آثار وضعی اذیت پدر و مادر(پرسش و پاسخ)
پرسش:
براساس آموزه‌های وحیانی، اذیت و آزار پدر و مادر چه آثار وضعی در این دنیا به همراه دارد؟
پاسخ:
پیشوایان دینی، نافرمانی و آزار به پدر و مادر را در کوتاهی عمر موثر دانسته، چنانکه نیکی و احترام به آن دو را سبب طول عمر یاد کرده‌اند؛ ازجمله، امام رضا(ع) می‌فرماید: «پناه می‌بریم به خداوند از گناهانی که در نابودی شتاب، و مرگ‌ها را نزدیک، و خانه‌ها را ویران می‌کنند و آنها عبارتند از: قطع رحم، آزردن و نافرمانی پدر و مادر، و واگذاردن احسان و نیکی». (اصول کافی، ج 4، ص 184)
برای آگاهی از اثر وضعی اذیت پدر و مادر، به سراغ نمونه‌ای در تاریخ می‌رویم: نقل شده که پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله بر بالین جوانی که در حال احتضار بود، حاضر و شهادتین را به او تلقین کرد، ولی جوان نتوانست آن را بگوید. حضرت پرسید: آیا او مادر دارد؟ زنی که نزد او بود عرض کرد: بلی، من مادر او هستم. فرمود: آیا بر او غضبناکی؟ گفت: شش سال است با او حرف نزدم. پیامبر رحمت صلی‌الله علیه و آله از او تقاضا کرد که از جوانش راضی شده و از او درگذرد، مادر نیز تقاضای حضرت را پاسخ داد و به محض رضایت، زبان جوان به کلمه توحید باز شد. (گناهان کبیره، عبدالحسین دستغیب، ج 1، ص 128)
ناگفته نماند که مکافات عمل هم در دنیا و هم در آخرت وجود دارد، با این تفاوت که مکافات در دنیا نسبت به آخرت بسیار کم‌رنگ‌تر است.
به قول مولوی:
این جهان کوه است و فعل ما ندا
سوی ما آید نداها را صدا
گرفتاری‌های گوناگونی که در دنیا دامنگیر آدمی می‌شود، گاهی مکافات عمل، و گاهی برای امتحان است و برای بعضی مایه و پایه ترقی و تکامل و افزونی پاداش است.
این درحالی است که در آموزه‌های وحیانی احسان به پدر و مادر و جلب رضایت آنان از جهاد در راه خدا بالاتر توصیف شده است، در یک روایتی از رسول گرامی اسلام(ص) آمده است که مردی خدمت آن حضرت آمد و عرض کرد: یا رسول‌الله پدر و مادر پیری دارم که به خاطر انس با من مایل نیستند به جهاد در راه خدا بروم، رسول خدا(ص) فرمود: پیش پدر و مادرت بمان، قسم به آنکه جانم در دست اوست، انس یک روز آنان با تو از جهاد یک سال بهتر است. (بحارالانوار، ج 74، ص52)
همچنین در روایتی دیگر پیامبر گرامی اسلام(ص) می‌فرماید: هر فرزند نیکوکاری که با مهربانی به پدر و مادرش نگاه کند، درمقابل هر نگاه، ثواب یک حج کامل مقبول به او داده می‌شود. سوال کردند، حتی اگر روزی صدمرتبه به آنها نگاه کند؟ فرمود: آری خداوند بزرگتر و پاک‌تر است. (همان، ص 73)
در روایتی دیگر حنان بن سدیر می‌گوید: در حضور امام صادق(ع) بودیم که میسر هم درمیان ما بود، از رابطه خویشاوندی سخن به میان آمد، امام صادق(ع) فرمود: ای میسر چند بار اجل و مرگ تو فرا رسیده و هربار خداوند آن را به‌خاطر صله رحم با خویشاوندانت تاخیر انداخته است، اگر می‌خواهی خداوند عمر تو را زیاد کند به پدر و مادرت نیکی کن. (همان، ص 84)