خودروسازان ایرانی این روزها در حالی از محصولات مشترک با شرکت‌های خارجی رونمایی می‌کنند که توجه چندانی به داخلی سازی قطعات این خودروها نمی‌شود و حتی وزارت صنعت نسبت به رعایت مصوبه خود حساسیتی نشان نمی‌دهد.
به گزارش خبرگزاری فارس، داخلی سازی خودروهای مشترک تولیدی بین خودروسازان ایرانی و شرکت‌های خارجی از جمله مسائلی است که هرچند مسئولان دولتی و مدیران خودروساز بارها بر لزوم رعایت آن تأکید کرده‌اند اما در عمل، چندان به این موضوع پایبند نبوده و وزارت صنعت هم نظارت دقیقی بر این مسئله ندارد.
رونمایی از محصول جدید سیتروئن در ایران که قرار است با همکاری سایپا به تولید برسد از جمله جدیدترین اقدامات انجام شده در صنعت خودرو است. بر این اساس قرار است خودروی 3 C با همکاری دو خودروساز ایرانی و فرانسوی در نیمه اول سال آینده به تولید برسد.
فریبرز شهباز مدیر عامل شرکت سایپا سیتروئن در مراسم رونمایی 3 C از آغاز تولید این خودرو با داخلی سازی 20 درصد خبر داد.این در حالی است که طبق مصوبه وزارت صنعت، تولید خودروهای خارجی مشترک باید حداقل با داخلی سازی 40 درصدی آغاز شود اما با این وجود، سیتروئن به نصف میزان داخلی‌سازی تعیین شده در این مصوبه اکتفا کرده و بیشتر به فکر کسب سود از محل مونتاژکاری محصولاتشان در ایران هستند. این در حالی است که ظاهراً خودروساز داخلی نیز علاقه زیادی به تقویت داخلی سازی قطعات خودروی جدید نداشته و بیشتر به فکر رفع تکلیف برای تولید یک محصول جدید است.پیش از این نیز انتقاداتی نسبت به پایین بودن میزان داخلی سازی پژو 2008 مطرح شد، زمانی که مدیران خودروساز تابوی مصوبه وزارت صنعت برای آغاز تولید خودرو با داخلی سازی 40 درصدی را شکستند و از شروع تولید این محصول با داخلی سازی 30 درصدی خبر دادند. هرچند این اقدام ایران خودرو با حمایت معاون صنایع وزیر صنعت روبرو شد و صالحی نیا اعلام کرد که «موضوع داخلی‌سازی 40 درصدی در همه قراردادها مدنظر است اما ما باید طوری عمل کنیم که تولید راه بیفتد، نمی‌توانیم تولید را متوقف کنیم بلکه باید با یک برنامه زمان‌بندی، داخلی‌سازی را افزایش دهیم.»
به این ترتیب، وزارت صنعت با وجود مصوبه خودش، سعی در توجیه سطح پایین داخلی سازی خودروهای خارجی و مغایرت آن با مصوبه این وزارتخانه داشته است.از سوی دیگر، وزارت صنعت اخیراً از مهلت دهی بابت عبور داخلی سازی خودروهای چینی از مرز 20 درصد خبر داده است.به گفته صالحی‌نیا، الزام به داخلی سازی 40 درصدی خودروهای چینی از سال 97 اعمال خواهد شد. در نتیجه شاهد تأخیر یک ساله در رسیدن به حداقل داخلی سازی 40 درصدی در خودروهای چینی خواهیم بود.این مهلت‌دهی وزارت صنعت به مونتاژکاری چینی‌ها در شرایطی اتفاق افتاده که آنها سالها است در بازار خودرو ایران حضور دارند و در این مدت تنها به کسب سود از بازار پرعطش خودرو ایران فکر کرده‌اند و هیچ دستگاهی به طور جدی آنها را به افزایش داخلی‌سازی ملزم نکرده است.علاوه بر این، بی‌توجهی به داخلی سازی خودروها علاوه بر اینکه مانعی برای انتقال دانش فنی به صنعت کشور خواهد شد، به مرور زمان باعث عقب ماندگی صنعت قطعه‌سازی از تکنولوژی روز دنیا و در نهایت نابودی این صنعت می‌شود.
در چنین شرایطی قطعه‌سازان از نادیده گرفته شدن در قراردادهای جدید خودروسازان با طرف‌های خارجی گلایه داشته و عنوان می‌کنند اندک قراردادهای منعقد شده با قطعه سازان ایرانی و نحوه انتخاب شرکت‌های قطعه‌ساز نیز دارای ایراداتی است.
به این ترتیب به نظر می‌رسد علی رغم تأکید دستگاه‌های مختلف بر لزوم اجرای قانون استفاده حداکثری از توان تولید داخل، این مسئله در قراردادهای خودرویی جدی گرفته نمی‌شود و وزارت صنعت نیز عزم قوی برای افزایش سهم قطعه‌سازان داخلی در طرح‌های مشترک ندارد.در مجموع به نظر نمی‌رسد حضور فرانسویها در بازار خودرو ایران، چندان به نفع صنعت خودروسازی ما نیست. همانطور که رئیس دانشکده خودروی دانشگاه علم و صنعت اعلام کرده، «فرانسوی‌ها خط قرمزشان را آوردن پول به ایران اعلام کرده‌اند» و «رویه مونتاژ کاری هیچ عایدی برای ما نخواهد داشت، فقط وابستگی خودروسازان به فرانسوی‌ها را افزایش می‌دهد.»