نگاهی مستند به خسارات اشغالگران در جنگ جهانی دوم به ایران
اعدام؛ مجازات توهین بـه افسران انگلیسی
بازرسی کارگران در خرمشهر
و تیراندازی متفقین به آنان
سند زیر از شلیک سربازان اشغالگر به سوی کارگرانی حکایت دارد که پس از کار روزانه و بازگشت به خانه با خود کیسه شکر حمل میکردند. سند حاوی گزارشی است که فرماندار ژاندارمری کل کشور به وزارت کشور ارائه داده و نشان از اهمیت گزارش فوق دارد. اما از سرنوشت قضایی پرونده فوق اطلاعی در دست نیست. گو اینکه ابتر ماندن آن نیز چندان دور از ذهن به نظر نمیرسد:
سند:
ژاندارمری کل کشور
شماره 8141 تاریخ 3/5/1323
وزارت کشور
محترما به استحضار میرساند
گزارش ناحیه 6 ژاندارمری خوزستان به استناد گزارش گروهان خرمشهر حاکیست در تاریخ 20/3/23 مدهوش فرزند شریف که در ساعت 7 بعداز نصف شب بوسیله مامورین نیروی متفقین هدف گلوله واقع و مجروح شده بود، مامورین نیرو به گروهان خرمشهر تحویل، چون چند جای بدنش جراحت مشاهده شده بود... مجروح نامبرده در بازجویی اظهار داشته، هنگامی که عازم منزل بودیم، مامورین نیروی متفقین مشغول بازرسی کارگران بودند، در حین تفتیش یک کیسه شکر در عقب سر کارگران مشاهده، چند نفر را دستگیر نمودند. هنگامی که من و رفقایم چند متری دور شدیم ما را هدف گلوله قرار داده، رفقای من فرار نمودند، تیر به من اصابت کرد.
فرماندار ژاندارمری کل کشور
سرتیپ خسروپناه۱۶۰
اعدام؛ مجازات توهین به افسران انگلیسی
سند ذیل برگرفته از گفتار و گزارشهای برخی رادیوهای خارجی درباره خسارات جانی و مالی است که متفقین در جریان اشغال ایران وارد کردند. یکی از تکان دهندهترین آنها، سندی است که نشان میدهد دو افسر ایرانی به دلیل اهانت به یک افسر انگلیسی محاکمه و اعدام شدهاند.
سند:
از رادیو برلن به زبان عربی ساعت 20 روز 19/11/1321
تهران
... دولت انگلیس تصمیم گرفته کلیه مالیه و سرمایه و پولهای ایران را تحت تصرف خود قرار دهد. کابینه جدید ایران هم شروع نموده کلیه مایملک دولت را به مناطق شمال ایران و مخصوصا به بنادر دریای خزر انتقال میدهد تا بدینوسیله این سرمایهها و پولها را به دولت انگلیس تحویل دهد...
سند:
تهران – محکمه نظامی انگلیسیها در تهران دو نفر از افسران ایران را محکوم به مرگ نموده و آنها را تیرباران کردند. علت محرومیت این دو افسر این است که به یک ژنرال انگلیسی سوء ادب نمودهاند...۱۶۱
اطفالی که با گلوله متفقین کشته شدند
اسناد زیر حکایت از قتل کودک یا کودکانی دارد که هنگام بازی با دوستانشان، هدف گلوله سربازان اشغالگر قرار گرفتهاند. دلیل این شلیکها اغلب مشخص نیست و بعضا هیچگاه هم معلوم نشد و هیچ محکمه یا دادگاه و یا عدالت خانهای هم پیگیر آن نشد اما آنچه واقع شد مانند روایتی که در سند زیر بازگو شده است، طفل خردسالی که تنها برای بازی با همسالانش به کوچه رفته بود، دیگر به خانه بازنگشت...
