اسباببازیهای تولید داخل و تاثیر آن بر مهارتآموزی کودکان - بخش پایانی
آموزش مهارتهای زندگی با اسباببازی مناسب
گروه گزارش
امروز تعداد زیادی از بچهها را میبینم که با دستهای خالی و چهرههای ناراحت به خانه بازمیگردند و پدر و مادرانی که از گرانی اسباببازیها میگویند. کاش کسانی که اسباببازیها را برای عرضه میآورند، به این نکته بیشتر توجه کنند که بچهها چه در یک خانواده مرفه و چه در یک خانوده متوسط یا سطح پایین، دوست دارند که این اسباببازیها را داشته باشند و بازی کنند.
در برخی غرفهها دیده میشود که امکانی برای تمام بازدیدکنندگان فراهم شده تا بچهها بتوانند با بازی با اسباببازیهای مختلف در نمایشگاه طعم شیرین این تجربه فراموش نشدنی را حتی اگر آنها را خریداری نکنند، احساس کنند.
از اسباببازی خوب
تا مهارت برای شغل آینده
از حال و هوای نمایشگاه به خوبی میتوان فهمید که سازندگان و طراحان بازی و اسباببازی ایرانی برای رقابت با سازندگان خارجی تمام تلاش خود را میکنند.
امروز در غرفههای نمایشگاه اسباببازی، اسباببازیهایی ظاهر شدهاند که شاید خیلی به ظاهر شبیه اسباببازی نیستند، اما با همسو کردن هوش و استعداد کودکان و نوجوانان ایرانی سبب کشف استعدادها و پرورش روزافزون آنها شدهاند. در این بین یکی از غرفهها که رباتها را نماد معرفی خود در این نمایشگاه قرار داده است، پا را فراتر از استفاده از اسباببازی به عنوان بازی و سرگرمی گذاشته است.
مجاهد یوسفی، مسئول تکنوروبیران در گفتوگو با گزارشگر کیهان میگوید: «چندین سال است که در نمایشگاه اسباب بازی شرکت میکنیم و اولین سال معرفی ما به نمایشگاه از طریق نمایشگاه کتاب انجام گرفت؛ چون نمایشگاه کتاب قسمتی تحت عنوان ضمیمه اسباب بازی دارد که ما در آن حضور پیدا کرده بودیم و از آن پس در نمایشگاه اسباببازی نیز حضور پیدا میکنیم.»
یوسفی در ادامه ضمن اشاره به آنکه بچهها از طریق آزمون ورودی جذب میشوند، میگوید: «یکی از اهداف ما آن است که به بچهها نشان دهیم درسهایی که به طور تئوری در مدرسه میخوانند در پیرامونشان چه کاربردی دارد؟ به طور عملی چه طور میتوانند با آن کار کنند؟ به طور مثال بچهها درسی به نام کار و فناوری دارند و در آن با مفاهیمی با عنوان مقاومت، ترانزیستور و خازن آشنا میشوند، اما کمتر پیش میآید که بچهها این قطعات را به دست بگیرند و با آنها کاری انجام دهند.»
در ادامه گفتوگو یوسفی به نکاتی اشاره دارد که پرورش استعداد بچهها از طریق بازی و ساخت این رباتها را بیان میکند و میتوان این نتیجه را گرفت که باید اسباب بازی را به دست بچههایمان بدهیم که فقط باعث گذراندن وقت آنها و سرگرم شدنشان نباشد؛ بلکه با انتخاب اسباب بازی مناسب با استعداد و تواناهیهای فرزندان باعث شکوفایی استعدادهای آنان شویم.
امروز با دقت به پدران و مادران حاضر در نمایشگاه میبینیم که اغلب انتخاب اسباببازی را به میل بچهها میگذارند، گرچه هر نوع اسباب بازی را برای آنان تهیه نمیکنند، اما نباید از خاطر ببریم که باید ضمن استعدادیابی در انتخاب درست و مناسب حین خریدِ بازی و اسباب بازی به آنها کمک کنیم.
در ادامه گفتوگو مجاهد یوسفی یکی دیگر از اهداف طراحی چنین بازیهایی را آشنایی بچهها با دورنمایی تحصیلیشان میداند و میگوید: «بچهها از این طریق میتوانند با رشتههای مرتبط با چنین فعالیتهایی آشنا شوند و از همین حالا رشته مورد علاقشان را پیدا میکنند و همچنین برای ورود به دانشگاه انگیزه مییابند.»
وی همچنین فعالیتهای این چنینی در قالب بازی را عاملی برای کسب مهارت بچهها نیز میداند. در حالی که اکنون بچههایی که در این زمینه فعالیت میکنند، به مسابقات جهانی راه پیدا کرده و کسب رتبه کردهاند؛ یوسفی معتقد است که هدف اصلی، ورود بچهها به این وادی و حتی آمادگی آنان برای پروژههای صنعتی نه صرفا مسابقه است.
