جایگاه عقل و تدبیر و آگاهی به مقتضیات زمان
بعضی از دوستان میرزای شیرازی گفته بودند ما نامهای خدمت ایشان نوشتیم و از ایشان برای یک ملایی که در یکی از شهرستانها بود، تاییدیه خواستیم. مرتب نامه به ایشان نوشتیم که فلان شخص در این شهر مردی است خیلی عالم، در این حد عالم است که مجتهد است و خیلی هم باتقوا، شما ایشان را تایید کنید. میگوید: ما نامه نوشتیم، میرزا جواب نداد. بار دیگر نامه نوشتیم باز میرزا جواب نداد. تا بالاخره آن کسی که این همه او را تایید میکرده میرود سامرا و سوال میکند که چرا میرزا جواب نداد؟ رفت و گفت: آقا! چرا ما هرچه برای این آقا تاییدیه خواستیم شما تایید نکردید؟ میرزا فرمود: تو همواره در نامههایت نوشتی که این چقدر عالم است و چقدر باتقوا است، در یک نامهات ننوشتی که عقلش در چه حدی است؟
من نمیتوانم کسی را فقط به دلیل علم و تقوا تایید کنم. درصورتیکه برای من محرز نیست که از نظر عقل و تدبیر و هوشیاری و درک شرایط زمان و درک وشناخت مردم در چه حدی است، بسیار خوب، آدم عالم و باتقوا برای خودش آدم خوبی است، اما من نمیتوانم مقدرات اسلامی مردم را در دست کسی بدهم که عقلش برای من محرز نیست. (1)
___________________
1- آشنایی با قرآن، شهید مرتضی مطهری(ره)، ج 8، ص 148