سند:
وزارت کشور
اداره سیاسی
تاریخ 27/2/21
شماره عمومی 11223
شماره خصوصی 416
استانداری نهم
قنبرنام دین پژوه (نشانی مشهد، میدان بهرامی، منزل کربلایی اصغر قصاب) عریضه به پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی تقدیم داشته است مبنی بر اینکه در پنجم محرم ساعت دو بعد از ظهر، یکی از سربازان شوروی موقعی که پسر او با چند طفل دیگر مشغول بازی بوده، به طرف آنها شلیک نموده، در نتیجه اصابت گلوله پسر نامبرده کشته شده است. اینک با ارسال رونوشت عریضه شاکی که از وزارت امور خارجه رسیده است، دستور فرمایند در این باب رسیدگی و نتیجه اقدام را به وزیر کشور اطلاع دهند.
رئیساداره سیاسی – وزیر کشور ۱۶۲
قتل 3 کودک براثر انفجار مین سربازان نیروی شوروی
کودکان و اطفالی دیگر که تنها برای جمع کردن چوب به جنگل رفته بودند، هدف مینهای کارگذاشته ارتش شوروی قرار گرفته و به قتل رسیدند. ارتش اشغالگر نه تنها به سرزمینمان تجاوز کرده و آب و خاکمان را لگدکوب چکمه پوشانش گردانده، جنگلهایمان را نیز قتلگاه کودکانمان کرده بود. سند زیر این فاجعه دردناک را روایت میکند:
سند:
وزارت کشور
گردان ژاندارمری گیلان
به استناد گزارش دسته ژاندارمری هشت پر طوالش، گزارش میدهد که در لیله روز 23 ماه جاری سه نفر طفل 13 و 15 و 16 ساله جهت جمعآوری هیزم به جنگل گنجی محله میروند. چون سربازان شوروی به منظور شکار خوک در جنگل مین گذاری کرده بودند، یک مین تصادفا محترق و به اطفال مزبور اصابت و آنها را مقتول میسازد و یک مین دیگر باقی بوده که افراد پاسگاه شوروی آن را جمع میکنند... ۱۶۳
قتل نوجوان ایرانی بر اثر تیراندازی سربازان آمریکایی قرارگاه اهواز
جوانی 16 ساله که کارگری ساده بوده هنگام بازگشت به خانه مورد آزار و اذیت سربازان آمریکایی قرار میگیرد وقتی از ترس، قصد فرار میکند، به او شلیک کرده و به قتل میرسد. به همین سادگی! خویشاوندانش خبر میشوند یا نه؟ گزارش زیر در این باره اشارهای ندارد. فقط بیادبانه و بدون حرمت گذاردن به پیکر مقتول او را «لاشه» خوانده و ذکر شده که دفن گردیده است! چرا این نوجوان 16 ساله به قتل رسید؟ گناهش چه بود؟ آیا هرگز در دادگاه یا محکمهای رسیدگی شد؟ شاید برای اولین بار در این کتاب خونخواهش شده ایم. قاتلینش چه کسانی بودند؟ به چه جرمی به او شلیک کردند و در عنفوان جوانی به زندگیش خاتمه دادند؟
سند:
تاریخ 29/1/1324
شماره 2216/1229
وزارت کشور
مطابق گزارش شهربانی اهواز از ساعت 30/18 روز 1/1/24 حسن 16 ساله پسر یوسف کارگر راه آهن که پس از فراغت از کار به منظور رفتن به منزل خود از جلو عمارت میدان طیاره عبور مینموده، به دو نفر آمریکایی که در آن محل بودهاند برخورد نموده، با اشاره او را خواسته، پس از رفتن مشارالیه چون قصد گرفتن او را مینمایند، از ترس فرار نموده که سربازان مزبور به طرف او تیراندازی نموده و در نتیجه به سختی مجروح شده و در بیمارستان جندی شاپور تحت درمان قرار گرفته و در آنجا فوت میکند. لاشه حسن مزبور پس از اجرای تشریفات قانونی دفن...
