دوربرگردان کارت سوخت پس از پنج سال خسارت(خبر ویژه)
دولت سامانه کارت هوشمند سوخت را چند سال از حیّز انتفاع ساقط کرد و حال مجبور شده پس از 5 سال آن را احیا کند و چه خوب که از تمام ظرفیتهای این کارت استفاده شود.
روزنامه صبحنو در یادداشتی با عنوان «دوربرگردان به سبک دولت تدبیر» نوشت: حجم قاچاق بنزین به حدی رسیده که دولت چارهای ندارد جز احیای کارت هوشمند سوخت، سیاستگذاری برای قیمت بنزین سابقهای عبرتانگیز دارد. در سالهای 1374 تا 1384 در ابتدای بهار هر سال، قیمت بنزین درصدی افزایش مییافت و هر سال موجی از افزایش قیمت به سایر کالاها القا میشد. در پاییز 83 واردات بنزین به رقم بیسابقه 75 میلیون لیتر در روز رسید و شبکه پخش فرآوردههای نفتی عملا امکان توزیع آن حجم بنزین را نداشت.
در پاییز 83 گروهی از اقتصاددانان وارد مجلس شدند که معتقد بودند افزایش سالانه قیمت بنزین به آن شکل، یک دور باطل است. با تصمیم آنها این رویه از ابتدای سال 84 متوقف و به جای افزایشهای سالانه بیخاصیت و پرضرر نرخ بنزین، ایدهای جدید ارائه شد: «مهار تقاضا و مصرف بنزین با روشهای غیرقیمتی». این مجموع سیاستها ابتدا در قالب تبصره 13 قانون بودجه و سپس قانون مستقل «توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت» (مصوب 1386) مدون و اجرایی شد.
در صورتی که اجرای قانون یاد شده ادامه مییافت قرار بود به تدریج با توسعه حمل و نقل عمومی، از سال 1390 سهمیه خودروهای شخصی کاهش یابد و حذف شود و قیمت بنزین «به تدریج» به حدی افزایش یابد که هم استفاده از حمل و نقل عمومی مقرون به صرفه باشد و هم با سیاستهای قیمتی، ترافیک کنترل و آلودگی هوا مهار شود.
متاسفانه دولت بدون اینکه طرح مشخصی برای قیمت سوخت داشته باشد، سامانه کارت هوشمند سوخت را از انتفاع ساقط کرد و قیمت بنزین را هم ثابت نگه داشت. یعنی با افزایش تورمهای سالانه به طور واقعی هر سال بنزین ارزان و ارزانتر کرد و با ندانمکاری؛ ترافیک و آلودگی هوا و قاچاق سوخت را به اقتصاد ایران و مردم تحمیل شد.
حالا دولت تحت فشار قاچاق بیسابقه بنزین (روزانه 20 تا 40 میلیون لیتر گفته شده) پس از پنج سال میخواهد سامانه کارت هوشمند سوخت را احیا کند. چه خوب است از ظرفیتهای این سامانه به طور کامل استفاده کند.
با سامانه کارت هوشمند سوخت و استفاده از سامانههای آماری موازی، میتوان از مصرف خودروهای لوکس و نیز خانوادههایی که بیش از یک خودرو دارند، مالیاتهای سنگین دریافت کرد و به خانوادههایی که از حمل و نقل عمومی استفاده میکنند یا خودروی شخصی ندارند، یارانه داد و نرخهای مختلف برای شهروندان مختلف در روزهای مختلف وضع کرد. بنزین گران در روزهای آلوده و بنزین ارزان برای خودروهای عمومی.