آن همه هیاهو برای هیچ بود!
افتتاح دفتر توتال در آمریکا برای هماهنگی با تحریم‌ها علیه ایران
سرویس سیاسی-
اگرچه مدیرعامل شرکت توتال چند ماه پیش در هنگام عقدقرارداد در تهران گفته بود که ما برای حضور در ایران به اجازه آمریکایی‌ها احتیاجی نداریم اما به تازگی دفتری در واشنگتن برای هماهنگی بیشتر با سیاست‌های تحریمی آمریکا در قبال ایران تاسیس کرده است.
«من می‌دانم که مردم ایران اهمیت زیادی به تاریخ می‌دهند و تاریخ همچنین نشانه‌ای از وفاداری است، همچنین مطلع هستم که همه شما می‌دانید فعالیت‌های توتال در ایران تاریخی طولانی دارد و ما سال‌ها با شرکت ملی نفت ایران در پروژه‌های نفت و گاز مشارکت داشته ایم.»
اینها جملات «پاتریک پویان» مدیرعامل شرکت توتال است که در مراسم امضای قرارداد توسعه فاز 11 پارس جنوبی و خطاب به وزیر نفت ایران گفته شد. مدیرعامل توتال در ادامه گفته بود: «می توانم به شما تضمین دهم که توتال برای 20 سال و بیشتر به کشور شما متعهد خواهد بود و دوم اینکه در این قرارداد، رهبری کنسرسیوم و مدیریت پروژه با توتال است که این برای حداکثر کردن تولید مفید است؛ زیرا دقیقا چیزی است که یک شرکت بزرگ نفت و گاز همچون توتال باید آن را برای کشورها محقق کند.»
فریبکاری توتال
با وجود همه اظهارات فریبنده مدیرعامل توتال در روزهای گذشته خبری مبنی بر تاسیس دفتری در واشنگتن توسط توتال منتشر شد. دفتری که هدف از تاسیسش هماهنگی با دولت آمریکا بر سر تحریم ایران است. اینها را خبرگزاری انگلیس بیان کرد.
خبرگزاری رویترز نوشت؛ در حالی که شرکت توتال خود را برای سرمایه‌گذاری چند میلیارد دلاری در ایران آماده می‌کند، این شرکت فرانسوی در تلاش برای تقویت روابط خود با دولت آمریکا، دفتری در واشنگتن افتتاح کرده است. همان پاتریک پویان، مدیرعامل شرکت توتال فرانسه که هنگام قرارداد با وزارت نفت ایران از وفاداری سخن گفته بود، این بار با تأیید اینکه این شرکت یک دفتر روابط دولتی در آمریکا افتتاح کرده گفت: «ما باید مدتها قبل این کار را می‌کردیم.»
یک مقایسه ساده
پویان با بیان اینکه توتال از هر گونه تحریمی که مانع از فعالیت این شرکت در تهران شود تبعیت می‌کند افزود، تهران «می‌داند که اگر ما نتوانیم کار را ادامه دهیم، این به دلیل تصمیم دولت آمریکاست.»
این گزارش می‌افزاید؛ به گفته یک منبع آگاه در توتال، دفتر شرکت توتال در واشنگتن که 5 نفر کارمند خواهد داشت، به هماهنگی روابط این شرکت با خزانه دار و وزارت خارجه آمریکا کمک خواهد کرد تا اطمینان حاصل کند که توتال همچنان به تبعیت از هرگونه تغییرات اعمال شده در رژیم تحریم‌های دولت آمریکا ادامه می‌دهد. این اظهارات اخیر مدیرعامل شرکت فرانسوی توتال را با اظهارات چند ماه قبل او مقایسه کنید. خبرگزاری دولتی ایسنا در گزارشی به تاریخ 12تیر 1396یعنی همان هنگام که پاتریک پویان برای عقد قرارداد به تهران آمده بود، نوشت: «مدیرعامل توتال درباره چراغ سبز از آمریکا و یا دیگر سیاستمداران برای ورود به این پروژه، گفت: توتال یک شرکت خصوصی است، ما با مسئولان سیاسی مذاکره داشته‌ایم و به آنها گفته‌ایم که برای امضای قرارداد می‌رویم، اما به اجازه آنها احتیاجی نداریم!»
«فعلا» در ایران هستیم!
در ماه جولای، توتال با امضای قراردادی برای توسعه فاز 11 میدان گازی پارس جنوبی با سرمایه‌گذاری مجموعا 5 میلیارد دلار، اولین شرکت بزرگ انرژی غربی لقب گرفت که بعد از لغو تحریم‌ها اقدام به امضای قرارداد با ایران می‌کند.
در همان روزهایی که مدیرعامل توتال برای امضای قرارداد به ایران آمده بود، تاکید کرد: «توتال این افتخار را دارد که نخستین شرکت بزرگ بین‌المللی نفت و گاز یاشد که پس از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) با صنعت نفت ایران قرارداد امضا می‌کند.»
اما پس از آنکه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در ماه گذشته میلادی از تایید پایبندی ایران به برجام امتناع کرد و به کنگره 60 روز فرصت داد تا در مورد وضع مجدد تحریم‌ها علیه تهران تصمیم گیری نماید، آینده این پروژه با تردید‌هایی مواجه شده است.
