بررسی کارنامه مبارزاتی آیت‌الله جنتی از لابه‌لای اسناد ساواک
محمدرضا پهلوی باید خلع شود
پس از بازجوئی‌های متعدد بازجویان کمیته مشترک ضدخرابکاری نتوانستند دلیل محکمه‌پسندی علیه ایشان اقامه کنند، به همین دلیل آیت‌الله جنتی در تاریخ 5/4/1357 از زندان آزاد شد. تحرکات و مسافرت‌های تبلیغی آیت‌الله جنتی پس از آزادی افزایش یافت و ایشان در ایام ماه مبارک رمضان سال 1357 به جزیره خارک سفر کرد. براساس گزارش‌های ساواک ایشان سخنرانی‌های تندی در خارک علیه رژیم پهلوی انجام داده است:
«ساعت 23:00 روز 5/6/37 [1357] نامبرده بالا در بالای منبر ضمن سخنان خود از تفرقه و شکافی که بین مسلمانان ایجاد شده و ضرری که از این نظر متوجه مسلمین گردیده صحبت و اظهار داشته، دیدید که یک همبستگی و اتفاق چه به روز بانکی که سهام‌دار آن یک بهائی بود آورد، سپس نامبرده با توجه به دستور جناب آقای شریف امامی نخست‌وزیر جدید ایران در مورد تعویض تاریخ شاهنشاهی اضافه نموده بالاخره مجبور شدند تاریخ اسلامی را جایگزین تاریخ گبری‌ها نمایند و بالاخره یکی از صدها خواسته روحانیون را پس از این‌که کشت و کشتارشان را کردند عملی نمایند.
نامبرده در سخنرانی‌های خود به طور غیر مستقیم از اوضاع مملکت انتقاد می‌نماید و از وعاظ افراطی طرفدار خمینی می‌باشد.»
از اقدامات مهم آیت‌الله جنتی در زمستان سال 1357 مشارکت در تهیه‌ی قطعنامه‌ای بود که خلع محمدرضا پهلوی از سلطنت را مطرح می‌کرد. این اعلامیه در تاریخ 24/9/1357 و پس از راهپیمایی عظیم مردم در روزهای تاسوعا و عاشورا تهیه شده بود. در گزارش ساواک راجع به این اعلامیه آمده است:
«بعداز ظهر روز گذشته اعلامیه استنسیل شده‌ای از طرف 40 نفر از اساتید و فضلای قم از جمله ابوالفضل نجفی خوانساری، محمدحسین مسجدجامعی، حسینعلی منتظری، علی مشکینی، حسین نوری، احمد جنتی در قم انتشار یافته است. در این اعلامیه ضمن اشاره به جریان تاسوعا و عاشورا و راهپیمایی مردم که رفراندوم تلقی گردید اضافه شده که شعارها و قطعنامه‌ها با صراحت به وضوح به دنیا نشان داد.
1- شاه و رژیم شاهنشاهی به هیچ وجه جایگاهی در میان مردم ایران ندارد و ملت حتی در زیر فشار سر نیزه و مسلسل هم آن را تحمل نمی‌کنند و قهراً حکومتی که جایگاه ملی نداشته باشد در هیچ جای دنیا رسمیت ندارد.
2- رهبری مرجع عالیقدر نایب‌الامام حضرت آیت‌الله عظمی خمینی دام ظله، بدون چون و چرا مورد تایید قاطع ملت است و بدون برآوردن خواسته‌های مذهبی و ملی معظم له هیچ راه حلی برای مشکلات ایران وجود ندارد.
احمد جنتی در شب مورخه 24/9/57 در ساعت ممنوعیت عبور و مرور بازداشت و در بازرسی معموله اصل اعلامیه کشف شده است.»
آیت‌الله جنتی به اتفاق آیت‌الله علی مشکینی دو روز پیش از انتشار عمومی این اعلامیه توسط نیروهای فرمانداری نظامی قم دستگیر، اما به دلیل شرایط خاص کشور چند روز بعد آزاد شدند:
«شیخ احمد جنتی لادانی و شیخ علی فیض مشکینی شب گذشته پس از شروع ساعت ممنوعیت عبور و مرور از طرف مأمورین در قم بازداشت و در بازرسی‌های معموله پیش‌نویس اعلامیه مضره دست‌نویسی که به امضای چند نفر از روحانیون سابقه‌دار رسیده به دست آمده.»
