نگرانی بیسابقه پایهگذار سلطنتسعودی از بلاهتهای ولیعهد عربستان(خبر ویژه)
افتضاح بارآمده توسط ولیعهد خام نظام سعودی چنان بالا گرفته که شبکه دولتی انگلیس هم از رفتارهای وی به عنوان ماجراجویی منتهی به شکست یاد کرد.
بیبیسی با وجود حمایت از مواضع ضد ایرانی آل سعود در طول سالهای اخیر، در تحلیلی نوشت: راننده تاکسی با خشم میگفت اگر مسافر سعودی به پستش بخورد، از ماشین بیرونش میاندازد. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی را با عبارت «یا عیب الشوم» (ای لکه ننگ) خطاب میکرد و دستش را از فرمان رها میکرد و به نشانه دعا به سوی آسمان میگرفت و میگفت: «خدایا این طفل مجنون، میخواهد جنگ را به خانه ما بیاورد، کشور خودش را چنان دچار جنگ کن که همهشان در کوهها آواره شوند. الهی همه شما خلیجیها در آتش همان نفت خودتان بسوزید.»
نفرین غضبناک این راننده تاکسی، نمونهای از احساس بسیاری از لبنانیها نسبت به عربستان سعودی در این روزهاست، فارغ از اینکه هوادار کدام جریان سیاسی باشند یا از چه مذهبی پیروی کنند. دیگر برای همه قطعی شده که نخستوزیرشان در دست سعودیها اسیر است و استعفای «اجباری» او قرار بوده، سناریویی هولناک برای کشورشان رقم بزند. در عین حال، بیشترشان بر این باورند که این سناریو، شکست خورده و بر پرده واقعیت نقش نخواهد بست.
آگاهان امور منطقه نیز، چه در داخل و چه خارج لبنان، تقریبا همگی با افکار عمومی در لبنان همصدایند که محمد بن سلمان نقشهای برای لبنان داشته که از همان آغاز، شکست خورده است. در این «نقشه»، قرار بوده اعلام استعفای سعد حریری، هواداران او را در لبنان به خیابانها بریزد و علیه «دخالت ایران» و «سلطه حزبالله» بشوراند، شبیه موجی که حدود سیزده سال پیش، پس از ترور رفیق حریری علیه سوریه به پا خاست و سوریه را ناچار کرد ارتش خود را از لبنان خارج کند.
اما نهتنها چنین موجی به راه نیفتاد، بلکه جریان سیاسی مستقبل (آینده) که سعد حریری در رأس آن قرار دارد و اکثریت اهل سنت لبنان را نمایندگی میکند، با جریانهای سیاسی مخالف عربستان سعودی همصدا گشت و خواهان بازگشت حریری به لبنان شد.
این جریان با اینکه همواره پایگاه سعودیها در لبنان به شمار میرفت، اکنون به دلیل وضعیتی که برای حریری پیش آمده، در بدنه و بخش عمدهای از رهبریاش، به خصوص میان خاندان حریری، نشانههای دلسردی از عربستان از خود نشان میدهد، چه رسد به آنکه برای برآوردن خواست سعودیها، دست به سازماندهی تظاهرات علیه ایران و حزبالله در لبنان بزند.
پایگاه دیگر عربستان برای خیزشی علیه حزبالله و دیگر متحدان ایران، فلسطینیان لبنانند که حدود نیم میلیون نفر از جمعیت این کشور را تشکیل میدهند.
گزارشهایی به نقل از منابع اطلاعاتی در رسانههای لبنانی منتشر شده، حاکی از اینکه اخیرا تلاشهایی در جریان بوده تا ساکنان اردوگاه فلسطینی عینالحلوه در شهر صیدا در بیرون از این اردوگاه در چارچوب حرکتی اعتراضی علیه حزبالله، بزرگراهی را که صیدا را به جنوب لبنان متصل میکند، ببندند.
با توجه به اینکه ساکنان عینالحلوه مسلحاند و این اردوگاه یکی از مراکز تنشخیز لبنان به شمار میرود، چنین اقدامی میتوانست بحرانی جدی بیافریند اما این تلاشها به نتیجهای نرسیده و رهبران اردوگاه، حاضر به تن دادن به چنین خواستهای نشدهاند. گروه اصلی حاکم بر این اردوگاه، جنبش فتح است و اخیرا هم محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، در دیداری که در اردن با رئیس پلیس لبنان داشته به او اطمینان داده که اردوگاههای فلسطینی عامل تنش در لبنان نخواهند شد.
اهرم دیگری که برای پیشبرد طرح حمله به حزبالله و منافع ایران در لبنان باقی میماند، حمله نظامی است.