پاتریک پویان در نشستی در موسسه چتهم هاوس در لندن گفت، توتال فعلا به برنامه‌های خود برای توسعه فاز نخست فاز جنوبی که هزینه آن یک میلیارد دلار برآورد شده و انتشار مناقصه‌هایی برای کارهای خدماتی این پروژه ادامه می‌دهد.
تاکید روی واژه «فعلا» به خوبی نشان دهنده آن است که چشم توتال به دهان آمریکا دوخته شده است و هرگاه فرمان قطعی صادر شود تمام اظهارات فریبنده مدیرعامل این شرکت در مورد وفاداری به باد هوا بدل خواهد شد. هم او که از افق همکاری‌های 20ساله و حتی بیشتر از آن سخن گفته بود. همان اظهاراتی که متاسفانه بسیاری را در ایران ذوق زده کرد چنانکه در حیطه روزنامه‌های زنجیره‌ای و سایت‌های همسو با آنها به تیترهای آنچنانی بدل شد.
ذوق‌زدگی بزک‌کنندگان برجام
«توتال به ایران آمد؛ بفرمائید گلابی برجام!»، «جام تازه برجام»، «طلسم سرمایه‌گذاری نفتی شکست»، «رنسانس صنعت نفت ایران»، «خونی تازه در رگ‌های صنعت نفت»، «سد نفتی شکست» و... نمونه‌هایی از تیترهای رسانه‌هایی است که تا پیش از آن (به قول مدیرمسئول روزنامه شرق) وظیفه بزک کردن برجام را به عهده داشتند.
در این میان البته تیترهایی نیز دیده می‌شد که در توصیف آن عبارتی مناسب‌تر از «مایه شرمساری» نمی‌توان یافت. تیترهایی که از اعتماد 20ساله توتال به اقتصاد ایران سخن می‌گفتند. یعنی تا این حد جایگاه دو طرف در نظر این عده تغییر کرده است، چرا که این ایران است که باید به توتال اعتماد کند، چرا که همین شرکت نفتی پیش از این هم به ناگاه طرح‌هایی را نیمه کاره گذاشته و از ایران خارج شده بود. نکته تاسف آور آن است که چرا برخی مسئولین از گذشته درس عبرت نمی‌گیرند و آن را چراغی برای تشخیص راه درست در آینده قرار نمی‌دهند؟!
کم‌توجهی
به پیمانکاران ایرانی
در همان ایام یک کارشناس حوزه انرژی ضمن حضور در برنامه «جهان آرا» در شبکه افق مطالب مهمی را بیان کرد که برخی از آنها پس از گذشت چند ماه ملموس‌تر و عینی‌تر شده است، که از آن جمله می‌توان به تبعیت شرکت توتال از سیاست‌های آمریکا‌اشاره کرد.
«اصغر ابراهیمی اصل» در آن برنامه گفته بود: « فاز یک پارس جنوبی را شرکت پتروپارس آغاز کرد و فاز 2 و 3 را شرکت توتال. فازهای 4 و 5 را شرکت انی ایتالیا و فازهای 7 و 8 یا 12، 13، 14، 15 و 16، 17، 18، 19، 20 و 21، 22، 23 و 24 تماماً توسط شرکت‌های ایرانی توسعه پیدا کرده بود.»
این موضوع نشان دهنده آن است که باز هم دولت می‌توانست به پیمانکاران ایرانی اعتماد کند تا در چاه بدعهدی و فریبکاری شرکت‌های اروپایی و آمریکایی گرفتار نشود. این کارشناس انرژی با‌اشاره به اینکه تمام این فازها کار مهندسی پایه‌اش توسط شرکت‌های بین‌المللی انجام شد و طراحی توسط شرکت‌های ایرانی، گفت: «بین 25 تا 65 درصد از تجهیزات مورد نیاز در این فازها نیز از شرکت‌های داخلی ایرانی تأمین شد.»
ماموریت توتال
این کارشناس حوزه انرژی در همان برنامه با‌اشاره به اینکه برای فاز 12 نیز یک‌بار در سال 79 قراردادی با شرکت توتال امضا شد، گفت: «در سال 87 این شرکت و دیگر شرکت‌های خارجی که به ایران آمده بودند، کار را رها کردند و من معتقدم چرا باید با قراردادهای IPC به دنبال توسعه صنعت نفت رفت و چرا با قراردادهای بیع متقابل که قراردادهای بدی نبود و می‌شد آن را اصلاح کرد، به دنبال برگزاری مناقصه نرفتیم؟»
ابراهیمی اصل با‌اشاره به برگزاری جلسه‌ای که با نخست‌وزیر اسبق ایتالیا داشت، گفت: «وقتی که پس از 27 روز تفاهم‌نامه‌های مطالعاتی فاز 11 با شرکت توتال منعقد شد، با نخست‌وزیر اسبق ایتالیا جلسه داشتم و پرسیدم شما چرا برای توسعه فاز 11 پیشقدم نشدید، گفت: شرکت توتال از آمریکا مجوز گرفت و آنها پیش رئیس‌جمهور آمریکا رفته بودند و رئیس‌جمهور آمریکا به شرکت توتال گفته بود که شما مأموریت خود را در گذشته به خوبی انجام داده‌اید و مجوز ورود مجدد به ایران را دارید.»