با رأی مثبت دیوان عالی آمریکا به فرمان ترامپ
ممنوعیت سفر اتباع ایران و ۵ کشور مسلمان به آمریکا رسماً آغاز شد
سرویس سیاسی-
دولت ترامپ در ادامه سیاستهای خصمانه اوباما در برابر کشورمان در بیانیهای اعلام کرد اجرای کامل فرمان ضد مهاجرتی رئیسجمهور این کشور برای منع سفر اتباع ایران و ۵ کشور دیگر به آمریکا را آغاز کرده است.
وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای اعلام کرد اجرای فرمان «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور این کشور در منع سفر اتباع ایران و پنج کشور دیگر به آمریکا را آغاز کرده است.
بیانیه وزارت خارجه آمریکا چند روز بعد از اعلانیه عالیترین مرجع قضایی آمریکا درباره این فرمان صادر شده است. دیوان عالی آمریکا روز سهشنبه اعلام کرد دولت ترامپ میتواند فرمان مهاجرتی تازهاش علیه شش کشور عمدتا مسلمان از جمله ایران را تا زمان رسیدگی به شکایتها به طور کامل به اجرا بگذارد.
طبق بیانیه منتشر شده در وبسایت وزارت خارجه آمریکا، سفارتخانهها و کنسولگریهای ایالات متحده در سراسر جهان از صبح جمعه اجرای این فرمان را آغاز کردهاند.
شروع ماجرا از دوره اوباما
آذر ماه 1394 بود که رسانهها خبر دادند؛ باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا با امضای لایحه بودجه سال آینده این کشور، محدودیتهای تازه برای ورود به این کشور را هم به عنوان بخشی از قانون بودجه تایید کرده است. این محدودیتها که ده روز پیش از آن تاریخ در مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شده بود شامل بعضی شهروندان ۳۸ کشوری میشود که در حال حاضر بدون ویزا به آمریکا سفر میکنند.
بر اساس فصل ۲۰۳ از متن بودجهای که در آن زمان تهیه شد اگر شهروندان این ۳۸ کشور در پنج سال گذشته به سوریه، عراق یا ایران سفر کرده باشند، نمیتوانند مانند گذشته بدون ویزا وارد آمریکا شوند. به علاوه کسانی که تابعیت دوگانه این کشورها را هم دارند، از جمله ایرانیهایی که شهروند کشورهای معاف از ویزا مانند بریتانیا، استرالیا یا فرانسه هستند، باید با اجرای قانون تازه برای سفر به آمریکا درخواست ویزا کنند.
تصویب اولیه این طرح در مجلس نمایندگان آمریکا با موجی از انتقادها روبرو شد و آن را «مجازاتی بدون دلیل» میدانستند. بسیاری از کاربران فضای مجازی وضع این قانون را آن هم پس از مذاکرات و توافقات برجامی رویکرد همیشه خصمانه آمریکا علیه ایران دانستند.
ترامپ و ادامه راه اوباما
پس از آن در تیرماه سال جاری رسانههای آمریکایی گزارش دادند که قرار است دولت آمریکا اجرای فرمان «دونالد ترامپ» برای منع صدور روادید به شهروندان ایران و ۵ کشور عمدتا مسلمان دیگر را آغاز کند.
«ترامپ» روز ۲۸ ژانویه ۲۰۱۸، حدود یک ماه پس از ورود به کاخ سفید یک دستور اجرایی امضا کرد که ورود اتباع هفت کشور مسلمان (ایران، سودان، سومالی، سوریه، یمن، لیبی و عراق) به خاک آمریکا را ممنوع میکرد.
پس از آن در ماه سپتامبر دولت ترامپ با صدور یک فرمان اجرایی ورود شهروندان ایران، لیبی، سومالی، سوریه، یمن و چاد به خاک آمریکا را ممنوع کرد. این فرمان، در اقدامی با هدف متقاعد کردن دیوان عالی آمریکا در این باره که دستور ترامپ با اهداف ضداسلامی طراحی نشده است، ورود اتباع کره شمالی و برخی مقامهای ونزوئلایی به خاک آمریکا را هم ممنوع میکرد.
