شبکه کانونهای تفکر ایران ارائه کرد
4 سناریو برای تامین مالی فازهای پالایشگاه ستاره خلیجفارس
شبکه کانونهای تفکر ایران با انتشار یادداشتی به ارائه چهار سناریوی تامین مالی برای تکمیل پالایشگاه ستاره خلیجفارس پرداخته است.
شبکه کانونهای تفکر ایران (ایتان) در یک یادداشت تحلیلی با تاکید بر اینکه گلوگاه اصلی تکمیل پروژه پالایشگاه ستاره خلیجفارس مسئله تامین مالی است، سناریوهای پیشنهادی خود برای تکمیل فرآیند تامین مالی پالایشگاه ستاره خلیجفارس را ارائه داده است.
نخستین روش پیشنهادی، روش «تنفس هزینه خوراک» است. در این روش از افزایش تخفیف خوراک فاز 1 پالایشگاه در سالهای ابتدایی و بازپرداخت مبلغ معادل آن در سالهای پس از بهرهبرداری کامل پالایشگاه استفاده میشود تا بدین ترتیب در ابتدا سرمایه لازم برای تکمیل فازهای 2 و 3 تامین شود و سپس با یک شیب ملایم بازپرداخت صورت گیرد. برای این کار کافی است دولت به مدت 1/5 سال، خوراک میعانات گازی فاز 1 پالایشگاه ستاره خلیجفارس را به قیمت 60 درصد فوب در اختیار سهامداران قرار دهد. این تخفیف 40 درصدی موجب افزایش سود پالایشگاه در این دوره و تامین مالی 1 میلیارد یورو برای این شرکت میشود که در واقع به صورت یک تسهیلات دولتی در اختیارش قرار میگیرد و بلافاصله پس از تکمیل هر سه فاز پالایشگاه، با اقساط 2 ساله پرداخت میشود.
روش دوم، «تامین مالی مردمی و عرضه بخشی از سهام پالایشگاه در بورس» پیشنهاد شده است. این پالایشگاه در صورت بهرهبرداری کامل، سالانه 1 میلیارد دلار سود ناخالص و 511 میلیون دلار سود خالص خواهد داشت که تقریبا 2 برابر متوسط سوددهی پالایشگاههای نفت کشور با ظرفیت مشابه است و عرضه بخشی از سهام آن در بورس جذابیت بالایی برای مردم و بخش خصوصی خواهد داشت.
لذا استفاده از این روش هم باعث مشارکت مردم در یک پروژه سودده ملی و هم موجب تامین مالی و افتتاح سریعتر پالایشگاه میشود. اما در صورتی که سهامداران پروژه تمایلی به افزایش سرمایه از طریق اضافه کردن سهامداران جدید و مردم نداشته باشند وظیفه حاکمیتی وزارت نفت ایجاب میکند که با استفاده از اختیارات قانونی خود نظیر مجوز و قرارداد خوراک، آنها را به این کار ملزم کند.
سومین روش، «انتشار اوراق سلف موازی فرآوردهها» اعلام گردیده است. در این روش بخشی از «فرآوردههای تولیدی پالایشگاه در یکسال آینده»، در زمان حاضر پیش فروش میشود و به این شکل قسمتی از هزینههای مالی لازم برای تکمیل پالایشگاه از میان سرمایههای مردمی تامین میشود. تجربه فروش 300 میلیارد تومان معادل 85 میلیون یورو اوراق سلف موازی بنزین پالایشگاه ستاره خلیجفارس ظرف مدت چند دقیقه در شهریورماه 95 حکایت از استقبال بینظیر مردم از این طرح دارد. این ظرفیت وجود دارد که با فروش اوراق سلف فرآوردههای فازهای 2 و 3 مبلغی در حدود 400 میلیون یورو از این روش تامین شود.
روش چهارمی که ایتان پیشنهاد کرده، «بازپرداخت فاینانس با تکیه بر منابع تخفیف 5 درصدی خوراک پالایشگاه» است. عموم بانکهای خارجی ارائه تضامین دولتی را شرط اعطای فاینانس به پروژههای صنعتی ایران میدانند اما عموما دولتها تمایلی به ارائه این تضامین به بخش غیردولتی ندارند.
بنابراین میتوان برای تامین فاینانس پالایشگاه ستاره خلیجفارس به جای تضمین دولتی از «تضمین شرکتی» شرکت ملی نفت ایران استفاده کرد.