مرکز پژوهشهای مجلس خبر داد
تردید مردم درآمارهای اشتغالزایی دولت
مرکز پژوهشهای مجلس در جدیدترین گزارش اعلام کرد، با وجود آمارهای رسمی افزایش تعداد قابل توجه شاغلان، هنوز افکار عمومی به این موضوع با دیده تردید مینگرد.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارش رسمی خود اعلام کرد که دفتر مطالعات اقتصادی این مرکز با اشاره به آمارهای ارائه شده از میزان اشتغال ایجاد شده طی این دو سال نوشته است: شواهد نشان میدهند که در حال حاضر و در فضای کنونی کشور، شکافی بین ادراک عمومی جامعه و دادههای اقتصادی در زمینه اشتغال قابل مشاهده است.
به گزارش فارس، به عبارت دیگر به نظر میرسد بین برداشت ذهنی جامعه و آنچه در دادههای اقتصادی نمایان شده است، شکافی موجود است که سبب میشود برداشت عمومی قائل به اتفاقاتی نباشد که طی دو سال اخیر در بازار کار رخ داده است.
به عنوان مثال آمار و اطلاعات رسمی مرکز آمار ایران نشان میدهد که طی سالهای 1394 و 1395 به ترتیب تعداد 615968 و 667782 نفر به شاغلین اضافه شده و به عبارت دیگر در مجموع برای یک میلیون و 300 هزار نفر فرصت شغلی ایجاد شده است.
از این تعداد نزدیک به 500 هزار نفر به شاغلین مرد و 800 هزار نفر به شاغلین زن اضافه شده است. همچنین به تعداد بیکاران در سالهای 1394 و 1395 به ترتیب 474306 و 214926 نفر اضافه شده است.
با این وصف و بهرغم اینکه آمارهای رسمی حکایت از افزایش تعداد قابل توجه شاغلین دارد، به نظر میرسد که افکار عمومی به این موضوع با دیده تردید مینگرد. حال سوال این است که علل به وجود آمدن این شکاف چیست؟
مرکز پژوهشها در ادامه برخی از مهمترین عوامل ایجاد این شکاف را چنین برشمرد: عدم همسویی تحولات جمعیتی با اشتغالزایی، ترکیب جمعیت جوان بیکار و بالا بودن حساسیتهای جامعه به سرنوشت این قشر و افزایش اشتغال غیررسمی که نشان میدهد 53 درصد از 668هزار نفر به جمعیت شاغل کشور در سال 1394 و 71 درصد از 615 هزار نفری که به شاغلین در سال 1395 اضافه شده بدون بیمه هستند.
ضمن اینکه پایین بودن سطح دستمزد شاغلین و ایرادهای تعریف رسمی شاغل (بدین معنی که تعریفهای ارائه شده از فرد شاغل یا بیکار جامع و کامل نیستند) نیز از دیگر عوامل ایجاد این شکاف میباشند.
ایجاد یک میلیون شغل
در سه ماه امکان ندارد
چند روز پیش مرکز آمار در گزارشی از وضعیت ایجاد شغل در فصل بهار اعلام کرد که تعداد شاغلان 23 میلیون و 300 هزار نفر است در حالی که در فصل بهار این آمار را 22 میلیون و 300 هزار نفر اعلام کرده بود. بنابراین بنابرادعای عجیب مرکز آمار تنها در فصل بهار یک میلیون نفر به تعداد شاغلان کشور اضافه شده است.
در همین راستا مجید رضا حریری، عضو اتاق بازرگانی و نائب رئیس اتاق ایران و چین در گفتوگو با نسیم، با ابراز تعجب از گزارش مرکز آمار مبنی بر ایجاد یک میلیون شغل در سه ماه نخست امسال، اظهار داشت: چنین آماری امکان ندارد، زیرا چنانچه ایجاد این میزان شغل در سه ماه صحت داشت وضعیت مملکت رونق بسیار زیادی پیدا کرده بود.
وی افزود: ادعای یک میلیون شغل در سه ماه به معنای ادعای ایجاد سه تا چهار میلیون شغل در سال خواهد بود و این به معنای ریشهکن کردن کامل بیکاری در کشور است.
این عضو اتاق بازرگانی تصریح کرد: هیچ دولتی در طول پنج دهه اخیر یعنی از سال 1350 تاکنون چنین ادعایی نداشته که بتواند در طی یک سال چهار میلیون شغل ایجاد کند زیرا اصلا در اقتصاد ما ظرفیت ایجاد یک میلیون شغل در طی سه ماه وجود ندارد.
حریری در پایان خاطرنشان کرد: قطعا این گزارش اشتباهی است که در نقل آمار پیش آمده است، زیرا برای رسیدن به یک میلیون شغل در یک سال نیاز به یک نرخ رشد بالای 18 درصدی داریم.
هفت میلیون بیکار بدون مدرک و مهارت
در همین رابطه، محاسبه شاخص «جوانان غیرشاغل که در حال تحصیل یا کسب مهارت نیستند» که تحت عنوانNEET شناخته میشود، نشان میدهد طی سالهای ۹۰ تا ۹۴ حدود ۳۱ درصد جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال کشور شاغل نبوده و در حال تحصیل یا کسب مهارت نیستند که این سهم برای جوانان حدود ۱۵ تا ۲۹ ساله طی سالهای مذکور بین ۳۵ تا ۳۸ درصد در حال نوسان است.به گزارش مهر، طبق اطلاعات به دست آمده از مجموع بیش از ۱۹ میلیون جوان ۱۵ تا ۲۹ ساله، بیش از هفت میلیون نفر نه در حال تحصیل هستند و نه در حال کسب مهارت.
قسمت نگرانکننده بازار کار مربوط به جوانانی میشود که در عین حال نه در جستوجوی کار بوده و نه در حال آموزش یا کسب مهارت؛ این گروه به شدت در معرض خطر به حاشیه رانده شدن از بازار کار و مواجهه با محرومیتها و ناهنجاریهای اجتماعی هستند که توجه ویژه برنامهریزان برای وضع سیاستهای حمایتی از جمله فراهم کردن امکانات تحصیلی، مهارتآموزی و اشتغال را طلب میکند.