پرسش:
حیات طیبه که یک زندگی مطلوب و ایده‌آل قرآنی است چگونه برای انسان حاصل می‌شود؟
پاسخ:
در بخش نخست پاسخ به این سوال ضمن تاکید بر یکی از کلیدی‌ترین مفاهیم قرآنی به دیدگاه شهید مطهری(ره) درباره حیات طیبه پرداختیم. اینک در بخش پایانی دنباله مطلب را پی می‌گیریم.
2- مرحوم علامه طباطبایی(ره)
مرحوم علامه نیز معتقد بود که حیات طیبه که زندگی شایسته انسان است در گرو دینداری از طریق ایمان و عمل صالح است. همه انسان‌ها زندگی نیکو و یا حیات طیبه را محصول عمل صالح و ایمان می‌دانند. علامه طباطبایی(ره) در تفسیر آیه 97 سوره نحل می‌فرماید؛ وعده جمیلی است که به زنان و مردان مومن می‌دهد، که عمل صالح کنند، و در این وعده جمیل فرقی میان زنان و مردان در قبول ایمانشان و در اثر اعمال صالحشان که همان احیاء به حیات طیبه و اجر به احسن عمل است نگذاشته، و این تسویه میان مرد و زن علی‌رغم بنایی است که بیشتر غیرموحدین و اهل کتاب از یهود و نصاری داشتند، و زنان را از تمامی مزایای دینی و یا بیشتر آن محروم می‌دانستند، و مرتبه زنان را از مرتبه مردان پایین‌تر می‌پنداشتند، و آنان را در وضعی قرار داده بودند که به هیچ‌وجه ارتقاء نبود».
مرحوم علامه در ادامه تفسیر آیه، حیات طیبه را حیاتی جدید عنوان کرده‌اند، «حیات طیبه‌ای که خداوند به زن و مرد نکوکردار وعده داده است، حیاتی حقیقی و جدید است که مرتبه‌ای بالا و والا از حیات عمومی و دارای آثار مهم می‌باشد. و در جمله «فلنحینیه حیاه طیبه» حیات، به معنای جان انداختن در چیز و افاضه حیات به آن است، پس این جمله با صراحت لفظش دلالت دارد بر اینکه خدای متعال مومنی را که عمل صالح کند به حیات جدیدی غیر آن حیاتی که به دیگران نیز داده زنده می‌کند و مقصود این نیست که حیاتش را تغییر می‌دهد، مثلا حیات خبیث او را مبدل به حیات طیبی می‌کند که اصل حیات همان حیات عمومی باشد و صفتش را تغییر دهد، زیرا اگر مقصود این بود، کافی بود که بفرماید: ما حیات او را طیب می‌کنیم، ولی اینطور نفرموده بلکه فرمود: ما او را به حیاتی طیب زنده می‌سازیم. در تفسیر آیه 97 سوره نحل علامه طباطبایی(ره) برخلاف شهید مطهری معتقد است که حیات طیبه کمال حیات موجود نیست، بلکه اعطای زندگی جدید است. حیات به معنای جان انداختن در چیز و افاضه حیات به آن است، پس این جمله با صراحت لفظش دلالت دارد بر اینکه خدای متعال مومنی را که عمل صالح کند، به حیات جدیدی غیر آن حیاتی که به دیگران نیز داده زنده می‌کند و مقصود این نیست که حیاتش را تغییر می‌دهد. البته با اندکی تسامح می‌توان هر دو دیدگاه را در یک راستا دانست، زیراحیات اعطایی جدید از منظر مرحوم علامه طباطبایی نمی‌تواند منفک از حیات گذشته انسان بوده باشد.