یک قاضی فدرال مدتی بعد از صدور این فرمان که سومین دستور اجرایی ترامپ در این زمینه محسوب میشد، اجرای آن را متوقف کرد. وزارت دادگستری آمریکا علیه این حکم درخواست تجدیدنظر داد. اعتراضها باعث شد که دادگاه فدرال ایالت واشنگتن، و پس از آن دادگاه تجدید نظر شعبه نهم ایالات متحده آمریکا اجرای آن را متوقف کنند و همین باعث شد تا دولت ترامپ مجبور شود برای گرفتن تأیید اجرای آن پرونده را به دیوان عالی آمریکا ارجاع دهد.
به میدان آمدن پدربزرگها
و مادربزرگها
این اقدام خصمانه آمریکا موجی از اعتراضها را از شهروندان عادی تا مقامهای سیاسی در پی داشت. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در واکنش به این اقدام آمریکا در حساب توئیتری خود نوشت: «ایالات متحده مادربزرگهای ایرانی را از دیدن نوههایشان محروم میکند، این کار واقعا نمایش شرمآور دشمنی کور با تمام ایرانیهاست.»
در آمریکا نیز «درک واتسن» قاضی فدرال دادگاه منطقه «هانولولو» ایالت هاوایی با به چالش کشیدن فرمان ضد مهاجرتی ترامپ، ممنوعیت سفر پدربزرگها و مادربزرگهایی را که نوههایشان ساکن ایالات متحده هستند با این استدلال که آنها نیز اقوام درجه یک محسوب میشوند، لغو کرد.
در حالیکه اصل موضوع یعنی طرح قانونی خصمانه مورد اعتراض بود کار در آمریکا به چگونگی و حدود اجرای آن کشیده شد. به گفته واتسن، عقل سلیم حکم میکند که پدربزرگ و مادربزرگها شامل تعریف اعضای نزدیک خانواده شوند. وزارت دادگستری آمریکا به نیابت از سوی ترامپ از دیوان عالی خواست تا از اجرای حکم واتسن قاضی فدرال ایالت هاوایی جلوگیری کند.
اعتراضها و شکایتها
مهرماه سال جاری بود که آسوشیتدپرس خبر داد دو نهاد و سازمان مستقر در آمریکا، علیه این فرمان ترامپ به دادگاه شکایت کرده و شکایتشان را ثبت کردهاند. ائتلافی شامل مدافعان حقوقی مسلمان و آمریکایی-ایرانی به همراه یک نهاد حقوقی غیر حزبی، علیه فرمان جدید مهاجرتی دولت ترامپ شکایت کردند.
یکی از شکایتها به نمایندگی از طرف «ائتلاف ایران فراسوی مرزها» و ۶ شخص حقیقی در دادگاه آمریکایی ثبت شد و در آن تأکید شد که فرمان ترامپ در اعمال محدودیت و ممنوعیت علیه شهروندان بیشتر مسلمان، «نقض قانون اساسی آمریکا است.» این ائتلاف نهادی غیرانتفاعی و غیر حزبی مستقر در نیویورک است که ماموریت خود را «تقویت اجتماع ایرانیهای به دور از وطن» عنوان کرده است. شکایت دوم در نیویورک و توسط «مرکز برنان برای عدالت» دانشگاه نیویورک ثبت شد.
یک دادگاه استیناف ماه گذشته بعد از بررسی فرجامخواهی دولت ترامپ اعلام کرد تا زمان بررسی کامل درخواست تجدید نظر دولت آمریکا، رأی به اجرای محدود آن میدهد. دادگاه استیناف اعلام کرد اتباع ایران و 5 کشور دیگر در صورت داشتن «ارتباطات اصیل» با افراد و سازمانهایی در آمریکا ( شامل پیوند خانوادگی، داشتن تقاضای کار و ویزای دانشجویی) اجازه ورود به خاک آمریکا را خواهند داشت.
وکلای دولت ترامپ در پی حکم دادگاه استیناف از دیوان عالی خواسته بودند اجازه اجرای کامل این فرمان منع مهاجرت را صادر کند که دیوان عالی به نفع فرمان ترامپ رای داده و رسماً این ممنوعیت آغاز شد.