رئیسشهربانی کل کشور-سرتیپ ضرابی۱۶۴
و تیراندازی متفقین به آنان
سند زیر از شلیک سربازان اشغالگر به سوی کارگرانی حکایت دارد که پس از کار روزانه و بازگشت به خانه با خود کیسه شکر حمل میکردند. سند حاوی گزارشی است که فرماندار ژاندارمری کل کشور به وزارت کشور ارائه داده و نشان از اهمیت گزارش فوق دارد. اما از سرنوشت قضایی پرونده فوق اطلاعی در دست نیست. گو اینکه ابتر ماندن آن نیز چندان دور از ذهن به نظر نمیرسد:
سند:
ژاندارمری کل کشور
شماره 8141 تاریخ 3/5/1323
وزارت کشور
محترما به استحضار میرساند
گزارش ناحیه 6 ژاندارمری خوزستان به استناد گزارش گروهان خرمشهر حاکیست در تاریخ 20/3/23 مدهوش فرزند شریف که در ساعت 7 بعداز نصف شب بوسیله مامورین نیروی متفقین هدف گلوله واقع و مجروح شده بود، مامورین نیرو به گروهان خرمشهر تحویل، چون چند جای بدنش جراحت مشاهده شده بود... مجروح نامبرده در بازجویی اظهار داشته، هنگامی که عازم منزل بودیم، مامورین نیروی متفقین مشغول بازرسی کارگران بودند، در حین تفتیش یک کیسه شکر در عقب سر کارگران مشاهده، چند نفر را دستگیر نمودند. هنگامی که من و رفقایم چند متری دور شدیم ما را هدف گلوله قرار داده، رفقای من فرار نمودند، تیر به من اصابت کرد.
فرماندار ژاندارمری کل کشور
سرتیپ خسروپناه۱۶۰
اعدام؛ مجازات توهین به افسران انگلیسی
سند ذیل برگرفته از گفتار و گزارشهای برخی رادیوهای خارجی درباره خسارات جانی و مالی است که متفقین در جریان اشغال ایران وارد کردند. یکی از تکان دهندهترین آنها، سندی است که نشان میدهد دو افسر ایرانی به دلیل اهانت به یک افسر انگلیسی محاکمه و اعدام شدهاند.
سند:
از رادیو برلن به زبان عربی ساعت 20 روز 19/11/1321
تهران
... دولت انگلیس تصمیم گرفته کلیه مالیه و سرمایه و پولهای ایران را تحت تصرف خود قرار دهد. کابینه جدید ایران هم شروع نموده کلیه مایملک دولت را به مناطق شمال ایران و مخصوصا به بنادر دریای خزر انتقال میدهد تا بدینوسیله این سرمایهها و پولها را به دولت انگلیس تحویل دهد...
سند:
تهران – محکمه نظامی انگلیسیها در تهران دو نفر از افسران ایران را محکوم به مرگ نموده و آنها را تیرباران کردند. علت محرومیت این دو افسر این است که به یک ژنرال انگلیسی سوء ادب نمودهاند...۱۶۱
اطفالی که با گلوله متفقین کشته شدند
اسناد زیر حکایت از قتل کودک یا کودکانی دارد که هنگام بازی با دوستانشان، هدف گلوله سربازان اشغالگر قرار گرفتهاند. دلیل این شلیکها اغلب مشخص نیست و بعضا هیچگاه هم معلوم نشد و هیچ محکمه یا دادگاه و یا عدالت خانهای هم پیگیر آن نشد اما آنچه واقع شد مانند روایتی که در سند زیر بازگو شده است، طفل خردسالی که تنها برای بازی با همسالانش به کوچه رفته بود، دیگر به خانه بازنگشت...