از لحاظ نظامی و به دلایل واضح جغرافیائی، عربستان نمیتواند خود مستقیما دست به چنین حملهای بزند. سیدحسن نصرالله دبیرکل حزبالله لبنان میگوید از منابع موثقی اطلاع دارد که عربستان از اسرائیل خواسته است به حزبالله حمله نظامی کند و اطمینان داده که حاضر است دهها میلیارد دلار هزینه چنین جنگی را تا زمان نابودی کامل حزبالله بپردازد. روزنامه لبنانی اخبار هم به نقل از منابع خود، توضیح بیشتری در این زمینه داده و نوشته که این طرح قرار بوده با موافقت و همراهی آمریکا و شامل حمله به پایگاهها و نفرات حزبالله هم خاک سوریه و هم لبنان باشد.
اما به نظر میرسد چنین نقشهای نیز پیش از عملی شدن، با شکست مواجه شده است. هم وزارت خارجه آمریکا و هم کاخ سفید در بیانیههای رسمی جداگانهای با هرگونه ایجاد تنش و درگیری در لبنان ابراز مخالفت کردهاند.
حمله گسترده اسرائیل به لبنان در یازده سال پیش، نهتنها به نابودی حزبالله نینجامید، بلکه بر محبوبیت وپایگاه اجتماعی این گروه افزود و باعث شد این جنگ به عنوان پیروزی برای حزبالله ثبت شود و اکنون نیز همه برآوردها و گمانهها حاکی از این است که حزبالله نسبت به یازده سال پیش در موقعیت بسیار قویتری از لحاظ نظامی قرار دارد و در نتیجه، جنگ برای اسرائیل بسیار دشوارتر و پرهزینهتر خواهد شد.
بدین ترتیب اگر عربستان طرحی علیه ایران و حزبالله در لبنان تدارک دیده باشد، زمینهای برای اجرای آن دیده نمیشود و میتوان گفت چنین طرحی پیش از اجرا با شکست روبرو شده است. بدتر آنکه، متحدان همیشگی عربستان در لبنان هم دچار دلسردی شدهاند و در صفشان شکاف افتاده است. وقتی سعد حریری و خاندانش با دهها سال پیوستگی و وابستگی به عربستان سعودی و حتی برخورداریشان از شهروندی این کشور، چنین سرنوشتی یافتهاند، بدیهی است هر سیاستمدار و جریان سیاسی هم که در لبنان بخواهد روی پشتیبانی عربستان حساب کند، دچار شک و دودلی میشود. این شک و دودلی میتواند در انتخابات پیش رو در لبنان به شدت به زیان منافع عربستان تمام شود.
از زمانی که محمد بن سلمان در سایه زمامداری پدرش خیزش خود را به سوی قدرت آغاز کرد و عملا به ادارهکننده اصلی کشورش بدل شد، عربستان وارد ماجراجوییهای بزرگی شده که به جایگاه این کشور زیان رسانده است. ابتدا جنگ یمن که دو سال و نیم است عربستان با تمام جنگ افزار پیشرفته و بنیه مالی قویاش نتوانسته از پس گروهی شبه نظامی در فقیرترین کشور خاورمیانه برآید و حتی پایتختش نیز در خطر حمله قرار گرفته است. افکار عمومی جهانیان را نیز به شدت علیه عربستان برانگیخته است. سپس ماجرای تملک دو جزیره مصری در ازای پرداخت دو میلیارد دلار که مصریها را به شدت نسبت به عربستان دل چرکین کرد. در پی آن، بحران قطر که رقیب را به دشمن تبدیل کرد و اکنون هم بحران سعد حریری که نهتنها به منافع عربستان در لبنان صدمه زد بلکه وجهه پادشاهی سعودی را حتی نزد دوستانش هم خدشهدار کرد.
چنین کارنامهای سبب شده که شعار محمد بن سلمان در نوسازی سیاسی و اقتصادی عربستان و مبارزه با فساد هم به ماجراجویی دیگری برای حذف رقیبان داخلیاش تعبیر و ترجمه شود و به این گمانه دامن زند که همانگونه که «ماجراجوییهای منطقهای» او از دوستان عربستان کاسته و به سود دشمنانش تمام شده، چه بسا که کارزاری که در داخل کشور به راه انداخته و طرحهای بلندپروازانه اقتصادی و اجتماعی که اخیرا از آن پرده برداشته نیز به همین سرنوشت دچار شود.
فراخواندن فوری سعد حریری به ریاض و اعلام استعفای او با هر نیتی که انجام شده باشد، نتیجهاش تاکنون دلزدگی دوستان عربستان در لبنان بوده و تقویت جایگاه حزبالله، تا آنجا که هم آنانی که در مراسم سوگواری اربعین شرکت جستند برای سیدحسن نصرالله ندای لبیک سر دادند و هم جوانانی در عشرتکده با آواز خواننده رقصیدند که میخواند: اذا ما بترده السعودیه بالقوه، بیجیبه السید (اگر عربستان به زودی حریری را برنگرداند، سید او را برمیگرداند.)
گفتنی است گزارش شبکه دولتی انگلیس در حالی است که رژیم انگلیس پایهگذار وهابیت و سلطنت سعودی در عربستان بوده است.