گروه اقتصادی-

پس از کش و قوس‌های فراوانی که در حوزه عرضه ارز پتروشیمی‌ها به بازار ثانویه مطرح شد و اخباری هم در این خصوص مبنی بر اینکه بانک مرکزی تصمیم خود را برای این اقدام گرفته، منتشر شد‎، برخی کارشناسان در موافقت و برخی دیگر نیز در مخالفت با این اقدام موضع‌گیری کردند.
موافقان اعتقاد داشتند با افزایش عرضه ارز به بازار ثانویه (که اصولا برای تامین ارز کالاهای غیرضروری تشکیل شده بود) قیمت دلار کاهش پیدا کرده و از سوی دیگر، رانت‌های ارزی هم حذف خواهند شد اما مخالفان با اتکا به این نکته که سازوکار این بازار شفاف نبوده و احتمال فساد در آن زیاد است در کنار اینکه با تعلق نگرفتن ارز پتروشیمی‌ها به کالاهای واسطه‌ای قیمت این کالاها افزایش قابل توجهی خواهد داشت‏، با عرضه ارز پتروشیمی‌ها به بازار ثانویه مخالفت کردند.  
بازار ثانویه بازار جعلی است
در همین راستا‏، ‌حسین صمصامی، سرپرست اسبق وزارت اقتصاد در گفت‌وگو با نود اقتصادی با انتقاد از بازار ثانویه اظهار کرد: بازار ثانویه یک بازار جعلی است. 20 درصد از صادرات غیرنفتی قرار است در آنجا عرضه شود و دلار در این بازار با نرخ هفت هزار و 500 تا هفت هزار و 600 تومان تعیین شده است.
وی افزود: اگر این بازار ثانویه قرار است مانند بازار عمل کند عرضه و تقاضا باید در آن حکمفرما باشد، چرا نرخ در آن تعیین می‌شود؟ همچنین این بازار نرخش را از بازار آزاد گرفته است، زیرا هفت هزار و 500 تا هفت هزار و 600 تومان همان نرخی است که در بازار آزاد رواج دارد.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: در بازار ثانویه در این مدت 180 میلیون یورو عرضه شده و تنها 60 میلیون یورو تقاضا داشته است. این یعنی 120 میلیون یورو مازاد در این بازار وجود داشته است. چرا با وجود این میزان مازاد قیمتها شکسته نشد؟
به گفته صمصامی،‏ حالا که حرف از عمق دادن بازار ثانویه به میان آمده نرخ بازار به هشت هزار و 700 تومان رسیده است. آیا این نرخ در بازار تعیین شده یا شما آن را تعیین کرده‌اید؟ کسانی طرفدار این بازار هستند که یا از این بازار منافع دارند و یا جاهلند و غیرمستقیم به این بازار کمک می‌کنند. متاسفانه برخی جریانات حزب‌اللهی هم از این بازار دفاع می‌کنند که دارند اشتباه می‌کنند.
وی ادامه داد: پا برجا بودن بازار ثانویه روند رشد قیمت‌ها را بیشتر می‌کند. راهکار این است که بازار ثانویه جمع شود. در شرایط جنگ اقتصادی معنا ندارد که چنین بازار جعلی وجود داشته باشد. در بازار ثانویه با هر شوکی قیمت‌ها بالا می‌رود. نهادینه کردن بازار ثانویه حرکت در مسیر خواست دشمن است.
بازار ثانویه اشتباهی بزرگتر از اشتباه قبلی
در همین راستا، کاوه زرگران دبیرکل کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران دراین رابطه گفت: بارها گفتیم تصمیمات اشتباه دولت در تعیین نرخ ارز قابل اجرا نخواهد بود حالا دولت کم‌کم به این نتیجه رسیده که باید نرخ ارز چهار هزار و 200 تومان را تنها به کالای اساسی اختصاص دهد که این هم اشتباهی بزرگتر از قبلی است.
به گزارش روابط عمومی کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران، وی افزود: قطعا پرداخت ارز دولتی به چند قلم کالا مانند ذرت، جو و دانه روغنی باعث جلوگیری از افزایش قیمت‌ها نخواهد شد و به محض خروج کالاهای واسطه‌ای، خوراکی و ماشین‌آلات صنایع غذایی از لیست گروه اول، اثر افزایشی آن را بر بازار با حداقل 100‎ درصد تورم محصولات غذایی شاهد خواهیم بود.
دبیرکل کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران بیان کرد: این رفتارها علاوه بر اثرات اقتصادی زیانبار و فشار بر اقشار ضعیف جامعه اعتماد عمومی را نسبت به درایت و عملکرد دولت تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. با چه درایتی این سیاست‌گذاری‌ها انجام گرفته که حتی برای سه ماه قابل انجام نیست.
جزئیات جدید از بسته ارزی دولت
در شرایطی که بنا بود تا پایان هفته قبل از بسته ارزی دولت رونمایی شود و خبرهایی در خصوص محتوای آن هم در برخی رسانه‌ها منتشر شد‏، ظاهرا این رونمایی به هفته جاری منتقل شده و باید منتظر ماند تا تصمیمات جدید دولت به طور علنی اعلام بشود.
در این باره، یک مقام آگاه در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، با اشاره به محورهای بسته ارزی دولت اظهار داشت: همانطور که به نوعی در خبرهای رسانه‌ها به آن پرداخته شده است کلیت بسته ارزی جدید دولت افزایش و تعمیق بازار ثانویه ارزی است.
وی افزود: براساس این برنامه قرار است ارز حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی و فولاد که رقم قابل توجهی را شامل می‌شود در بازار ثانویه عرضه شود از طرف دیگر گروه کالایی دوم نیاز ارزی خود را از این بازار تامین کند.
این مقام آگاه اضافه کرد: هم اکنون 50 درصد از واردات کشور کالاهای گروه اول را در بر می‌گیرد و به همین دلیل یکی از برنامه‌ها که هم‌اکنون در حال بررسی کارشناسی است این است که بخشی از کالاهای گروه یک به گروه دوم منتقل شود تا تعداد بیشتری از کالاها با ارز به نرخ قیمت رسمی تعیین شود.
وی در پاسخ به این سوال که آیا صرافی‌ها در این بسته مجددا فعالیت‌ عادی خود را آغاز می‌کنند گفت: یکی از موضوعاتی که در حال بحث و بررسی است همین فعالیت‌ صرافی‌ها است اما هنوز این موضوع به تصمیم نهایی نرسیده است.
همچنین عبدالناصر همتی‏ رئیس کل بانک مرکزی در مطلبی در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت: از روزی که مسئولیت گرفته‌ام به همراه صاحبنظران، کارشناسان و سایر مسئولین اقتصادی تمام وقت درگیر بررسی راه‌های برون رفت از وضعیت فعلی ارزی و یافتن بهترین راه با کمترین آثار منفی هستیم و نتیجه حاصله را اطلاع رسانی خواهیم کرد.
وی ادامه داد: هرچند مسئولین بانک مرکزی در تمام کشورها بیشتر عمل می‌کنند و بندرت سخن می‌گویند، ولی با توجه به شرایط خاص کشورمان حتما در حد ضرورت مصاحبه و توضیحات لازم را ارائه خواهم داد.