همین اواخر لایحه تاسیس 8 منطقه اقتصادی آزاد تجاری جدید در کمیسیون اقتصادی مجلس به تصویب رسید. درباره این مناطق و تصویب آنها حرف و حدیث بسیار است. مناطق آزاد مخالفانی جدی دارد. دلیل آنها برای مخالفت این است که این مناطق با اهدافی مشخص و مدون تاسیس شدند اما در ادامه از آن اهداف منحرف گشته و حتی در مسیر مخالف آن قرار گرفتند. یکی از آن اهداف این بود که این مناطق مراکزی باشند که با شرایط ویژه خود صادرات را رونق دهند اما در واقع این مناطق نه تنها به دروازه‌های واردات بی‌رویه کالا بدل شده بلکه محلی برای قاچاق گسترده کالا شدند.
«محمدرضا نجفی» نماینده مردم تهران در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی است. وی درباره عملکرد مناطق آزاد تجاری به خبرنگار کیهان گفت: «مناطق آزاد عمدتا با هدف تسهیل و توسعه سرمایه‌گذاری، تولید رقابت‌پذیر و به تبع صادرات بیشتر بنا نهاده شدند و با لحاظ تفاوت‌هایی، همین رویکرد در تاسیس مناطق ویژه هم وجود داشته است. مناطق آزاد و ویژه، کم یا بیش در تحقق اهداف خود توفیق درخوری نداشته‌اند. اما چرا؟»
وی افزود: کم و کیف عملکرد مناطق تحت تاثیر شرایط محیطی و محاطی آنها است. میزان رشد اقتصاد غیرنفتی و نرخ سرمایه‌گذاری تولیدی در کشور بر میزان سرمایه‌گذاری و توسعه صنعتی و تولیدی مناطق تاثیر مستقیم دارد، توجیه‌پذیری سرمایه‌گذاری در تولید و صنعت، سود و زیان عملکرد صنایع و سرمایه‌گذاری‌های انجام شده موجود، سلامت یا فساد، سهولت یا صعوبت کار در نظام اداری و اقتصادی، که در کلان تولید کشور موثر است، در مناطق نیز آثار تعیین‌کننده‌ای خواهد داشت.
متغیرهای محیطی در ادوار اخیر خیلی مساعد سرمایه‌گذاری و تولید نبود، در نتیجه میزانی از فرصت‌های از دست رفته در حوزه سرمایه‌گذاری و تولید به این دلیل اتفاق افتاده است.
این نماینده مجلس دهم چنین ادامه داد: اما این همه مسئله نبوده و نیست، مسئله دیگر مسائل محاطی مناطق است. از موقعیت و گستره جغرافیایی آنها تا کم و کیف زیر ساخت‌ها، تاسیسات، تجهیزات، امکانات و منابعی که در اختیار داشته‌اند و یا شیوه مدیریت متعهدانه، هدفمند، روشمند و کارآمد یا به عکس غیرشفاف، مسئله‌دار، ناکارآمد و اقتضاعی. متغیرهای محاطی در طول زمان بر شرایط و نتایج تحصیل‌شده در مناطق به شدت تاثیرگذار بوده و خواهد بود.
 این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس یادآور شد: عقب‌ماندگی مناطق از حوزه اهداف و ماموریت‌ها عمدتا ناشی از این‌گونه مواردی است که برشمردیم. هریک از آنچه ذکر شد خود حدیث مفصلی دارد مستقل. این شد که برخی مناطق با دور افتادن تدریجی از ماموریت خود دچار دگرگونی شدند و به مکان‌هایی کم‌اثر با حجم قابل توجهی از واردات کالاهای مصرفی تبدیل گردیدند.
نجفی در پایان گفت: با این وصف اگر بخواهم دلیل عدم توفیق مناطق در تحقق اهدافشان را در دو دسته کلی محیطی و محاطی برشمارم بخشی متاثر از شرایط کلان اقتصاد ملی و دلایل و علت‌هایی است که منجر به بروز مشکلات مهمی در آن شده است و بخش دیگر نیز ناشی از مدیریت غیراصولی حاکم بر برخی از آنها در پاره‌ای از ادوار بوده است و عدم تجهیز و توسعه زیرساخت‌ها، تاسیسات و تجهیزات لازم برای سرمایه‌گذاری صنعتی و تولیدی نیز معلول این دو دسته کلی است.
با این اوصاف به نظر می‌رسد شایسته‌تر آن است که با تاسیس مناطق آزاد تجاری جدید مشکلات تازه‌ای به مشکلات پیشین اضافه نکنیم و همت خویش را مصروف بهبود شرایط در مناطق موجود و سوق دادن آنها به اهداف مدون ‌نماییم.