انتخاب شاپور بختیار از اعضای جبهه ملی به نخست‌وزیری، آخرین تلاش شاه و آمریکایی‌ها برای بقای رژیم پهلوی بود. از اولین اقدامات بختیار برای مهار انقلاب تلاش برای مذاکره و گفت وگوی مستقیم با امام (ره) بود که با تعیین شروطی از سوی امام(ره) از جمله استعفای وی از نخست‌وزیری به شکست انجامید. بختیار با بستن فرودگاه‌ها در تلاش بود تا مانع از ورود امام(ره) به کشور شود. در اعتراض به این اقدام تعدادی از روحانیون تهرانی و شهرستانی به همراه مدرسینی از حوزه علمیه قم در مسجد دانشگاه تهران تحصن کردند. آیت‌الله جنتی که به عنوان سخنگوی متحصنین انتخاب شده بود در مصاحبه‌ای با هفته‌نامه پیام انقلاب در این خصوص می‌گوید:
«یک روز صبح بصورت یک گروه بیست نفره به طرف مسجد دانشگاه تهران حرکت کردیم. آنها فکر می‌کردند که اینها چکار دارند و برای چه به اینجا آمده‌اند. به هرحال ما در مسجد دانشگاه نشستیم و متحصن شدیم. بعد هم خبرنگارها برای مصاحبه آمدند.»
تحصن مسجد دانشگاه تهران از ساعت 9 صبح هشتم بهمن 1357 آغاز و تا روز دوازدهم بهمن 1357 ادامه داشت. با ورود امام خمینی(ره) به تهران روحانیون متحصن با انتشار بیانیه‌ای پایان تحصن خود را اعلام و به صفوف استقبالکنندگان از امام پیوستند.
مسئولیت‌های آیت‌الله جنتی بعد از انقلاب اسلامی
آیت‌الله جنتی با پیروزی انقلاب اسلامی همچنان فعالانه در صحنه ماند و از هیچ کوششی برای تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران فروگذار نکرد. نخستين مسئوليت ایشان پس از پيروزي انقلاب، قضاوت در دادگاه‌هاي انقلاب با حكم امام خميني(ره) بود. فقدان قوانين و آيين‌نامه‌هاي اجرايي در دادگاهها، عدم آشنايي افرادِ مؤمن و انقلابي با سير اجرايي كار قضاوت و مشكلات متعدد ديگر، كار در دستگاه قضايي سال‌هاي نخستين انقلاب را دشوار ساخته بود. با وجود اين مشكلات، بزرگاني چون شهيد آیت‌الله قدوسي، شهيد آیت‌الله بهشتي و آيت‌‌الله جنتي در اين عرصه پاي نهاده و به تدوين و اصلاح ساختار قضايي كشور پرداختند.
«ساعت 23:00 روز 5/6/37 [1357] نامبرده بالا در بالای منبر ضمن سخنان خود از تفرقه و شکافی که بین مسلمانان ایجاد شده و ضرری که از این نظر متوجه مسلمین گردیده صحبت و اظهار داشته، دیدید که یک همبستگی و اتفاق چه به روز بانکی که سهام‌دار آن یک بهائی بود آورد، سپس نامبرده با توجه به دستور جناب آقای شریف امامی نخست‌وزیر جدید ایران در مورد تعویض تاریخ شاهنشاهی اضافه نموده بالاخره مجبور شدند تاریخ اسلامی را جایگزین تاریخ گبری‌ها نمایند و بالاخره یکی از صدها خواسته روحانیون را پس از این‌که کشت و کشتارشان را کردند عملی نمایند.
نامبرده در سخنرانی‌های خود به طور غیر مستقیم از اوضاع مملکت انتقاد می‌نماید و از وعاظ افراطی طرفدار خمینی می‌باشد.»
از اقدامات مهم آیت‌الله جنتی در زمستان سال 1357 مشارکت در تهیه‌ی قطعنامه‌ای بود که خلع محمدرضا پهلوی از سلطنت را مطرح می‌کرد. این اعلامیه در تاریخ 24/9/1357 و پس از راهپیمایی عظیم مردم در روزهای تاسوعا و عاشورا تهیه شده بود. در گزارش ساواک راجع به این اعلامیه آمده است:
«بعداز ظهر روز گذشته اعلامیه استنسیل شده‌ای از طرف 40 نفر از اساتید و فضلای قم از جمله ابوالفضل نجفی خوانساری، محمدحسین مسجدجامعی، حسینعلی منتظری، علی مشکینی، حسین نوری، احمد جنتی در قم انتشار یافته است. در این اعلامیه ضمن اشاره به جریان تاسوعا و عاشورا و راهپیمایی مردم که رفراندوم تلقی گردید اضافه شده که شعارها و قطعنامه‌ها با صراحت به وضوح به دنیا نشان داد.
