به گزارش مشرق، طبق اعلام مسئولان دولتی، امروز قرار است دولت لایحه بودجه سال آینده کشور را تقدیم مجلس کند. آنچه که هر ساله در این ایام اهمیت مضاعف پیدا می‌کند، تعیین میزان وابستگی بودجه کشور به نفت است. مسئله‌ای که چند سالی است با تشدید تحریم‌ها اولویت بیشتری پیدا کرده است.
فراموش نمی‌کنیم که از چندسال پیش تاکنون، ایجاد محدودیت‌های نفتی برای کشور به یکی از پاشنه آشیل‌های اقتصاد تبدیل شده و تاکنون دشمنان سعی کرده‌اند با انواع سناریوها نظیر تحریم فروش نفت، کاهش شدید قیمت نفت و گرفتن امتیازات ویژه از کشور، راه دسترسی ایران به این منبع ثروت را مسدود کنند.
طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس از میزان وابستگی بودجه کشور به نفت در سال‌های اخیر، آنچه مشخص است وابستگی زیاد به درآمدهای نفتی است.
بر این اساس بخش عمده‌ای از بودجه کشور برمبنای نفت بسته می‌شود و این بدان معناست که دشمن هر لحظه اراده کند می‌تواند اقتصاد ما را دچار زیان کند.
از سوی دیگر، آمار و ارقام نشان می‌دهد که هر چقدر وابستگی درآمد کشورها به منابع طبیعی بیشتر باشد، رشد بلندمدت کاهش می‌یابد.
حال آنچه برای حل مشکل وابستگی بیش از حد بودجه به نفت مهم به نظر می‌آید، پیدا کردن جایگزین برای درآمدهای حاصل از نفت است.
صادرات نفت خام به دو منظور صورت می‌گیرد؛ اول تامین مالی دولت و ورود به بودجه به عنوان درآمد دولت، دوم تامین ارز مورد نیاز کشور به منظور واردات کالاهای مورد نیاز از سایر کشورها.
از این رو و برای فرار از این باتلاق اقتصادی، کارشناسان دو راه دریافت مالیات و گسترش صادرات را راه‌های جایگزین فوری برای تامین مالی دولت و تامین ارز مورد نیاز کشور می‌دانند.
همچنین گسترش صنایع پایین‌دستی نفت که منجر به جلوگیری از خام‌فروشی می‌شود نیز از دیگر اقدامات لازم در این زمینه است.
به‌علاوه با افزایش رقابت پذیری کالاهای تولیدی این صنایع می‌توان ارز مورد نیاز کشور را با صادرات این کالاها تامین کرد علاوه‌بر ارز آوری صادرات این کالاها تامین کالاهای مصرفی با تولیدات داخلی تقاضای ارز برای واردات کالاهای مصرفی را نیز کاهش می‌دهد.
در این زمینه می‌توان به مزیت نسبی کشور در صادرات برخی کالاها ‌اشاره کرد که در صورت سیاست گذاری درست و همچنین توجه به فنون تجارت و بازاریابی، می‌توانند بار بودجه را از دوش نفت بردارند که از جمله این موارد می‌توان به مزیت ایران در فروش خاویار، پسته، فرش دستباف، جو دیم، پیاز، سیب زمینی و... ‌اشاره کرد که بسیاری از مردم جهان نیز ایران را با این محصولات می‌شناسند و جدای از این کشورهای اطراف ما نظیر روسیه و... نیز به این محصولات برای تامین مایحتاج خود نیاز بسیار دارند.
اما از سوی دیگر، آنچه مشخص است، در مسیر جایگزینی نفت خام موانع و کم‌کاری‌هایی نیز وجود دارد که در صورت برطرف نکردن آنها نمی‌توان به نتیجه رسید؛ مواردی چون ذی‌نفعان صادرات نفت خام که منافعشان با کاهش اتکای کشور به نفت به خطر می‌افتد؛ بنابراین از آزاد شدن کشور از وابستگی به نفت خام جلوگیری می‌کنند.
همچنین از دیگر موانع ناتوانی در قطع وابستگی به نفت را می‌توان عدم حمایت مالی و معنوی کافی و یا بدون سازوکار مطلوب از تولیدکنندگان و صادرکنندگان کالاهای مصرفی و دارای ارزش افزوده دانست که طی سال‌های اخیر با افزایش نجومی واردات کالاهای غیرضروری و مصرفی به کشور روزبه‌روز بیشتر در معرض خطر نابودی قرار گرفته‌اند.
بر همین اساس به نظر می‌رسد حال که دولت محترم لایحه بودجه را آماده ارسال به مجلس کرده است، نمایندگان نیز با دقت زیاد و بررسی دقیق، تاجایی که ممکن است وابستگی بودجه به نفت را کاهش داده و در مقابل مسیر مصرف این بودجه را نیز در راه افزایش و رقابت‌پذیری تولید داخل مشخص نمایند.