سند:
وزارت کشور
اداره سیاسی
تاریخ 27/2/21
شماره عمومی 11223
شماره خصوصی 416
استانداری نهم
قنبرنام دین پژوه (نشانی مشهد، میدان بهرامی، منزل کربلایی اصغر قصاب) عریضه به پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی تقدیم داشته است مبنی بر اینکه در پنجم محرم ساعت دو بعد از ظهر، یکی از سربازان شوروی موقعی که پسر او با چند طفل دیگر مشغول بازی بوده، به طرف آنها شلیک نموده، در نتیجه اصابت گلوله پسر نامبرده کشته شده است. اینک با ارسال رونوشت عریضه شاکی که از وزارت امور خارجه رسیده است، دستور فرمایند در این باب رسیدگی و نتیجه اقدام را به وزیر کشور اطلاع دهند.
رئیساداره سیاسی – وزیر کشور ۱۶۲
قتل 3 کودک براثر انفجار مین سربازان نیروی شوروی
کودکان و اطفالی دیگر که تنها برای جمع کردن چوب به جنگل رفته بودند، هدف مینهای کارگذاشته ارتش شوروی قرار گرفته و به قتل رسیدند. ارتش اشغالگر نه تنها به سرزمینمان تجاوز کرده و آب و خاکمان را لگدکوب چکمه پوشانش گردانده، جنگلهایمان را نیز قتلگاه کودکانمان کرده بود. سند زیر این فاجعه دردناک را روایت میکند:
سند:
وزارت کشور
گردان ژاندارمری گیلان
به استناد گزارش دسته ژاندارمری هشت پر طوالش، گزارش میدهد که در لیله روز 23 ماه جاری سه نفر طفل 13 و 15 و 16 ساله جهت جمعآوری هیزم به جنگل گنجی محله میروند. چون سربازان شوروی به منظور شکار خوک در جنگل مین گذاری کرده بودند، یک مین تصادفا محترق و به اطفال مزبور اصابت و آنها را مقتول میسازد و یک مین دیگر باقی بوده که افراد پاسگاه شوروی آن را جمع میکنند... ۱۶۳
قتل نوجوان ایرانی بر اثر تیراندازی سربازان آمریکایی قرارگاه اهواز
جوانی 16 ساله که کارگری ساده بوده هنگام بازگشت به خانه مورد آزار و اذیت سربازان آمریکایی قرار میگیرد وقتی از ترس، قصد فرار میکند، به او شلیک کرده و به قتل میرسد. به همین سادگی! خویشاوندانش خبر میشوند یا نه؟ گزارش زیر در این باره اشارهای ندارد. فقط بیادبانه و بدون حرمت گذاردن به پیکر مقتول او را «لاشه» خوانده و ذکر شده که دفن گردیده است! چرا این نوجوان 16 ساله به قتل رسید؟ گناهش چه بود؟ آیا هرگز در دادگاه یا محکمهای رسیدگی شد؟ شاید برای اولین بار در این کتاب خونخواهش شده ایم. قاتلینش چه کسانی بودند؟ به چه جرمی به او شلیک کردند و در عنفوان جوانی به زندگیش خاتمه دادند؟
سند:
تاریخ 29/1/1324
شماره 2216/1229
وزارت کشور
مطابق گزارش شهربانی اهواز از ساعت 30/18 روز 1/1/24 حسن 16 ساله پسر یوسف کارگر راه آهن که پس از فراغت از کار به منظور رفتن به منزل خود از جلو عمارت میدان طیاره عبور مینموده، به دو نفر آمریکایی که در آن محل بودهاند برخورد نموده، با اشاره او را خواسته، پس از رفتن مشارالیه چون قصد گرفتن او را مینمایند، از ترس فرار نموده که سربازان مزبور به طرف او تیراندازی نموده و در نتیجه به سختی مجروح شده و در بیمارستان جندی شاپور تحت درمان قرار گرفته و در آنجا فوت میکند. لاشه حسن مزبور پس از اجرای تشریفات قانونی دفن...
رئیسشهربانی کل کشور-سرتیپ ضرابی۱۶۴