اسباببازیها به سرعت
جذابیت خود را از دست میدهند
میان بازدید از غرفهها و اسباب بازیها نگاهمان به طرف دختر کوچکی که روی پلههای نزدیک در سالن نشسته جذب میشود. به همراه مادر و پدر خود به نمایشگاه آمده و از اسباب بازیهای فراوانی که خریده و در کنارش نگه داشته و همچنین لبخند رضایتی که بر لب دارد، میتوان به رضایتش از نمایشگاه پی برد. نزدیکتر میشویم و دقایقی را با مادر این دختر کوچک به گفتوگو میپردازیم.
فرشته شیخی ضمن ابراز رضایت خود به طور کل پیرامون برگزاری نمایشگاه بازی و اسباببازی امسال میگوید: «در تبلیغات نمایشگاه ذکر شده بود که نمایشگاه بازی و اسباببازی است و در حالی که فضای طبقه پایین به بازی اختصاص یافته بود، اما بازی برای بچهها وجود نداشت.»
این مادر همچنین در ادامه میگوید:« اما طبقه بالا که مربوط به اسباب بازی است، فوقالعاده بود. در نمایشگاه مشاورانی نیز حضور داشتند که ضمن معرفی بازیهای مختلف با توجه به بررسی سن و استعداد کودک، اسباببازیهای مناسب آنها را معرفی میکردند.»
شیخی معتقد است امروزه اسباببازیها به گونهای هستند که سبب ایجاد خلاقیت در کودکان است. این در حالی است که او علاوهبر بازیهای فکری بازیهایی که سبب تحرک فرزندش هست را نیز ضروری میداند و میگوید: «حتی بچهها هم اگر به مدت دو ساعت کامل بازی فکری انجام دهند؛ خسته میشوند و آن را کنار میگذارند.»
وی همچنین میافزاید: «بچههای امروز به گونهای هستند که هر اسباببازی هر چند جالب و جذاب هم که باشد، اما به سرعت برایشان رنگ کهنگی میگیرد و آن را کنار میگذارد به همین علت نمیتوان آنها را صرفا هدایت به بازیهای فکری کرد.»
یکی از طراحان اسباب بازی حاضر در نمایشگاه در گفتوگو با گزارشگر کیهان میگوید: «بچههای نسل امروز دیگر تنها به یک اسباب بازی ساده اکتفا نمیکنند. این بچهها وقتی یک ماشین را به دست میگیرند، تنها به بازی با آنها اکتفا نمیکنند، چرا که کنجکاو هستند و آن را باز کرده و در جست وجوی ساختار الکترونیکی آن هستند.»
وی در ادامه میافزاید: «به همین سبب در اسباب بازیهایی که این روزها در بازار وجود دارد، حتی در سادهترین نوع آن حداقل یک مدار کوچک الکتریکی وجود دارد.»
جای خالی ورزش و تحرک
در میان بازیهای فکری
در میان این همه بازی فکری و خلاقانه جای توپ و راکت و وسیلهای که نشاط و تحرک را در کودکان و نوجوانان احیا کند، هنوز خالیست اما با دیدن یک دستگاه به ظاهر جدید در غرفهای به نام خود دستگاه یعنی تنی بال پای گفتوگو با مسئول غرفه مینشینیم. برایمان بسیار جالب است؛ امیر تفرشی که خود سازنده دستگاه است در غرفه به عنوان مسئول حضور دارد و حتی با علاقمندان به بازی میپردازد.
پای گفتوگو با تفرشی مینشینیم و برایمان میگوید: «فکر اولیه دستگاه تنی بال از آنجا بود که دیدم بچهها در حال حاضر اغلب در محیطهای آپارتمانی زندگی میکنند که امکان بازی و ورزش برای آنها فراهم نیست و پدر و مادرها هم اجازه اینکه بچهها برای بازی به بیرون بروند را نمیدهند. به همین علت به فکر ساخت وسیلهای افتادم که با اشغال کردن یک حجم کم بتوان با آن در خانه بازی کرد.»
البته براساس آنچه که تفرشی میگوید تنی بال تنها مختص به بچهها نیست و هر کس از 9 تا 90 سال میتواند با آن بازی کند. امیر تفرشی در گفتوگو با گزارشگر کیهان میگوید: «طرحی مشابه این دستگاه در کشور چین موجود است که البته بین نمونه ایرانی ما و آن دستگاه تفاوتهای بسیاری وجود دارد و در نمونه ما تمامی نواقص موجود در دستگاه چینی رفع شده است.»
دستگاه تنی بال که با یک توپ از طریق یک طناب نازک به یک میله فلزی متصل شده است که بازیکنان با راکت توپ را هدایت میکنند. امیر تفرشی در حالی که به علاقه خود در طراحی و ساخت اسباب بازیاشاره میکند میگوید: «کودکان و نوجوانان ما باید بدانند که بازی تنها محدود به حل معما و بازیهای فکری نیست و در کنار آن باید به سلامت بدن خود نیز اهمیت دهند که اسباب بازیهای تحرکی عاملی موثر در این امر هستند.»
این جوان در پایان میگوید: «البته تنی بال نه تنها به سلامت بدن کمک میکند، بلکه به علت تمرکز برای هدایت توپ سبب افزایش دقت و تمرکز بازیکنندگان است.»