد: «هنگامی که این حادثه فاجعه آمیز رخ داد ابتدا مسئولین امنیتی و سیاست خارجیشان سخن گفته و منکر این موضوع شدند که خاشقجی داخل کنسولگری مانده و گفتندکه از آنجا خارج شده است، پس از این اظهار نظرات سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه شروع کرد یک سری حایق را درز دادن و هر بار که سازمان امنیت بخشی از اطلاعات جدیدی رو می کرد مقامات عربستان سناریو خودشان را عوض می کردند.»
این کارشناس منطقه غرب آسیا می افزاید: «در مرحله دوم که ثابت شد خاشقجی از کنسولگری خارج نشده مقامات عربستان گفتند خاشقجی خارج نشده و طی یک دعوا خفه شده و مرده است! در همین راستا ترکیه اعلام کرد که اگر خفه شده جنازه وی کجاست؟ که تا کنون عربستان چنین چیزی را اعلام نکرده و در این زمینه اطلاعاتی ارائه نکرده است.»
سید افقهی اضافه می کند: «در داخل عربستان بگو مگوهایی رخ داد که حقایق منعکس بشود یا خیر اما هنگامی که ترکیه صدای خاشقجی را برای مسئولین آمریکایی و مقامات سعودی منتشر کرد دادستان عربستان به ترکیه رفت و در جواب صدای این نواراعلام کرد یک عده عناصر خیره سر بدون اطلاع «بن سلمان» و مافوقشان چنین اقدام خودسرانه ای انجام دادند!»
وی تاکید می کند: «ابتدا منکر شدند، بعد گفتند دعوای معمولی شده و در نهایت گفتند عناصر خیره سر دست به این قتل زدند تا اینکه خانم هاسپل رئیس سازمان سیا در مجلس سنا اقرار کرد که تحقیقات نشان می دهد بن سلمان مستقیما دستور قتل خاشقجی را داده و بر این عملیات اشراف داشته است.»
این کارشناس سیاست خارجی با اشاره به بازتاب های این جنایت در داخل و خارج عربستان اظهار می دارد: «اکنون داخل عربستان عده ای از اعضای خاندان، مقامات نظامی و رسانه ها به شدت منفعل هستند که چطور این مسئله را جمع کنند و در داخل خاندان شکاف جدی ای ایجاد شده است، از سوی دیگر هنگامی که برای اروپایی ها و آمریکایی ها یقین شد که بن سلمان آلوده به این مسئله است شروع کردند به فاصله گرفتن از او که دیدیم در نتیجه این اتفاقات احمد بن عبدالعزیز برادر کوچک ملک سلمان بنا به تشویق برخی به عربستان بازگشت! حتی مسئولین عربستانی از سوی غرب تهدید شدند که به وی نباید آسیبی وارد شود.»
سیدافقهی درباره تغییرات در خاندان آل سعود می گوید: «احتمالی وجود دارد که بعد از ملک سلمان برادرش پادشاه شود و یا اینکه احمد بن عبدالعزیز بعد از اینکه ثابت شود محمد بن سلمان آلوده در جنایت خاشقجی بوده او را عزل کنند و وی ولیعهد بشود.»
وی اضافه می کند: «بعد از اعتراف رئیس سازمان سیا دیدیم که حتی نماینده های تند رو جمهوری خواه که رفقای صمیمی ترامپ هستند از جمله گراهام و کورکر گفتند ما اگر یک درصد شک داشتیم اکنون یقین کردیم که بن سلمان دستور قتل خاشقجی را داده است.»
این کارشناس سیاست خارجی تاکید می کند: «بازتاب این موضوع این خواهد بود که بن سلمان به عنوان یک قاتل صلاحیت ندارد تاج و تخت پادشاهی را تصاحب کند بنابراین فشارهایی بردولت عربستان وارد خواهد شد از جمله هجمهها برای توقف جنگ یمن که دیدیم از بازتاب یک خشونت فردی(قتل خاشقجی)، خشونت جمعی در یمن هم انعکاس جهانی پیدا کرد.»
وی خاطرنشان می کند: «یک زمانی هیچ خبری از یمن منعکس نمی شد اما اکنون تمام دنیا به ویژه اروپا و آمریکا مطالبه می کنند که این جنگ متوقف شود، این موضوع نشان میدهد که قتل خاشقجی اعتمادی را که دنیا به بن سلمان داشت از بین برد و چهره عربستان را بسیار خدشه دار کرد.»