kayhan.ir

کد خبر: ۱۳۶۴۷۹
تاریخ انتشار : ۱۶ تير ۱۳۹۷ - ۲۰:۴۵

بویه‌های روشن، حکایتی خواندنی

 ناهید زندی پژوه

  خاطره‌نویسی با مضمون جنگ در سال‌های اخیر اعتبار و اعتنایی در خور توجه پیدا کرده؛ زیرا این گونه ادبی توانسته به تاریخ انقلاب به عنوان یک فرهنگ مستمر نگاه کند و در فرهنگ‌سازی انقلابی برای نسل نوجوان نقش مهمی ایفا کند. چون نسل پسین انقلاب نتوانسته هشت سال تحمیل جنگ و مقاومت مردم گذشته را لمس کند؛ پس چاره‌ای جز رجوع به مستندات جنگ- که در کتاب‌های خاطرات ثبت و ضبط است- ندارد.
کتاب «بویه‌های روشن، خاطرات ناو سروان تکاور سید احمد شمس‌زاده علوی» از زمره ادبی خاطره‌نگاری است. این اثر از سری قصه‌های دریاست که توسط انتشارات سوره مهر وابسته به حوزه هنری کودک و نوجوان در سال 1396 در 114 صفحه به چاپ رسیده است. کتاب به قلم حسن احمدی است و این اثر با حمایت معنوی امیر دریادار حبیب‌اله سیاری فرمانده سابق نیروی دریایی کشور تهیه شده.
حسن احمدی از نویسندگان‌ پرکار و ساعی در زمینه ادبیات دفاع مقدس است. او داستان‌نویس است و مشتاق به نگارش خاطره‌نگاری برای نسل جوان. ایشان به عنوان داور در جشنواره‌های داستانی، فیلم و مطبوعات به دفعات حضور داشته و از اعضای انجمن نویسندگان کودک و نوجوان است. از آثارش می‌توان به کتاب‌هایی همچون: باران که می‌بارید، شال سبز، یک پروانه هزار پرواز، تک درخت سیب، به خاطر پرنده‌ها، بوی خوش سیب، بزرگ‌مردان کوچک، افسانه‌ دانی و مانی، آیینه سرخ اشاره نمود.
احمدی در کتاب بویه‌های روشن کوشیده با برجسته‌تر کردن فرازهای پرکشش، مأموریت‌های جنگی ناو سروان تکاور و دیگر هم‌رزمانش را به‌صورت یک داستان مهیج جذاب و خواندنی ترسیم کند تا خواننده نوجوان را به مطالعه ادامه سطور خاطرات ترغیب کند. زیرا که دفترچه خاطرات سندی ارزشمند از فداکاری‌ها و رشادت‌های تکاوران نیروی دریای کشور در طی دوران جنگ تحمیلی است. اگرچه این اثر از سری کتابهای قصه‌های دریاست اما متن خاطرات واقعی است و گواه آن تکاور سید احمد شمس‌زاده علوی است.  او که دارای نگاهی روشن، انسانی و دینی است با همین نگاه و نگره خاطراتش را بیان می‌کند. او راوی دفتر خاطرات است و از نزدیک شاهد رخدادهای اصلی و فرعی بوده و تمامی مأموریت‌ها و عملیات جنگی خود و دیگر تکاوران را با شرح جزئیات بیان کرده و این گونه است که دفترچه خاطرات زنده و قابل ملموس است.
نویسنده روش‌مندی خاصی در ارائه خاطرات به‌کار برده؛ او با به‌کارگیری ترفند فلاش بک توانسته خواننده جوان را به فضای سال‌های قبل و بعد از انقلاب سوق دهد و همچنین با استفاده از عناصر خیال و ذهن راوی به شرح و بسط وقایع و اتفاقات پرداخته است. می‌توان گفت احمدی به سبب تسلط کافی از حیث جمله‌بندی‌ها و توصیف صحنه‌های جنگ و گریز خوش درخشیده است. او در دفترچه خاطرات دل‌مشغولی‌ها، دغدغه‌های ذهنی، جسارت، پشتکار، استقامت، خلاقیت، نقش‌آفرینی و مجاهدات تکاوران نیروی دریایی را با ذکر اسامی بازگو کرده است. نویسنده پرده از چهره خشن جنگ برداشته و پیامدها و خسارات ناشی از آن را بر ملا کرده است.
حکایت خاطرات بدین شرح است:
ناوسروان سید احمد شمس‌زاده علوی از تکاوران ویژه نیروی دریایی است که قبل از انقلاب با فرمان حضرت امام(ره) از پادگان محل خدمت خارج شد و به گروه‌های مردمی پیوست و بعد از شکل‌گیری انقلاب با افتخار مشغول خدمت گردید. او که در پادگان بوشهر بود برای انجام مأموریتی جدی و مخفی به پایگاه نیروی دریایی ارتش خرمشهر آمد و مأموریت‌های مهمی را ایفا کرد که اهم آنها عبارتند از:
* انهدام دو سکوی نفتی عراق به‌نام‌های البکر و الامیه (عملیات این مأموریت در طی دو مرحله صورت گرفت. در مرحله اول به شکست منجر شد و در مرحله دوم موفقیت‌آمیز بود).
* تحویل گرفتن کشتی‌ها در مسیر رفت و آمد
* شناسایی پل روبه‌روی جزیره ام الرصاص
* پیدا کردن لاشه هواپیمای اف 14
* مستقر کردن بارج در منطقه‌ای دور از دید و نزدیک منطقه دشمن
(بارج یک پایگاه کامل بود و طراحی و ساخت آن هفت الی هشت ماه انجامید نتیجه تفکر و تجربه برنامه‌ریزان تکاور بود).
در دفترچه خاطرات ضمن تشریح مأموریت‌های فوق‌الذکر به شرح مواردی همچون روز سقوط خرمشهر، هفت ساعت زیر آب ماندن ناو سروان تکاور، انهدام مدرسه دورقی توسط بعثی‌ها، نحوه به اسارت گرفتن اسرا، برخورد با اسرا، شهادت تکاوران نیروی دریایی و... اشاره شده است.
نمایش افکار و ذهنیات راوی قسمتی از متن خاطرات است. آنچه در سراسر دفتر خاطرات جایگاهی ویژه دارد توکل و امید به لطف پروردگار است. شایان ذکر آنکه برادر ناوسروان تکاور شمس‌زاده علوی، آقای سید مهدی در هفتم آذر سال 62 در حالی که روزهای آخر دوران سربازی‌اش را سپری می‌کرد و سرباز نیروی زمینی بود در قصر شیرین به شهادت رسید.
به نظر نگارنده این سطور تمامی اوراق این کتاب 114 صفحه‌ای سرشار از ماجراست و عشق به خدمت و مقابله با دشمن در آن موج می‌زند. شرح این ماجراجویی‌ها بسیار جالب و خواندنی است لذا مطالعه کتاب بویه‌های روشن را پیشنهاد می‌کنم.