1- شاه و رژیم شاهنشاهی به هیچ وجه جایگاهی در میان مردم ایران ندارد و ملت حتی در زیر فشار سر نیزه و مسلسل هم آن را تحمل نمی‌کنند و قهراً حکومتی که جایگاه ملی نداشته باشد در هیچ جای دنیا رسمیت ندارد.
2- رهبری مرجع عالیقدر نایب‌الامام حضرت آیت‌الله عظمی خمینی دام ظله، بدون چون و چرا مورد تایید قاطع ملت است و بدون برآوردن خواسته‌های مذهبی و ملی معظم له هیچ راه حلی برای مشکلات ایران وجود ندارد.
احمد جنتی در شب مورخه 24/9/57 در ساعت ممنوعیت عبور و مرور بازداشت و در بازرسی معموله اصل اعلامیه کشف شده است.»
آیت‌الله جنتی به اتفاق آیت‌الله علی مشکینی دو روز پیش از انتشار عمومی این اعلامیه توسط نیروهای فرمانداری نظامی قم دستگیر، اما به دلیل شرایط خاص کشور چند روز بعد آزاد شدند:
«شیخ احمد جنتی لادانی و شیخ علی فیض مشکینی شب گذشته پس از شروع ساعت ممنوعیت عبور و مرور از طرف مأمورین در قم بازداشت و در بازرسی‌های معموله پیش‌نویس اعلامیه مضره دست‌نویسی که به امضای چند نفر از روحانیون سابقه‌دار رسیده به دست آمده.»
انتخاب شاپور بختیار از اعضای جبهه ملی به نخست‌وزیری، آخرین تلاش شاه و آمریکایی‌ها برای بقای رژیم پهلوی بود. از اولین اقدامات بختیار برای مهار انقلاب تلاش برای مذاکره و گفت وگوی مستقیم با امام (ره) بود که با تعیین شروطی از سوی امام(ره) از جمله استعفای وی از نخست‌وزیری به شکست انجامید. بختیار با بستن فرودگاه‌ها در تلاش بود تا مانع از ورود امام(ره) به کشور شود. در اعتراض به این اقدام تعدادی از روحانیون تهرانی و شهرستانی به همراه مدرسینی از حوزه علمیه قم در مسجد دانشگاه تهران تحصن کردند. آیت‌الله جنتی که به عنوان سخنگوی متحصنین انتخاب شده بود در مصاحبه‌ای با هفته‌نامه پیام انقلاب در این خصوص می‌گوید:
«یک روز صبح بصورت یک گروه بیست نفره به طرف مسجد دانشگاه تهران حرکت کردیم. آنها فکر می‌کردند که اینها چکار دارند و برای چه به اینجا آمده‌اند. به هرحال ما در مسجد دانشگاه نشستیم و متحصن شدیم. بعد هم خبرنگارها برای مصاحبه آمدند.»
تحصن مسجد دانشگاه تهران از ساعت 9 صبح هشتم بهمن 1357 آغاز و تا روز دوازدهم بهمن 1357 ادامه داشت. با ورود امام خمینی(ره) به تهران روحانیون متحصن با انتشار بیانیه‌ای پایان تحصن خود را اعلام و به صفوف استقبالکنندگان از امام پیوستند.
مسئولیت‌های آیت‌الله جنتی بعد از انقلاب اسلامی
آیت‌الله جنتی با پیروزی انقلاب اسلامی همچنان فعالانه در صحنه ماند و از هیچ کوششی برای تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران فروگذار نکرد. نخستين مسئوليت ایشان پس از پيروزي انقلاب، قضاوت در دادگاه‌هاي انقلاب با حكم امام خميني(ره) بود. فقدان قوانين و آيين‌نامه‌هاي اجرايي در دادگاهها، عدم آشنايي افرادِ مؤمن و انقلابي با سير اجرايي كار قضاوت و مشكلات متعدد ديگر، كار در دستگاه قضايي سال‌هاي نخستين انقلاب را دشوار ساخته بود. با وجود اين مشكلات، بزرگاني چون شهيد آیت‌الله قدوسي، شهيد آیت‌الله بهشتي و آيت‌‌الله جنتي در اين عرصه پاي نهاده و به تدوين و اصلاح ساختار قضايي كشور پرداختند.